ราชบุรี จังหวัดใกล้เมืองกรุง หลายคนนิยมเดินทางมาเที่ยวในช่วงวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ ไม่ว่าจะเป็นการมาค้างคืน หรือเที่ยวแบบเช้าไปเย็นกลับ “เมืองต้องห้ามพลาด” แห่งนี้มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่น่าค้นหาพร้อมรับนักท่องเที่ยวด้วยแหล่งท่องเที่ยวหลากหลายรูปแบบ อยากแบกเป้ท่องธรรมชาติมีพร้อม อยากสะพายกล้องแชะงานศิลป์ ไหว้พระ ชมวัดวา ศึกษาวิถีชุมชนโบราณมีให้อิน หรือชมการละเล่นการแสดงโบราณ ความงดงามหลากหลายทางชาติพันธุ์ก็มีให้เที่ยว ภายใต้อัตลักษณ์ “ชุมชนคนอาร์ต” ที่สอดแทรกศิลปะให้วิถีแบบราชบุรีท่ามกลางอากาศเย็นสบายในช่วงปีใหม่
ออกจากกรุงเทพฯมาไม่ทันไรหลุดเข้ามาเขตอำเภอดำเนินสะดวก หากชื่นชอบและหลงใหลในความเก่าแบบดั้งเดิมอยู่ก็ไม่ควรพลาดที่จะแวะมาที่ “ตลาดน้ำดำเนินสะดวก” ตลาดขึ้นชื่อของเมืองราชบุรี ตลาดน้ำตัวแทนของเมืองไทยที่ดังไปไกลทั่วโลก เสน่ห์ของตลาดน้ำแห่งนี้ก็คือ บรรยากาศที่คลาคล่ำไปด้วยพ่อค้าแม่ค้าเรือพายลำย่อม พร้อมบรรทุกสินค้าจากไร่สวนมาขายกันอย่างมากมาย ทั้งของกินของใช้ ของที่ระลึก และที่ขาดไม่ได้คือ ของขึ้นชื่ออย่าง มะพร้าวน้ำหอม ส้มโอ ลิ้นจี่ ฯลฯ ที่เปิดให้ช้อปกันทุกวันตั้งแต่เวลา 08.00 น. เป็นต้นไป
ไม่ไกลกันนักไปชมพิพิธภัณฑ์แบบพื้นบ้านที่ยังคงเอกลักษณ์แบบท้องถิ่นดั้งเดิมที่ “พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดม่วง” เกิดขึ้นจากความร่วมมือของชุมชนวัดม่วง อำเภอบ้านโป่ง ร่วมกับมหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นแหล่งศึกษาค้นคว้าเรื่องราวเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาวิถีชีวิตวัฒนธรรมของชุมชนท้องถิ่นชาวมอญตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน หากเล่าตามประวัติบอกไว้ในคัมภีร์ใบลานที่เขียนด้วยอักษรมอญว่า วัดม่วงเป็นวัดเก่าแก่ที่มีมาตั้งแต่ปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา ในช่วงเวลานั้นชุมชนบ้านม่วงและบริเวณสองฝั่งลุ่มน้ำแม่กลอง ส่วนใหญ่เป็นคนเชื้อสายมอญอาศัยอยู่ร่วมกันกับกลุ่มชนอื่นๆ เช่น ไทย จีน ลาว มีการผสมผสานแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมระหว่างกัน เกิดเป็นเอกลักษณ์ของคนในท้องถิ่น ตั้งอยู่ภายในวัดม่วง ตำบลบ้านม่วง อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี เปิดให้เข้าชมทุก (เว้นวันจันทร์) วันตั้งแต่เวลา 09.00-16.00 น. โดยไม่เสียเข้าชม
ขับรถจากบ้านโป่งเข้ามาอำเภอโพธารามไม่เกิน 5 กิโลเมตร พบกับ “พิพิธภัณฑ์หนังใหญ่วัดขนอน” แหล่งรวบรวมตัวหนังขนาดใหญ่ของประเทศไทย ด้วยจำนวน 313 กว่าตัว ที่อยู่ในสภาพสมบูรณ์ พิพิธภัณฑ์แห่งนี้จัดแสดงนิทรรศการหนังใหญ่ ประวัติความเป็นมาของหนังใหญ่ และกรรมวิธีการแกะสลักตัวหนังใหญ่ ส่วนมากจะเป็นตัวละครในเรื่องรามเกียรติ์ ซึ่งเป็นการอนุรักษ์มาตั้งแต่สมัยอดีตเจ้าอาวาสวัดขนอนในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ปัจจุบันทางวัดได้จัดสร้างพิพิธภัณฑ์จัดแสดงเชิดหนังใหญ่ทุกวันเสาร์เวลา 10.00-11.00 น. เพียงรอบเดียว โดยนักเรียนจากโรงเรียนวัดขนอน (สำหรับนักท่องเที่ยวที่มาเป็นหมู่คณะในวันธรรมดาควรติดต่อล่วงหน้า)
ขับรถมุ่งตรงเข้าเมืองราชบุรีไปตามเส้นทางมุ่งหน้าไปยัง อ.สวนผึ้ง ห่างจากตัวเมืองไม่เกิน 5 กิโลเมตร จะเห็นภูเขาลูกย่อมๆ ที่ไม่มีต้นไม้ปกคลุมมีแต่หินล้วนๆ แบบภูเขาหัวโล้น มองเห็นอยู่ไม่ไกลนัก ตรงนั้นแหละคือ “อุทยานหินเขางู” เทือกเขาแห่งนี้ในอดีตเคยเป็นเหมืองหิน ทางจังหวัดได้บูรณะเขาแห่งนี้ให้กลายเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจแทน ที่เขางูแห่งนี้ยังปรากฏร่องรอยยุทธยาตราอันรุ่งเรืองในอดีต คือถ้ำฤๅษีเขางูที่อยู่ละแวกเดียวกัน เป็นภาพแกะสลักนูนสูงบนผนังถ้ำหินศิลปะทวารวดี ว่ากันว่าศักดิ์สิทธิ์นักแล
ออกจากอุทยานหินเขางู ถ้ามีเวลาพักค้างคืนขอแนะนำให้ไปเที่ยวพักผ่อนชิลๆ ที่อำเภอสวนผึ้ง ที่นี่มีทิวเขาน้อยใหญ่สวยงามและอากาศเย็นสบายตลอดปี นักท่องเที่ยวต่างขนานนามว่าเป็น “สวิตเซอร์แลนด์ฝั่งตะวันตกของเมืองไทย” หากจะกลับเข้าเมืองราชบุรี เชิญไปแวะเยี่ยมชมกาดวิถีชุมชนคูบัว ที่วัดโขลงสุวรรณคีรี ตำบลคูบัว อำเภอเมืองราชบุรี ผสมผสานกลิ่นอายวิถีชีวิตชุมชนชาวไทยวนเอาไว้ได้อย่างลงตัวสวยงาม เดินเล่นถ่ายภาพสวยๆ และช้อปปิ้งกันได้ ภายในงานจะมีทั้งอาหารหวานคาว ผ้าซิ่นตีนจกสวยๆ จำหน่าย มีการแสดงทางวัฒนธรรม การแต่งกายด้วยผ้าพื้นเมืองของพ่อค้าแม่ค้า สามารถซื้ออาหารไปนั่งรับประทานบนเสื่อที่จัดเตรียมไว้ระหว่างรับประทานไปชมการแสดงไปสบายๆ จัดทุกวันศุกร์-อาทิตย์
สุดท้ายก่อนกลับเมืองกรุงแวะชม ช้อป ชิม ที่ “ตลาดจวนเก่าราชบุรี ถนนสายวัฒนธรรม” ชมความงดงามของจวนผู้ว่าราชการจังหวัดหลังเก่า สมัย ร.5 รูปแบบทรงปั้นหยาริมน้ำแม่กลองที่แฝงด้วยมนต์เสน่ห์ภายในจัดแสดงนิทรรศการในหลวงรัชกาลที่ 9 กับเมืองราชบุรี นอกจากนี้ภายในบริเวณจวนยังเปิดให้เป็นตลาดประชารัฐ รวมของดี 10 อำเภอในจังหวัด ที่สลับหมุนเวียนทุกสัปดาห์ อาทิ สินค้าโอท็อป พืชผัก ผลไม้ ปลอดสารพิษ อาหารพื้นบ้าน ขนมหวานและสินค้าชุมชนอื่นๆ อีกมากมาย สามารถเลือกซื้อของกิน ของใช้ ไปพร้อมกับชมกิจกรรมถนนสายวัฒนธรรม ที่คัดสรรการแสดงศิลปวัฒนธรรมที่น่าสนใจ เปิดทุกวันเสาร์-อาทิตย์ เวลา 18.00-21.00 น.
ชยาวุธ จันทร
ผู้ว่าราชการจังหวัดราชบุรี
