สุจิตต์ วงษ์เทศ : นครปฐม ยุคทวารวดี เป็นชื่อสมมุติ แต่ยุคจริงๆ ไม่เคยมี

พระปฐมเจดีย์ จ. นครปฐม (ภาพเก่าจากหอจดหมายเหตุแห่งชาติ)

ไม่สมควรอย่างยิ่ง ที่กรมศิลปากรจะขยายการจัดแสดงโดยเน้นศิลปวัตถุยุคทวารวดีในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระปฐมเจดีย์ จ. นครปฐม เพราะเท่ากับกำลังทำเรื่องที่ไม่มีจริงให้มีจริง

1.วัตถุเหล่านั้นเป็นงานช่าง ไม่ใช่งานศิลปะ ซึ่งมีความหมายต่างจากงานช่าง

2.งานช่างเหล่านั้นอยู่ในช่วงเวลาเริ่มรับพุทธศาสนาจากอินเดีย-ลังกา ราวหลัง พ.ศ. 1000 ตอนนั้นไม่เคยพบหลักฐานตรงๆ ว่าเรียกทวารวดี

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ต้องบอกความจริง ส่วนสถาบันการศึกษาที่มีทั่วไปจะตีความแล้วเรียกชื่อสมมุติไปต่างๆ ก็ตามสะดวกของใครของมัน

Advertisement

ความเป็นมาของท้องถิ่น

พิพิธภัณฑ์ฯ ตั้งอยู่นครปฐม สิ่งแรกต้องทำคือจัดแสดงความเป็นมาของท้องถิ่นนครปฐม (และพื้นที่ต่อเนื่องเกี่ยวข้อง) ว่ามาจากไหน? มายังไง? ฯลฯ

เริ่มตั้งแต่ราว 3,000 ปีมาแล้ว มีพัฒนาการสืบเนื่องจนปัจจุบัน เรียก จ. นครปฐม มีซากวัตถุและสิ่งก่อสร้างมากมาย แต่ช่วงเวลานั้นไม่เรียกงานศิลปะ และไม่เรียกทวารวดี

Advertisement

พระปฐมเจดีย์

หัวใจสำคัญของเรื่องที่จัดแสดงควรว่าด้วย พระปฐมเจดีย์ มีความเป็นมาอย่างไร?

ซึ่งมีรายละเอียดปลีกย่อยเกี่ยวข้องมากมายมหาศาล ตั้งแต่ยุคก่อนสร้าง จนยุคหลังสร้าง สืบจนเกี่ยวข้องกับมหาเถรศรีศรัทธา เจ้านายรัฐสุโขทัย จนถึง ร.4 กรุงรัตนโกสินทร์ และหลังจากนั้นจนปัจจุบัน

ยุคทวารวดี ชื่อสมมุติ แต่ยุคจริงๆ ไม่มี

ยุคทวารวดี หรือสมัยทวารวดี เป็นชื่อที่นักวิชาการสมัยหลังกำหนดขึ้นเพื่อเรียกยุคสมัยแรกเริ่มของประเทศไทยทางประวัติศาสตร์โบราณคดี และประวัติศาสตร์ศิลปะ ระหว่าง พ.ศ. 1100-1600

ความเคลื่อนไหวที่จะนำไปสู่การกำหนดชื่อ ยุคทวารวดี เพิ่งมีเมื่อ 100 กว่าปีที่แล้ว สมัย ร.5 โดยนักวิชาการชาวอังกฤษ หลังจากนั้นมีนักวิชาการนานาชาติ รวมทั้งไทย      ต่างศึกษาค้นคว้าต่อเนื่องจนปัจจุบัน

เป็นที่รู้ทั่วกัน ในหมู่นักวิชาการนานาชาติว่าทวารวดีเป็นชื่อสมมุติขึ้นมาเพื่อความสะดวกทางการศึกษาใช้เรียกยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ศิลปะ แต่ไม่มีจริงและไม่เป็นจริงในช่วงเวลานั้น

หมายความว่าช่วงเวลาระหว่าง พ.ศ. 1100-1600 ไม่มีศิลปะทวารวดี และไม่มียุคทวารวดี เพราะไม่เคยพบหลักฐานเป็นลายลักษณ์อักษร ว่าช่วงเวลานั้นเรียกงานช่างอย่างนั้นว่าศิลปะทวารวดี แล้วเรียกยุคทวารวดี

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image