ผมแวะเวียนไปทานก๋วยเตี๋ยวราดหน้าเจ้าประจำที่ผมคุ้นเคยแถวราชวัตรเสมอๆ
วันนี้ผมเห็นการเปลี่ยนแปลงจากเดิมมากมาย ที่เคยขายในตึกแถวห้องเดียว ก็เพิ่มอีก 2 ห้อง แต่ไม่ใช่มีราดหน้าผัดซีอิ๊วอย่างเดียวอีกแล้ว ยังมีอาหารตามสั่งและข้าวราดแกงด้วย วันนี้ธุรกิจได้เปลี่ยนมือจากเถ้าแก่มาสู่รุ่นลูกแล้ว สังเกตผมเห็นสองสามพี่น้องรับช่วงต่อจากรุ่นพ่อ ลูกชายทำหน้าที่ผัดก๋วยเตี๋ยว ส่วนลูกสาวทำหน้าที่รับออเดอร์ เสิร์ฟอาหาร และเก็บเงิน
วันนี้ราดหน้าชื่อดังร้านนี้ ยังคงมีลูกค้าแน่นร้านเหมือนเดิม แต่พนักงานทุกคนรับออเดอร์สั่งอาหารด้วยเครื่อง PDA (Personal Digital Assistant) แบบพกพา (เหมือนเครื่อง iPad เล็กๆ) และเก็บเงินด้วยใบเสร็จที่ให้ลูกค้าทานสอบได้
ผมถามลูกสาวที่เป็นทั้งพนักงานรับออเดอร์ เสิร์ฟอาหาร และคนเก็บเงินในคนคนเดียวกันว่า เริ่มใช้เครื่อง PDA นี้ตั้งแต่เมื่อไหร่ เธอตอบโดยไม่ต้องคิดเลยว่าหลายปีแล้ว ผมถามอีกว่าใช้เวลาศึกษาเรียนรู้นานไหม เธอตอบทันควันว่า แป๊บเดียว พอตัดสินใจแล้วก็ลุยเลย และเรียนรู้เองเป็นส่วนใหญ่ แม้จะมีคนสอนก็ตาม ผมถามว่าทำไมถึงเก่งนัก เธอบอกว่าเรื่องใช้คอมพิวเตอร์นี้นะง่ายกว่าที่เรียน ABAC ตั้งเยอะ …..
ร้านนี้ต้องถือว่าเป็น SMEs ที่พัฒนาขึ้นมาจากกิจการเล็กๆ จริงๆ
ทุกวันนี้ เราจะไม่สามารถแบ่งแยกสินค้าและบริการออกจากกันอย่างเด็ดขาดอีกต่อไป อย่างเช่นร้านอาหารที่ต้องขายทั้งตัวอาหาร และวิธีบริการให้ลูกค้าประทับใจ ซึ่งต้องยึดหลัก “คุณภาพคือความอยู่รอด”
ในปัจจุบัน ทั้งผู้ผลิตสินค้าและผู้ให้บริการ ต่างต้องสร้างมูลค่าเพิ่ม เพื่อให้ลูกค้าได้รับประสบการณ์ที่ยอดเยี่ยมจากการใช้สินค้า หรือบริการของตนเอง กิจการต่างๆ ได้พยายามปรับเปลี่ยนกระบวนการต่างๆ กันไป บางรายก็เปลี่ยนแปลงกฎเกณฑ์ของการให้บริการใหม่ ดังเช่น การเปลี่ยนแนวทางการทำธุรกิจโรงแรม หรือรีสอร์ตที่เคยอยู่ภายใต้การบริหารของบริษัทแม่ (Chained Hotels) มาเป็นการทำโรงแรมที่มีลักษณะแปลกใหม่เฉพาะตัว (Boutique Hotels) ที่เจาะความต้องการของลูกค้าเฉพาะกลุ่ม และสร้างความประทับใจในการเข้าพักและบริการ ที่ลูกค้าไม่สามารถหาได้ที่ไหนอีก
หลายรายก็เปลี่ยนแปลงผู้เล่น อาทิ ธุรกิจ Airbnb, Uber หรือ Zipcar ที่กลายเป็นธุรกิจที่มีการเติบโตสูง ทั้งๆ ที่ไม่มีสินทรัพย์ของตนเองเลย และกิจการอีกมากมายที่สร้างมูลค่าเพิ่ม นอกเหนือจากวัตถุประสงค์หลักของธุรกิจ อาทิ วงการกีฬา ที่ปรับเปลี่ยนวิธีการประชาสัมพันธ์ และการโปรโมตสินค้าในสนามแข่ง หรือโดยตัวนักกีฬาเอง การขายของที่ระลึก และการส่งออกกิจกรรมการกีฬาไปยังประเทศต่างๆ
ทั้งหมดทั้งปวงนี้ คือ นวัตกรรมเพื่อการสร้างมูลค่าเพิ่ม (ที่มีความเป็นไปได้ทั้งนั้น) จากมันสมองของ “คน” ที่ง่ายกว่าการเรียนหนังสืออย่างเป็นระบบในชั้นเรียนของมหาวิทยาลัย ครับผม !
วิฑูรย์ สิมะโชคดี
