เด็กและเยาวชนเปรียบเสมือน “ต้นกล้าสีขาว” ที่พร้อมจะเติบโตเป็นต้นไม้ใหญ่คอยให้ร่มเงาแก่สังคมไทยในวันข้างหน้า โดยการน้อมนำพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ด้านปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง มาปรับใช้ และนำไปสู่การปฏิบัติจริงร่วมกับชุมชน ก่อเกิดประโยชน์ทั้งต่อตนเองและผู้อื่น
ดังที่เห็นได้จาก 11 ทีมที่ผ่านเข้ารอบสุดท้ายของการประกวดการดำเนินโครงการด้วยวิถีเศรษฐกิจพอเพียง ภายใต้โครงการ “กรุงไทย ต้นกล้าสีขาว ปีที่ 11” จัดโดย บมจ.ธนาคารกรุงไทย ณ ชั้น 2 อาคารนานาเหนือ บมจ.ธนาคารกรุงไทย
โดยทีมที่คว้า “รางวัลชนะเลิศ” สามารถทำโครงการสำเร็จเป็นรูปธรรม ทำได้จริง คือ “ทีมปอดบำบัด” จากโรงเรียนรัฐราษฎร์อุปถัมภ์ จ.ราชบุรี กับโครงการ “ผักตบชวาบำบัด สร้างอาชีพเสริม เพิ่มรายได้สู่ชุมชนอย่างยั่งยืน”
น.ส.ประณิธาน ตันติกำธน อายุ 17 ปี นักเรียนชั้น ม.6 ตัวแทน “ทีมปอดบำบัด” เผยว่า โครงการนี้เกิดจากการมองเห็นปัญหาภายในชุมชนที่ประสบปัญหาน้ำเน่าเสีย จึงคิดหาวิธีแก้ปัญหา โดยร่วมมือกับชุมชน สร้างบล็อกใช้ในการจัดระบบผักตบชวาในแหล่งน้ำ จำนวน 20 บล็อก โดยเว้นระยะห่างพอประมาณให้แสงแดดส่องถึง เพราะรากของผักตบชวาจะช่วยกรองสารเคมีและโลหะหนักที่ลอยมากับน้ำได้ ทำให้น้ำสะอาดขึ้น รวมถึงส่วนอื่นๆ ของผักตบชวาสามารถนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ได้ เช่น รากใช้ทำปุ๋ย ใบและลำต้นใช้ทำถ่าน และลำต้นที่อบกำมะถันแล้วสามารถนำมาจักสานได้
“โครงการของเรามีแนวคิดมาจากโครงการบำบัดน้ำเสียบึงมักกะสัน ของในหลวง ร.9 ประกอบกับการน้อมนำเอาปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ ด้านการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด เป็นการพัฒนาทั้งคุณภาพชีวิตของคนและพัฒนาแหล่งน้ำให้กับคนในชุมชน” น.ส.ประณิธานเล่าถึงแรงบันดาลใจ ซึ่งผลการดำเนินงานถือว่าประสบผลสำเร็จ สามารถนำไปขยายต่อให้ชาวบ้านดำเนินการทำเองได้
“จากการดำเนินงานสามารถบำบัดน้ำเสียได้ผลสำเร็จดี น้ำหลังจากผ่านการบำบัด มีลักษณะใสขึ้น ไม่มีกลิ่นเหม็น ส่วนผลความยั่งยืนที่เกิดขึ้นกับชุมชน ได้มีการจัดตั้งกลุ่มผักตบชวาหมู่บ้านเขาดิน ชาวบ้านมีตัวแทนในการดำเนินการกันเอง และทางทีมก็จะยังเข้าไปช่วยให้ความรู้อย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ ยังมีการน้อมนำพระราชดำริด้านอื่นๆ ของในหลวง ร.9 มาปรับใช้ด้วย เช่น การทำบัญชีครัวเรือน เพื่อควบคุมต้นทุน รายรับและรายจ่าย” น.ส.ประณิธานกล่าว และว่า
“อยากให้เยาวชนร่วมทำกิจกรรมที่ทำเพื่อผู้อื่น เพราะนอกจากจะสร้างประโยชน์ให้กับสังคมแล้ว สามารถพัฒนาศักยภาพตัวเองได้ด้วย ทั้งยังเป็นการพิสูจน์ว่าโครงการของในหลวง ร.9 สามารถนำมาปรับใช้ได้จริงๆ ไม่ใช่เรื่องที่เข้าใจยากหรือลงมือทำยากเลย อย่างผักตบชวาที่บางคนอาจมองว่าไร้ค่า วันนี้เราพิสูจน์ให้เห็นแล้วว่ามีค่าและสามารถแก้ปัญหาได้อย่างยั่งยืน”
นอกจากนี้ ยังมีโครงการดีๆ ที่เยาวชนในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย หรือ ปวช. ส่งเข้าร่วมโครงการกว่า 218 ทีม จาก 157 สถาบัน เป็นการตอกย้ำให้เห็นว่า แนวคิดเกี่ยวกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวง ร.9 เป็นส่วนหนึ่งในการหล่อหลอมให้ต้นกล้าสีขาว คิดดี ทำดี เพื่อช่วยเหลือผู้อื่น และร่วมสร้างสังคมให้น่าอยู่ต่อไป
