| ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
|---|
แม่น้ำลำคลองสมัยก่อนมีจระเข้อยู่ทั่วไป ไม่ใช่สิ่งผิดปกติ
อ. อู่ทอง (จ. สุพรรณบุรี) เดิมเรียกเมืองจรเข้สามพัน เพราะมีลำน้ำชื่อจรเข้สามพัน บางทีเรียกแม่น้ำจรเข้สามพัน หมายถึง แม่น้ำมีจระเข้อยู่มาก
สามพันเป็นจำนวนสมมุติเพื่อแสดงว่ามีจระเข้อยู่มากเท่านั้น โดยไม่กำหนดว่าสามพันตัวจริงๆ หรือสามสายพันธุ์ดังมีนิทานบอกเล่าไว้
แม่น้ำจรเข้สามพันเชื่อมกับแม่น้ำทวน (ไหลแยกจากแม่น้ำแม่กลองที่ท่าม่วง กาญจนบุรี ทวนขึ้นทางทิศเหนือ จึงเรียกแม่น้ำทวน ซึ่งเป็นที่สูงกว่าบริเวณแม่น้ำท่าจีน) ไหลจากเขาหัวนอน อ. พนมทวน จ. กาญจนบุรี ผ่าน อ. อู่ทอง จ. สุพรรณบุรี บรรจบแม่น้ำท่าว้า (มาจาก อ. สามชุก จ. สุพรรณบุรี) ที่บ้านไผ่หงอย
ต่อจากนั้นไหลผ่านตลาดบางลี่ (อ. สองพี่น้อง จ. สำรรณบุรี) ออกปากคลองวัดบางสาม (หรือปากคลองสองพี่น้อง) ลงแม่น้ำท่าจีน ออกอ่าวไทยที่ จ. สมุทรสาคร
มีผู้อ่าน (ไม่บอกชื่อ) ส่งกลอนมาให้อ่าน โดยใส่ซองส่งไปรษณีย์ประทับตรา สุพรรณบุรี ผมขอส่งผ่านฝากผู้อ่าน ดังนี้
จรเข้ (ลำ) สามพัน
จรเข้สามพันนั้นเก่าแก่ มาตั้งแต่ครั้งไหนใคร่ครวญถึง
ชื่อบ้านและลำน้ำตามตราตรึง นึกคำนึงเรื่องราวชาวชุมชน
เขาหลายลูกทนโท่โผล่ให้เห็น ผืนป่าเป็นคู่กันนั้นเกิดผล
แหล่งทำมาหากินของผู้คน สืบมาจนวันนี้ที่เข้าใจ
อันโบราณสถานและวัตถุ พอระบุอายุยุคสมัย
ทวารวดีที่โยงใย แห่งหนใดค้นคว้ามาเริ่มงาน
แผ่นดินงอกออกไปไกลจากฝั่ง ได้แต่ฟังผู้เฒ่าท่านเล่าขาน
วันนี้ความก้าวหน้าวิชาการ มีหลักฐานเคยชิดติดทะเล
อยู่ยืนยาวยิ่งใหญ่ในความจริง บ้านเมืองทิ้งร้างไปชวนไขว้เขว
ค่อนข้างจะประหลาดคาดคะเน โอ้ละเห่ให้คิดพินิจกัน
มาวันนี้มีน้ำตาทั้งตาปี จากแม่กลองเรื่อยรี่ดังที่ฝัน
ถิ่นเกษตรกรรมที่สำคัญ อ้อยทั้งนั้นเป็นพงเป็นดงไป
ด้วยศรัทธาองค์พระพุทธรูป ฝังสถูปเจดีย์หรือที่ไหน
พบลูกปัดกระจัดกระจายไกล ฝนชะล้างเมื่อไรได้เจอะเจอ
จรเข้ลุ่มน้ำ “ลำสามพัน” ปัจจุบันควรค่ามาเสนอ
อนุรักษ์เก่าใหม่ไว้นะเออ เดิมอำเภอจรเข้สามพันเอย
