| ที่มา | หน้าประชาชื่น มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | บางกอกเกี้ยน |
| เผยแพร่ |
ทุกองค์ประกอบของพระเมรุมาศ มิใช่ใช้เฉพาะข้าราชการ ไม่ว่าจะเป็นช่างศิลป์ จิตรกร ช่างปั้น สถาปนิก มัณฑนากร วิศวกร ฯลฯ เท่านั้น ยังมีผู้เข้าร่วมถวายงานครั้งนี้อีกมากหลาย ไม่ว่าจะเป็นพสกนิกรไทยที่มีฝีมือและแรงงาน รวมทั้งเจ้าของสิ่งของเครื่องประดับ
นับแต่อดีตนายกรัฐมนตรี ชวน หลีกภัย ถวายงานเขียนส่วนหนึ่งของฉากบังพระบรมศพ และจิตรกรศิลปินอีกหลายคนที่ถวายงานเช่นเดียวกัน เพียงแต่บางคนมิได้มีชื่อปรากฏเท่านั้น
งานหนึ่งที่นานๆ ครั้งจะได้มีโอกาสพบเห็น คืองานที่เรียกว่า “เครื่องสด” (งานแทงหยวก)
ช่างแทงหยวกทั้งละแวกฝั่งธนฯ วัดอัปสรสวรรค์ (วัดหมู) ทั้งจากเพชรบุรี ราชบุรี และที่ไหนอีกข้าพเจ้า (ผู้เขียน) ไม่ทราบ เพียงทราบแต่ว่าช่างแทงหยวกนับวันจะน้อยลง โดยเฉพาะช่างแทงหยวกหลวงคุณบุญชัย ทองเจริญบัวงาม หัวหน้าควบคุมเครื่องสด (งานช่างแทงหยวก) ให้สัมภาษณ์ “อาทิตย์สุขสรรค์” มติชนฉบับวันอาทิตย์ที่ 1 ตุลาคม 2560 ว่า
นับแต่เป็นหัวหน้าควบคุมเครื่องสดในงานพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระศรีนครินทรา บรมราชชนนี และงานพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ รวมทั้งดูแลการจัดทำเครื่องสดประดับพระจิตกาธานในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช งานนี้เป็นเครื่องประกอบพระราชอิสริยยศ มีกฎเกณฑ์แบบแผนในจารีตราชสำนักที่ยึดถือปฏิบัติสืบทอดกันมาถึงปัจจุบัน
เป็นการรวมงานช่างฝีมือ 3 แขนง คืองานช่างแทงหยวก งานช่างแกะสลักของอ่อน และงานช่างดอกไม้สด ที่สำคัญคือสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีกระแสพระราชดำรัสให้ตัวแทนช่างฝีมือเครื่องสด ช่างแทงหยวก 4 ภูมิภาคเข้าร่วมถวายงานด้วย
บทสัมภาษณ์ของคุณบุญชัยครั้งนี้ แสดงถึงการมีส่วนร่วมของพสกนิกรไทยทุกหมู่เหล่า ตั้งแต่เมล็ดธัญพืช เช่น ข้าวเปลือกจากอำเภอธวัชบุรี ทุ่งกุลาร้องไห้ ร้อยเอ็ด เมล็ดข้าวโพดจากกาญจนบุรี จากเพชรบูรณ์ จากเชียงใหม่ เมล็ดถั่วเขียวถั่วแดงซึ่งเป็นพันธุ์พระราชทาน นำกลับมาประดิษฐ์เป็นเกสรในดอกปาริชาติ
“ผมเดินทางไปจันทบุรีค้นหาไม้ระกำมาทำก้านดอกที่อำเภอท่าใหม่ คุณยายเจ้าของสวนระกำถามว่าจะเอาไปทำอะไร พอทราบว่าจะเอาไปทำก้านดอกไม้ประดับในงานถวายพระเพลิงพระบรมศพ คุณยายก็โยนมีดให้ บอกว่าตัดเอาไปทั้งสวนก็ได้ ยายอยากทำบุญกับพระองค์ท่าน…”
แล้วก็ถามคนเมืองจันท์ว่า “อยากได้พลอยอัด 9 ดวง” เขาถามว่าเอาไปทำอะไร เอาไปทำดอกไม้งานถวายพระเพลิงพระบรมศพ ได้คำตอบว่า “เอาของปลอมไปถวายเหรอ ทำกับพระเจ้าแผ่นดินทำไมใช้ของปลอม” จำได้ว่าเป็นคุณสุดเขตต์ พัฒนรังสรรค์ บอกว่า เอาขนาดมาได้มั้ย
ผมก็ส่งเหรียญ 50 สตางค์ไป บอกว่า ผมขอขนาดเท่าเหรียญ 50 สตางค์ แต่ขอตรงกลางเป็นเพชร ล้อมด้วยพลอย 8 ชนิด เป็นดวง ใช้ 70 ดวง เข้ากับจำนวนปีครองราชย์
เขาทำถวายหมดเลยโดยไม่คิดมูลค่าใดๆ ทั้งสิ้น บอกว่าขอพื้นที่ให้คนเมืองจันทบุรี ซึ่งเป็นพื้นที่มีอัญมณีขึ้นชื่อที่สุดในประเทศได้ทำถวายพระองค์ท่าน
การขึ้นตัวเรือนก็ใช้ช่างจากเมืองจันท์ทั้งหมด วัสดุเป็นเงินกะไหล่ทอง เฉพาะมูลค่าของพลอยทั้งหมดที่ทำ 5 แสน 5 หมื่นบาท
ไปขอซื้อถั่วที่พาหุรัด ร้านแขกเป็นแขกขายถั่ว น้องที่ไปซื้อบอกขอซื้อถั่วเมล็ดที่สวยที่สุด ดีที่สุด เกรดเอที่สุด อาบังถามว่า เอาไปทำอะไร เอาไปทำดอกไม้ถวายในหลวงรัชกาลที่ 9 เอามากมั้ย เอาไปทั้งกระสอบก็ได้นะ ต่างเชื้อชาติต่างภาษา เขารักและเทิดทูนพระองค์ ยังบอกว่าถ้าไม่พอ ให้ไปเอาใหม่
เราเดินทางไป ไม่อยากบอกเลยว่า เรามาหาวัตถุดิบใช้ในงานนี้ เราอยากให้เป็นความลับ แต่เมื่อโดนซักถาม เราโกหกไม่เป็น แต่ก็บอกว่าผมขอสิ่งที่ดีที่สุด สิ่งที่งามที่สุด
