ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
---|
สุนทรภู่เกิดอยู่วังหลัง ปากคลองบางกอกน้อย ฝั่งกรุงธนบุรี เป็นผู้ดีบางกอก มีชีวิตตั้งแต่เกิดและเติบโตวิ่งเล่นในวังหลังกับเพื่อนมิตรรุ่นราวคราวเดียวกัน เพราะบิดาและมารดาเป็น “ข้าหลวงเดิม” สืบมาแต่ยุคอยุธยา
มารดาสุนทรภู่เป็นเชื้อสายพราหมณ์เมืองเพชรบุรี ใกล้ชิดตระกูลวังหลัง จึงได้เป็น “แม่นม” ของธิดากรมพระราชวังหลัง ส่งผลให้สุนทรภู่เป็นที่โปรดปรานเป็นพิเศษ
จึงเคยตามเสด็จวังหลังไปเที่ยวสวนหลวง ที่อยู่ลึกเข้าไปในคลองบางกอกน้อย สุนทรภู่เขียนโคลงบอกในนิราศสุพรรณ ว่า
สวนหลวงแลสล้างล้วน พฤกษา
เคยเสด็จวังหลังมา เมื่อน้อย
แล้วเล่นปิดตาเป็นตัวอยู่โยงกับบรรดานางข้าหลวงวังหลัง ว่า “ข้าหลวงเล่นปิดตา ต้องอยู่ โยงเอย”
เหล่านี้สุนทรภู่เขียนบอกไว้เองเป็นลายลักษณ์อักษรอยู่ในสมุดข่อย เก็บไว้ที่หอสมุดแห่งชาติ เป็นหลักฐานในตัวเองโดยไม่ต้องรอนักปราชญ์ค้นคว้าวิจัย ว่าไม่ได้เกิดบ้านกร่ำ เมืองแกลง ตามที่มีผู้พยายามลากไป แล้วนักการเมืองหาเสียงสร้างอนุสาวรีย์ไว้จนพากันเข้าใจวิปลาศคลาดเคลื่อน
สวนหลวงอยู่ตลิ่งชัน
สวนหลวง เป็นสวนของพระเจ้าแผ่นดิน ย่อมเป็นสถานที่หวงห้ามที่ใครต่อใครจะล่วงล้ำละเมิดมิได้ สุนทรภู่เขียนบอกไว้ในกลอนนิราศพระประธมว่า
ถึงสวนหลวงหวงห้ามเหมือนความรัก เหลือที่จักจับต้องเป็นของหลวง
พื้นที่สวนหลวงกว้างใหญ่ขนาดไหน? ไม่มีบอก แต่สุนทรภู่ระบุว่าอยู่ริมคลองบางกอกน้อย บริเวณเหนือวัดไก่เตี้ยขึ้นไป (ตามที่ระบุในนิราศพระประธม กับนิราศสุพรรณ)
ตรงกับทุกวันนี้เป็นรอยต่อเขตตลิ่งชันกับเขตบางกอกน้อย มีสะพานข้ามคลองบางกอกน้อย บริเวณถนนบรมราชชนนี บรรจบกับถนนสิรินธร ไปพุทธมณฑล (จ. นครปฐม)