ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
---|
กระทะเหล็กจากจีนเข้าถึงไทย พบหลักฐานเก่าสุดยุคต้นอยุธยาเกือบ 700 ปีมาแล้ว
ขณะนั้นยังไม่มี “กระทะโคเรียคิง” จากเกาหลี (ไม่ว่าใต้หรือเหนือ)
ด้วยความก้าวหน้าหรืออภินิหารของกระทะเหล็กจากจีน ส่งผลให้อาหารไทยยุคอยุธยา ปฏิรูปตัวเองอย่าง “เจ๊กปนลาว” มีพัฒนาการเป็นอาหารยอดนิยมทุกวันนี้
ผมเคยเขียนเล่าไว้ในหนังสือ อาหารไทย มาจากไหน? [ที่คนชอบกินเพราะอร่อย แต่ไม่อ่านเพราะเขียนไม่อร่อย] จะยกมาบางตอน ดังนี้
อาหารจีนเก่าสุดในไทย
ข้าวปลาอาหารไทยที่ได้จากจีนมีหลายอย่าง แต่มีลักษณะสำคัญอยู่ที่ต้มแกงน้ำใส เช่น ต้มจืด, แกงจืด นอกนั้นเป็นผัดด้วยกระทะเหล็ก
เครื่องมือสำคัญใช้ทำอาหารที่ได้จากจีนได้แก่กระทะเหล็ก ส่วนวัตถุดิบจากจีนคือผักต่างๆ เช่น ผักกาด, ผักคะน้า, ฯลฯ
ทั้งกระทะเหล็กและผัก คงมีก่อนกรุงศรีอยุธยา แต่เข้ามากขึ้นยุคต้นกรุงศรีอยุธยา
กระทะเหล็กเก่าสุดจากจีน
กระทะเหล็กเป็นเทคโนโลยีทำอาหารทันสมัยของจีน ที่ก้าวหน้าที่สุด และเก่าแก่มาก ทำด้วยเหล็กเป็นแผ่นกลม มีขอบหนา มี 2 หู แล้วมีก้นลึกเป็นแอ่งบางกว่าขอบ เพื่อรับความร้อนจากไฟ
หลักฐานเก่าสุดเกี่ยวกับกระทะเหล็ก พบซากซ้อนกันอยู่ในสำเภาจมใกล้เกาะคราม (อ. สัตหีบ จ. ชลบุรี) มีอายุราวเรือน พ.ศ. 1900 ยุคต้นกรุงศรีอยุธยา
เป็นช่วงเวลาไล่เลี่ยกับการเดินทางข้ามสมุทรของเจิ้งเหอ แม่ทัพขันทีที่ได้รับยกย่องเป็นซำปอกง
อาหารจีน
อาหารจีน จากเมืองจีนเข้าถึงเมืองไทยเมื่อไร? ไม่พบหลักฐานตรงๆ
เท่าที่พบโดยรวมๆ วัฒนธรรมฮั่นแพร่กระจายถึงอุษาคเนย์ ราว 2,000 ปีมาแล้ว ส่วนอาหารจีนน่าจะแพร่หลายมาหลังจากนั้นอีกนาน
แต่ส่งผลสำคัญอย่างยิ่งให้อาหารไทยอร่อยสืบจนทุกวันนี้ เหตุเพราะไทยยอมรับอย่างเต็มๆ วิธีปรุงอาหารจีน มาประสมประสานปรับปรุงอาหารท้องถิ่นของอุษาคเนย์
ขณะที่บริเวณอื่นๆ รับไม่เต็มที่ หรือไม่รับ เลยไม่อร่อย หรืออร่อยน้อยไป