เซลล์ เป็นสิ่งหนึ่งที่แม้จะดูเล็กแต่กับมีความสำคัญมาก หลายครั้งที่เราละเลยและมองข้ามที่จะดูแลเซลล์ไป ก็อาจทำให้เกิดภาวะเซลล์เสื่อม เป็นเหตุให้ร่างกายเผชิญกับความเจ็บป่วย และเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆได้ง่าย
นายแพทย์สิทธวีร์ เกียรติชวนันต์ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ชะลอวัย เผยว่า เมื่ออายุมากขึ้นระบบต่างๆ ในร่างกายจะเสื่อมลงทุกวัน แต่จะมีการสร้างเซลล์ใหม่ขึ้นมาซ่อมแซม เป็นกลไกธรรมชาติของร่างกาย “ภาวะเซลล์เสื่อม” ในแต่ละบุคคลเกิดขึ้นไม่เหมือนกัน โดยทั่วไปจะเกิดขึ้นเมื่ออายุ 25 ปีขึ้นไป ขึ้นอยู่กับการดูแลตัวเอง และไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิต สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการรับประทานอาหารไม่ถูกหลักโภชนาการ เช่น อาหารปิ้งย่าง อาหารสำเร็จรูป น้ำหนักตัวเกินมาตรฐาน ความเครียดสะสม การอดนอน พักผ่อนไม่เพียงพอ ไม่ออกกำลังกาย สูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ รวมถึงการได้รับสารเคมีบางประเภท ที่ก่อให้เกิดอนุมูลอิสระมากเกินควร โดยเฉพาะคนที่อยู่ในกลุ่ม 3 โซนเสี่ยงเซลล์เสื่อม
โซนมนุษย์เงินเดือน แม้จะเป็นวัยที่ยังแข็งแรง แต่ด้วยหน้าที่ความรับผิดชอบ ทำให้ต้องเผชิญกับความเครียดต่างๆ ทั้งเรื่องงาน ครอบครัว เศรษฐกิจ ซึ่งเป็นความเครียดอีกประเภทที่เกิดขึ้นภายในเซลล์ของร่างกาย โดยที่เราไม่ทันตั้งตัว และไม่สามารถรับรู้ได้ ความเครียดประเภทนี้มักแฝงมากับไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิตที่เร่งรีบ โดยเฉพาะในยุคของโซเชียลมีเดียที่เข้ามามีอิทธิพลกับคนวัยทำงาน เพราะอำนวยให้สามารถประชุมหรือตามงานกันได้ตลอดเวลา ไม่มีอาการบ่งชี้ หากสะสมเป็นเวลานาน จะทำให้เซลล์และอวัยวะสำคัญของร่างกายเสื่อมลงในที่สุด
เมื่อใดที่รู้สึกว่าศักยภาพในการทำกิจวัตรต่างๆ ลดลง เช่น นอนไม่ค่อยหลับ ตื่นยาก รู้สึกสมองเบลอ คิดอะไรไม่ค่อยออก ปวดเมื่อยตามร่างกาย รู้สึกไม่กระปี้กระเปร่า มีอาการซึมเศร้า เบื่อหน่าย รูปร่างเปลี่ยนไป ผิวพรรณเหี่ยวย่น หมองคล้ำ ควรรีบปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อแก้ไขความ “เสื่อม” ระดับเซลล์โดยด่วน
โซนมนุษย์ป่วย ในกลุ่มผู้ป่วยที่มีอาการป่วยอยู่แล้ว การใช้ยาหรือสารเคมีบางชนิดเพื่อรักษาโรคไม่ให้ลุกลามด้วยการเข้าไปกำจัดเซลล์ร้ายที่เข้ามาทำลายร่างกายเพียงอย่างเดียว แต่ได้กำจัดเซลล์ดีในร่างกายออกไปด้วย ทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น ร่างกายอ่อนแอขึ้นกว่าเดิม ภูมิต้านทานลดลง ทำให้เกิดโรคแทรกซ้อน
ตัวอย่างนี้เห็นได้ดีในผู้ป่วยมะเร็งที่รักษาด้วยเคมีบำบัด ดังนั้นกลุ่มนี้จำเป็นต้องได้รับสารอาหารเพิ่มมากขึ้นกว่าปกติ ด้วยการกินอาหารที่มีประโยชน์และครบทั้ง 5 หมู่ พักผ่อนให้เต็มที่ ดูแลสุขอนามัยให้สะอาด ออกกำลังกายเท่าที่พอจะทำได้ และทำจิตใจให้สบาย เพื่อซ่อมแซมและเพิ่มปริมาณเซลล์ดีในร่างกาย ลดการเกิดโรคแทรกซ้อนและช่วยให้ประสิทธิภาพในการรักษาเป็นไปอย่างเต็มที่
โซนมนุษย์ชรา วัยที่เซลล์มีความเสื่อมตามกลไกธรรมชาติมากที่สุด เซลล์บางชนิดในร่างกาย ไม่สามารถแบ่งตัวเพื่อทดแทนเซลล์เดิมที่เสื่อมสภาพหรือเสียหายได้ เช่น เซลล์กล้ามเนื้อหัวใจ เลนส์ตา จอตา อวัยวะรับเสียง กระดูกข้อต่อ และเซลล์ประสาทสมอง ทำให้อาการเสื่อมในร่างกายชัดเจนมากขึ้น ส่งผลให้เสี่ยงต่อการเป็นโรคสูง เช่นโรคอัลไซเมอร์ โดยเฉพาะผู้หญิงวัยหลังหมดประจำเดือน ซึ่งความเจ็บป่วยเหล่านี้จะบั่นทอนจิตใจและส่งผลให้คุณภาพชีวิตของคนวัยชราแย่ลง
อย่างไรก็ตามภาวะเหล่านี้สามารถป้องกันได้ โดยเริ่มต้นตั้งแต่ลดการนำสารอนุมูลอิสระเข้าไปในร่างกาย รับประทานอาหารครบทั้ง 5 หมู่ หลีกเลี่ยงการทานอาหารหวานจัด มันจัด หรือเค็มจัด หลีกเลี่ยงมลภาวะ ออกกำลังกายแบบไม่หักโหม และรับประทานวิตามินเสริมที่เหมาะสมตามที่ร่างกายต้องการ
