บทนำมติชน 25 มิถุนายน 2565 : 90 ปีที่ผ่านไป

บทนำมติชน 25 มิถุนายน 2565 : 90 ปีที่ผ่านไป

บทนำมติชน 25 มิถุนายน 2565 : 90 ปีที่ผ่านไป

การเปลี่ยนแปลง 24 มิ.ย.2475 เป็นความคิด“ชิงสุกก่อนห่าม” ของคนกลุ่มเล็กๆ จริงหรือไม่ เวทีเสวนา “90 ปีคณะราษฎร อดีต ปัจจุบัน อนาคต” เมื่อวันที่ 23 มิ.ย.ที่ผ่านมา ระบุว่า การเปลี่ยนแปลงเมื่อเช้ามืดวันที่ 24 มิ.ย.2475 เกิดขึ้นอย่างฉับพลัน ใช้เวลาไม่มาก ใช้กำลังคนไม่มาก เตรียมการวางแผนมาเป็นอย่างดี โดยคณะราษฎรที่ดำเนินการอย่างลับๆ ต่างจากความพยายามเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อ ร.ศ.130 ที่ล้มเหลวเพราะความลับรั่วไหล แต่การดำเนินการ 2475 ไม่มีการต่อต้านจากประชาชนในสมัยนั้น โดยเฉพาะในคนรุ่นหนุ่มสาวในสมัยนั้น และประชาชนในยุคนั้น และหลังจากเปลี่ยนแปลงการปกครองมาเป็นประชาธิปไตย ยังได้วิพากษ์วิจารณ์ระบอบเดิมอย่างกว้างขวาง สะท้อนว่าการเปลี่ยนแปลง แม้จะเริ่มต้นจากคนกลุ่มเล็กๆ แต่ก็ตรงกับความคิดความเห็นของคนทั่วไปในขณะนั้น

หลังการเปลี่ยนแปลง มิ.ย.2475 รัฐบาลในระบอบใหม่ ได้จัดให้มีกิจกรรม รณรงค์ให้ความรู้ด้านประชาธิปไตยแก่ประชาชน ให้ความรู้ในการเป็นพลเมืองของระบอบใหม่ ให้เข้าใจว่ารัฐธรรมนูญคือกฎหมายแม่แบบ ที่รับรองสิทธิเสรีภาพของประชาชน จนเกิดความตื่นตัวมากในระดับหนึ่ง อย่างไรก็ตาม ความพยายามพัฒนาประชาธิปไตยตามเจตนารมณ์ของผู้ก่อการเผชิญอุปสรรคเป็นระยะๆ เกิดการรัฐประหาร ล้มเลิกรัฐธรรมนูญโดยคณะทหาร ด้วยแนวคิดที่ค่อยๆ เปลี่ยนแปลงไปจากแนวทางและอุดมคติของคณะทหารหัวใหม่ที่เข้าร่วมในการเปลี่ยนแปลง 2475 มากขึ้นเรื่อยๆ

ประชาธิปไตยหลัง 2475 ก่อตัวมั่นคงขึ้นระดับหนึ่ง แต่ก็เผชิญกับการต้านทานขัดขวาง โดยเฉพาะในลักษณะของการรัฐประหาร อย่างไรก็ตาม หลังจากรัฐประหาร ทางผู้ก่อการรัฐประหารมักคืนอำนาจนำพาประเทศกลับเข้าสู่ระบอบประชาธิปไตย จะช้าหรือเร็วก็ตาม โดยอาจคงไว้ซึ่งกติกาบางอย่างเพื่อให้เอื้อประโยชน์กับพวกของตนเอง เช่น ส.ว.จากการแต่งตั้ง อย่างไรก็ตาม การคืนอำนาจใช้เวลายาวนานมากคือรัฐประหารครั้งล่าสุด เมื่อ 22 พ.ค.2557 มีความพยายามปรับทิศทางของระบอบประชาธิปไตย ผ่านรัฐธรรมนูญ 2560 ด้วยความคิดเก่าๆ ว่าคนไทยยังไม่พร้อมสำหรับประชาธิปไตย ซึ่งไม่น่าเชื่อว่าเวลาผ่านไป 90 ปี ขณะที่คนกลุ่มใหญ่ต้องการเดินหน้าไปกับโลกที่เปลี่ยนแปลงไป แต่คนอีกกลุ่ม ยังยึดติดกับความคิดต่อต้านประชาธิปไตยแบบเดิมๆ เมื่อ 90 ปีก่อน

Advertisement
QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image