เปิดภาพจากหอจม.เหตุฝรั่งเศส เผยแปลนสร้างป้อมที่บางกอก เหตุโกษาเหล็กถูกโบย

ป้อมวิชเยนทร์ รูป 8 เหลี่ยม และแนวโซ่ขึงกลางแม่น้ำเจ้าพระยา อีกฝั่งเป็นป้อม 5 เหลี่ยม ปัจจุบันถูกรื้อไปแล้ว

กำลังเข้มข้นขึ้นทุกขณะสำหรับละครบุพเพสันนิวาสที่เข้าสู่โหมดการเมืองสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช โดยโกษาเหล็กถูกโบยจากเหตุที่ถูกกล่าวหาว่ารับสินบนจากผู้ที่ไม่อยากเดินทางไปสร้างป้อมที่บางกอก

ป้อมดังกล่าว ได้ชื่อต่อมาว่า ป้อมวิชไชเยนทร์ ตามพระยาวิชเยนทร์ หรือฟอลคอน ข้อมูลจากมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ระบุว่า ป้อมแห่งนี้ ได้รับพระราชทานชื่ิอเป็น “ป้อมวิไชยประสิทธิ์” ในสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ตั้งอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันตก เหนือคลองบางหลวงหรือคลองบางกอกใหญ่ กรุงเทพฯ โดยบางกอกในอดีตถือเป็นเมืองหน้าด่านสำคัญของอยุธยา เชื่อกันว่าคนที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ละแวกนี้เป็นลูกหลานของชาวโปรตุเกส ผู้มีชื่อด้านความชำนาญเกี่ยวข้องกับอาวุธยุทโธปกรณ์ ซึ่งเคยเป็นทหารดูแลป้อมฯ มาก่อน

“มติชนออนไลน์” ขอนำเสนอภาพแปลนของโครงการสร้างป้อมดังกล่าว ซึ่งปัจจุบันเก็บรักษาอยู่ที่หอจดหมายเหตุแห่งชาติ กระทรวงทหารเรือ ประเทศฝรั่งเศส (Archives de la Marine) รวมถึงภาพเขียนสีน้ำ สมบัติของหอสมุดแห่งชาติฝรั่งเศส อันเป็นเอกสารสำคัญยิ่งทางประวัติศาสตร์ ดังภาพชุดต่อไปนี้

โครงการสร้างป้อมที่บางกอก ค.ศ.1688-1689 ภาพจากหอจดหมายเหตุ กระทรวงทหารเรือ ประเทศฝรั่งเศส
กองกำลังสยามปิดล้อมป้อมฝั่งตะวันออกที่บางกอก เมื่อ ค.ศ.1688 มีข้อความบรรยายว่า “ป้อมที่บางกอกตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำ เป็นสถานที่ที่ชาวฝรั่งเศสถูกโจมตีโดยกองกำลังพระเพทราชา ผู้ซึ่งได้อำนาจปกครองอาณาจักร มีชาวฝรั่งเศส 300 คนอยู่ที่ป้อมแห่งนี้ มีฐานขนาดเล็กจำนวน 7-8 ฐานรอบๆป่อมเพื่ิอใช้ปิดล้อมเรา (พวกฝรั่งเศส)ยอมจำนนและออกจากป้อมไปเมื่อวันที่ 2 พ.ย.1688 (ภาพเขียนสีน้ำ สมบัติหอสมุดแห่งชาติฝรั่งเศส มีประวัติว่าบาทหลวงปูโช คณะเจซูอิตมอบให้)
ภาพแนวกำแพงและแนวเสาเข็มป้อมเล็กที่บางกอก
ป้อมวิไชยประสิทธิ์ ในปัจจุบัน
ภาพในละครบุพเพสันนิวาส ขณะที่พระนารายณ์กำลังทอดพระเนตรแบบแปลนป้อมวิไชยประสิทธิ์
ภาพในละครบุพเพสันนิวาส ขณะที่พระนารายณ์กำลังทอดพระเนตรแบบแปลนป้อมวิไชยประสิทธิ์

ขอบคุณ ภาพและข้อมูล จากหนังสือ โกษาปาน ราชทูตผู้กู้แผ่นดิน โดย ภูธร ภูมะธน จัดพิมพ์โดย สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้ (มิวเซียมสยาม)

Advertisement
QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image