สุดทึ่ง! นักวิจัย มก. พบแมลงชีปะขาวสกุลใหม่ของโลก ชี้ตัวบ่งบอกคุณภาพน้ำ

วันที่ 6 ตุลาคม นักวิจัยมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ค้นพบแมลงชีปะขาว ในสกุล Sangpradubina โดยความร่วมมือกับ ดร.มิเชล ซาโตรี่  พิพิธภัณฑ์สัตววิทยา (Museum of Zoology) เมืองโลซาน สมาพันธรัฐสวิส จากการสำรวจ ความหลากหลายของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง  หน้าดินในลำธารต้นน้ำภาคตะวันออกและภาคตะวันตกของประเทศไทย โดยได้รับทุนสนับสนุนการวิจัยสำหรับบัณฑิต พสวท. แรกบรรจุ จาก สสวท.

รศ.ดร.บุญเสฐียร  บุญสูง อาจารย์ภาควิชาสัตววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์  ผู้ค้นพบแมลงชีปะขาว กล่าวว่า แมลงชีปะขาวในสกุล Sangpradubina ที่พบใหม่จัดอยู่ในวงศ์ Leptophlebiidae วงศ์ย่อย Atalophlebiinae มีลักษณะที่น่าอัศจรรย์ คือ ตัวเต็มวัยมีลักษณะคล้ายกับสกุล Choroterpes แต่ตัวอ่อนมีลักษณะคล้ายกับสกุล Thraulus คือทั้งตัวอ่อน ตัวเต็มวัย และไข่ ซึ่งมีลักษณะเด่นที่แตกต่างจากแมลงชีปะขาวสกุลอื่น ๆ ที่อยู่ในวงศ์เดียวกันอย่างชัดเจน คือ ลักษณะของเหงือก โครงสร้างปาก โครงสร้างเปลือกไข่ เป็นต้น แหล่งที่พบและเก็บตัวอย่างแมลงชีปะขาวสกุลใหม่นี้อยู่ในลำธารต้นน้ำ 2 บริเวณ คือ แก่งส้มแมว อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี และคลองชบา อำเภอแก่งหางแมว จังหวัดจันทบุรี อาศัยอยู่บนก้อนหินขนาดกลาง บริเวณแอ่ง น้ำไหลเอื่อย

Compsoneuriella_braaschi

ตัวอ่อนแมลงชีปะขาว พบในลำธารจะมากจะน้อยขึ้นอยู่กับสภาพของลำธารหรือแม่น้ำนั้น ตัวอ่อนแมลงชีปะขาว (อันดับ Ephemeroptera) เป็นสัตว์หน้าดินกลุ่มหนึ่งที่นิยมใช้เป็นตัวบ่งชี้ (bioindicator) คุณภาพแหล่ง น้ำทางชีวภาพ เป็นกลุ่มที่มีความหลากหลาย และพบชุกชุมในแหล่งน้ำโดยทั่วไป  ตัวอ่อนแมลงชีปะขาวมีแนวโน้มอาศัยชุกชุมในแหล่งน้ำที่ไม่มีหรือมีการปนเปื้อนของมลพิษน้อย จัดเป็นกลุ่มที่มีความอ่อนไหวต่อมลภาวะ โดยเฉพาะการปนเปื้อนของสารอินทรีย์ จึงนิยมใช้ในการประเมินคุณภาพน้ำทางชีวภาพ

Advertisement

ตัวอ่อนแมลงชีปะขาว เป็นแมลงจัดเป็นกลุ่มที่มีความอ่อนไหวต่อมลภาวะ จึงพบชุกชุมในแหล่งน้ำที่มีคุณภาพน้ำดี ปัจจุบันลําธารต้นน้ำของไทยมีแนวโน้มเสื่อมโทรมลง พบว่ามีการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมใกล้ลําธาร เช่น การถางป่า การเปลี่ยนแปลงช่องทางการไหลของน้ำ การพังทลายของดิน การใช้สารเคมีทางการเกษตร เป็นต้น  ส่งผลให้คุณภาพน้ำ และความหลากหลายทางชีวภาพในลําธารลดลง การค้นพบแมลงชีปะขาวสกุลใหม่และชนิดใหม่ของโลกในประเทศไทย แสดงให้เห็นถึงความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศไทย ซึ่งควรค่าแก่การอนุรักษ์ไว้เพื่อลูกหลานสืบไป

Sangpradubina_thailandica_nymph4

การค้นพบแมลงชีปะขาวสกุลใหม่ของโลก ชนิด Sangpradubina thailandica  นี้ได้ตั้งชื่อเพื่อเป็นเกียรติให้กับ รศ.ดร. นฤมล  แสงประดับ (ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น) อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาโทและเอกของผู้วิจัย การค้นพบแมลงชีปะขาวสกุลใหม่ของโลกครั้งนี้ได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสาร Zootaxa เมื่อวันที่ 22 กันยายน 2559 นอกจากนี้ ในรอบปี พ.ศ. 2558 ที่ผ่านมา นักวิจัยยัง ค้นพบแมลงชีปะขาวชนิดใหม่ของโลกอีก 2 ชนิด ได้แก่ Compsoneuriella braaschiBoonsoong & Sartori, 2015 และGilliesia ratchaburiensis Boonsoong & Sartori, 2015 อีกด้วย

Advertisement

 

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image