ตอบแม่การะเกด ‘เจ้าแม่วัดดุสิต’ คือใคร? เปิดหลักฐาน ‘แม่นมพระนารายณ์’ มารดาโกษาปาน-โกษาเหล็ก

วัดดุสิต หรือ วัดดุสิดาราม นอกเกาะเมืองพระนครสรีอยุธยา ทางทิศตะวันออก คือวัดที่เจ้าแม่วัดดุสิตมารดาโกษาปานมาสร้างตำหนักประทับ

กลายเป็นคำถามอื้ออึงทั้งพระนคร เมื่อฉากหนึ่งในละครบุพเพสันนิวาส มีการอ้างถึง ‘เจ้าแม่วัดดุสิต’

ถามว่า บุคคลผู้นี้เป็นใคร มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์หรือไม่ ก็ต้องตอบว่า มี แถมยังเป็นบุคคลสำคัญอีกด้วย โดยประวัติศาสตร์บันทึกว่า เจ้าแม่วัดดุสิต คือ แม่นมของโกษาปาน ตามข้อมูลหลักฐานบ่งชี้ว่าเป็น ‘หม่อมเจ้าหญิง’ และเป็น ‘พระนมเอก’ มีหน้าที่เป็นพระอภิบาลของพระนารายณ์ ด้วยพระราชมารดาพระนารายณ์ทิวงคตตั้งแต่ประสิได้ 9 วันเท่านั้น จึงทรงนับถือเสมือนพระราชมารดา ครั้นพระนารายณ์ทรงครงราชย์

“จึ่งทรงตั้งหม่อมเจ้าพระนมนางขึ้นเป็นพระองค์เจ้า แล้วจึ่งทรงสร้างวังตำหนักตึก ณ ที่ริมวัดดุสิดาราม นอกกำแพงพระนคร ถวายพระองค์เจ้าพระนมนางให้เสด็จประทับอยู่เป็นที่สำราญพระไทย ฯ

ครั้งนั้นชาวพระนครเรียกว่า เจ้าแม่วัดดุสิต ตามที่สมเด็จพระนารายณ์ทรงเรียกว่าเจ้าแม่ๆ วัดดุสิตนั้น มีบุตรมาแต่เดิม 2 คน คนใหญ่ชื่อ คุณเหล็ก คนน้อยชื่อ คุณปาน ครั้งนั้น สมเด็จพระนารายณ์ทรงพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ ตั้งคุณเหล็กเป็นเจ้าพระยามหาโกษาธิบดี ที่พระคลังผู้ว่าราชการกรมท่า แลได้ว่าที่สมุหพระกลาโหมด้วย ครั้นเจ้าพระยามหาโกษาเหล็กถึงแก่อสัญกรรมแล้ว สมเด็จพระนารายณ์ทรงตั้งคุณปานเป็นเจ้าพระยามหาโกษาธิบดีที่พระคลัง”

Advertisement

 

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image