รายงานหน้า2 : จับตา‘โควิด-กม.ฉุกเฉิน’ วิถีใหม่‘เลือกซ่อมลำปาง’

หมายเหตุนักวิชาการและพรรคการเมืองวิเคราะห์การเลือกตั้งซ่อม ส.ส.เขต 4 ลำปาง แทนนายอิทธิรัตน์ จันทรสุรินทร์ ส.ส.เขต 4 ลำปาง พรรคเพื่อไทย ที่เสียชีวิต คาดว่าจะมีการเลือกตั้งในวันเสาร์ที่ 20 มิถุนายน ซึ่งเป็นการเลือกตั้งในช่วงที่สถานการณ์ไวรัสโควิด-19 ระบาด ดังนั้น ต้องปรับวิธีการหาเสียงใหม่และอยู่ภายใต้พระราชกำหนด (พ.ร.ก.) บริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน รวมถึงมาตรการของกระทรวงสาธารณสุขและการควบคุมโรค เช่น การกักตัว 14 วัน, ห้ามชุมนุม หรือรวมตัว เป็นต้น

 

โอฬาร ถิ่นบางเตียว
อาจารย์คณะรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์ ม.บูรพา

เลือกตั้งซ่อมต้องมีตามกฎหมายรัฐธรรมนูญเพราะขาด ส.ส.ไม่ได้ นี่เป็นหลักการ แต่การเลือกตั้งซ่อมในสถานการณ์แบบนี้ กกต.ต้องวางแผนบริหารจัดการที่จะทำให้คนมีวิถีทางการเมืองใหม่ อาทิ ตั้งแต่การพบปะผู้คน ผู้สมัครรับเลือกตั้งเข้าใจว่าอาจจะต้องหาเสียงด้วยช่องทางที่ทันสมัยมากขึ้น อาจใช้เฟซบุ๊กหรือไลฟ์สด ซึ่งเป็นการสื่อสารที่ไม่ต้องสัมผัสกับพี่น้องประชาชน แต่สามารถสื่อสารกันได้ด้วยเทคโนโลยี ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าผู้นำที่เกิดขึ้นในรุ่นใหม่จำเป็นต้องเข้าถึงเทคโนโลยีในการสื่อสารกับประชาชน
ประการต่อมา ในการบริหารการเลือกตั้ง กกต.อาจต้องแปรวิกฤตเป็นโอกาสในการคิดรูปแบบการเลือกตั้งออนไลน์ ซึ่งในระดับมหาวิทยาลัยและองค์กรหลายแห่งมีมานานแล้ว ถ้าสามารถคุมการเลือกตั้งออนไลน์ได้โดยให้มีวิธีการลงทะเบียนเหมือนการลงทะเบียนคนจน โดยสามารถป้องกันการปลอมตัวหรือใช้สิทธิแทนกันได้ และแก้ไขปัญหาซื้อสิทธิขายเสียงได้ดี สิ่งสำคัญต้องให้ผู้เป็นเจ้าของสิทธิเป็นผู้ใช้สิทธิเอง ไม่ให้ใครมาใช้สิทธิแทน
ในทางปฏิบัติ อันดับแรกคือ ประเด็นข้อจำกัดทางกฎหมาย กกต.ต้องแก้กฎหมายใหม่ทั้งหมดเพื่อรองรับสถานการณ์ ประการที่ 2 โครงข่ายเทคโนโลยีต้องวางแผนใหม่ทั้งหมดในต่างจังหวัด ประการที่ 3 ปัญหาเรื่องประชาชนเข้าไม่ถึงเทคโนโลยี ทุกวันนี้คนเข้าถึงเทคโนโลยีได้ ต้องยอมรับว่าคือคนที่มีฐานะทางเศรษฐกิจ ซึ่งอาจต้องปรับโครงสร้างพื้นฐานที่จะสร้างเทคโนโลยีการสื่อสารเหล่านี้ได้ ถ้าเป็นไปได้ในเบื้องต้น ในวันเลือกตั้งอาจต้องขยายเวลา กำหนดสัดส่วนเวลาผู้ใช้สิทธิ อาจเพิ่มวันใช้สิทธิเข้าไป กล่าวคือ สำหรับคนที่ใช้เทคโนโลยีก็ให้ใช้ ส่วนคนที่ใช้ไม่ได้ ก็ต้องมีวิธีการแบบคู่ขนาน เพื่อให้ประชาชนได้แสดงการมีส่วนร่วมทางการเมืองได้อย่างกว้างขวางและทั่วถึง

Advertisement

 

วันวิชิต บุญโปร่ง
คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต

การเลือกตั้งซ่อมหนนี้จะเป็นแบบทดสอบอย่างหนึ่งว่าการควบคุม เฝ้าระวังโควิด-19 ในกรณีสถานการณ์พิเศษจะเป็นอย่างไร เช่น การเว้นระยะห่างสำหรับผู้ไปใช้สิทธิ หรือผู้ดูแลคูหาเลือกตั้งจะเว้นระยะกันมากน้อยแค่ไหน อีกทั้งเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานมีความรัดกุมเพียงใด
ส่วนตัวเชื่อว่าการเลือกตั้งซ่อมในสถานการณ์แพร่ระบาดโควิดเช่นนี้มีส่วนอย่างมากที่จะกดทับ หรือโน้มน้าวไม่ให้คนออกไปใช้สิทธิมากเท่าที่ควร เนื่องจากคนเกิดความกังวล ประกอบกับสถานการณ์ทางการเมืองซึ่งไม่ทำให้ประชาชนรู้สึกอยากมีส่วนร่วมเท่าที่ควร เนื่องจากมีภาวะเศรษฐกิจที่ต้องได้รับการฟื้นฟูและเยียวยาอย่างเร่งด่วน
สมมุติว่าพรรคเพื่อไทยซึ่งเป็นผู้ชนะครั้งก่อนสามารถป้องกันตำแหน่งได้ก็อาจไม่มีความเปลี่ยนแปลงหรือสะท้อนให้เห็นนัยสัญลักษณ์ทางการเมืองว่าความนิยมของรัฐบาลเสื่อมทรามลง เพราะทราบกันดีว่าพื้นที่ จ.ลำปาง เป็นพื้นที่แข็งของพรรคเพื่อไทยมาตลอดอยู่แล้ว แต่ก็ไม่ใช่เรื่องแปลกหากพรรคพลังประชารัฐ หรือพรรคร่วมรัฐบาลจะชนะการเลือกตั้ง เพราะกลไกที่ได้เปรียบจากการเลือกตั้งซึ่งมีแนวโน้มว่าหากไม่มีปัจจัยเรื่องโควิด-19 รัฐบาลชุดนี้ก็น่าจะอยู่ยาว
ดังนั้น การเลือกตั้งซ่อมที่จะเกิดขึ้นที่ลำปางจึงไม่ได้เป็นปัญหาหรือความท้าทายทางการเมืองแต่อย่างใด แต่กลับเป็นประเด็นความท้าทายความรู้สึกของประชาชนว่าจะกล้าออกไปใช้สิทธิมากน้อยแค่ไหน ที่ผ่านมาการเลือกตั้งในสถานการณ์พิเศษในกรณีที่เกี่ยวข้องกับการระมัดระวังเรื่องสาธารณสุขยังไม่เคยเกิดขึ้น มีเพียงสถานการณ์พิเศษในพื้นที่อ่อนไหวหรือเกี่ยวกับความปลอดภัย เช่น พื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ที่มีหน่วยงานด้านความมั่นคงมาดูแลรักษาความปลอดภัยแก่ผู้ที่มาใช้สิทธิเลือกตั้ง รวมทั้งคณะกรรมการจัดการเลือกตั้งที่มาอำนวยความสะดวกให้กับประชาชน แต่นี่ไม่ได้ทำให้สถานการณ์เกิดความตึงเครียดหรือภาวะกังวล ซึ่งอาจไม่สามารถเชื่อมโยงได้เพราะรูปแบบการรับมือ รวมทั้งการระมัดระวังแตกต่างกัน
หากถึงวันเลือกตั้งซ่อมแล้วประชาชนรู้สึกว่ารัฐบาลยังแก้ไขสถานการณ์ไม่ได้ ผู้คนอาจออกมาใช้สิทธิมากขึ้นในกรณีที่ 1.อาจเป็นการสั่งสอนการแก้ไขปัญหารัฐบาล 2.เชื่อว่าสิ่งที่รัฐบาลทำนั้นดีอยู่แล้วจึงออกมาใช้สิทธิเพิ่มขึ้น ฉะนั้น เรื่องนี้สามารถมองได้แบบเหรียญสองด้าน
อย่างไรก็ตาม การจัดเลือกตั้งซ่อมภายใน 45 วัน ต้องเป็นไปตามครรลองตามกฎหมาย ปล่อยให้เว้นว่างไม่ได้ มิฉะนั้นคณะกรรมการการเลือกตั้งจะถูกฟ้องว่าละเว้นการปฏิบัติหน้าที่

 

ธนกร วังบุญคงชนะ
โฆษกพรรคพลังประชารัฐ (พปชร.)

การเลือกตั้งซ่อมที่ จ.ลำปาง ครั้งนี้ทางกรรมการบริหารพรรค (กก.บห.) ก็ต้องหารือกันว่าจะส่งผู้สมัครคนไหน ซึ่งพื้นที่ส่วนนี้ ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า ประธานยุทธศาสตร์ภาคเหนือเป็นคนดูแล ผมเชื่อว่าด้วยผลงานการแก้ปัญหาวิกฤตโควิด-19 ของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม เป็นการแก้ปัญหาที่ได้รับคำชมจากทั่วโลกและทำให้ผู้ป่วยลดลงจนสามารถควบคุมสถานการณ์ได้ ตรงนี้จะเป็นส่วนหนึ่งที่พี่น้องประชาชนจะให้ความไว้วางใจ ส.ส.ของพรรค พปชร. ผมเข้าใจว่าพื้นที่ภาคเหนือส่วนใหญ่เป็นฐานที่มั่นของพรรคเพื่อไทย (พท.) และ ส.ส.เก่าของพรรค พท.ก็เป็น ส.ส.หลายสมัย ฉะนั้นแล้วทางพรรค พท.ก็น่าจะส่งคนที่คิดว่าจะสามารถรักษาฐานเสียงของพรรคไว้ได้ อย่างไรก็ตาม ผมก็เชื่อมั่นในผลงานของรัฐบาลและผลงานของพรรคว่าสามารถจะทำให้พี่น้องประชาชนได้ให้ความไว้วางใจได้
นอกจากนั้นผมมองว่าที่ผ่านมารัฐบาลก็ได้สร้างผลงานที่เป็นประโยชน์กับพี่น้องประชาชนมาจำนวนมาก และคนในพื้นที่เองก็ต้องการ ส.ส.ที่อยู่ฝั่งรัฐบาลเพราะจะทำให้การทำงาน การประสานงานต่างๆ หรือการพัฒนาท้องถิ่นสามารถเป็นไปได้ง่าย และทำให้พื้นที่ได้รับการดูแลอย่างเต็มที่ จึงคิดว่าพี่น้องชาวลำปางจะให้โอกาสกับพรรค พปชร.
ผมมองว่าวันนี้ตลอดระยะเวลาที่รัฐบาลเข้ามาบริหารงาน ผมคิดว่ารัฐบาลก็มีผลงานมากมาย ต่างจากอดีต ฉะนั้นผมเชื่อว่าผลงานต่างๆ ที่เป็นรูปธรรมที่ชัดเจนและเมื่อเรามาเจอวิกฤตการณ์แพร่ระบาดของไวรัสก็ยิ่งทำให้เราเห็นถึงภาวะผู้นำของ พล.อ.ประยุทธ์ และทำให้เห็นถึงความสามารถในการบริหารงานต่างๆ ของนายกฯ ฉะนั้นตรงนี้จะทำให้พี่น้องประชาชนได้เข้าใจและได้ให้ความไว้วางใจ เพราะวันนี้ประเทศต่างๆ ทั่วโลกที่กำลังประสบกับโควิด-19 นั้น หลายประเทศยังแก้ปัญหาไม่ได้ แต่ว่าประเทศไทยเป็นประเทศเดียวที่ได้รับคำชมจากทั่วโลก และพี่น้องคนไทยเองก็เข้าใจว่า ตราบใดที่เรายังไม่มีวัคซีนในการป้องกัน คนไทยจึงอาจจะต้องอยู่กับโควิด-19 ไปอีกเป็นปี ผมเชื่อว่าสิ่งเหล่านี้จะทำให้พี่น้องได้เห็นถึงความมุ่งมั่นและตั้งใจของ พล.อ.ประยุทธ์และพรรค พปชร. ซึ่งจะส่งผลให้เห็นถึงการเลือกตั้งซ่อมในครั้งนี้ด้วย

 

น.อ.อนุดิษฐ์ นาครทรรพ
เลขาธิการพรรคเพื่อไทย (พท.)

โดยปกติการเลือกตั้งซ่อมจะไม่เหมือนกับการเลือกตั้งใหญ่ทั่วประเทศอยู่แล้ว เพราะการเลือกตั้งใหญ่ทั้งประเทศพี่น้องประชาชนยังไม่ทราบว่า พรรคไหน หรือแกนนำฝ่ายใดจะมีโอกาสทำหน้าที่เป็นรัฐบาล แต่สำหรับการเลือกตั้งซ่อม ประชาชนจะทราบอย่างชัดเจนเลยว่าตัวแทนหรือผู้สมัครที่พวกเขาสนับสนุนจะได้ไปทำหน้าที่ในฝั่งไหน ซึ่งวันนี้เพิ่งมีการเลือกตั้งซ่อมเกิดขึ้นที่เขต 4 จังหวัดลำปาง พรรคเพื่อไทยจึงหวังเป็นอย่างยิ่งว่าพี่น้องประชาชนจะให้โอกาสตัวแทนจากพรรคฝ่ายค้าน
เพราะว่าฝ่ายค้านมีหน้าที่อันสำคัญยิ่งในการตรวจสอบการทำงานของรัฐบาล เพื่อให้งานราชการต่างๆ เป็นประโยชน์ต่อพี่น้องประชาชนมากที่สุด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสถานการณ์ที่รัฐบาลต้องทำงานแก้ไขปัญหาวิกฤตการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ในมิติต่างๆ และรับผิดชอบบริหารเงินกู้วงเงิน 1.9 ล้านล้านบาท มูลค่าสูงเป็นประวัติศาสตร์ของชาติไทย ที่จำเป็นต้องถูกตรวจสอบการใช้จ่ายเม็ดเงินจำนวนนี้ให้เกิดประโยชน์ถึงมือพี่น้องประชาชนอย่างทั่วถึง
เชื่อว่าภาพความไม่ค่อยให้ความสำคัญกับบทบาทของสภาของรัฐบาลในการเข้าร่วมเสนอแนะรับฟังสถานการณ์ในช่วงวิกฤตที่ผ่านมา จะเป็นเหตุผลสำคัญที่พี่น้องประชาชนชาวลำปางจะใช้พิจารณาเลือกผู้สมัครของพรรคเพื่อไทย เพราะการทำงานในอนาคตจากนี้ ส.ส.จะเป็นเครื่องมือสำคัญของประชาชนในการสะท้อนปัญหา และนำไปสู่การแก้ไขได้อย่างเป็นรูปแบบ โดยเบื้องต้น ขณะนี้พรรคฝ่ายค้านยังไม่ได้มีการเจรจาในการส่งผู้สมัคร แต่ส่วนตัวเชื่อว่าเมื่อได้หารือแล้วจะได้ข้อยุติที่เป็นประโยชน์ต่อประชาชนร่วมกัน
บริบทของการหาเสียงในช่วงสถานการณ์โควิดที่มีมาตรการทางสาธารณสุขออกมา การหาเสียงที่ประชาชนคุ้นเคยหลายแบบทำไม่ได้ โดยเฉพาะ การเปิดเวทีปราศรัย เป็นต้น แต่เชื่อว่าผลกระทบดังกล่าวทุกพรรคการเมืองที่ส่งตัวผู้สมัครคงไม่มีใครได้เปรียบเสียเปรียบกัน เพราะต่างได้รับผลกระทบเหมือนๆ กัน แต่คงไม่ถึงขนาดไม่สามารถทำได้เลย เพราะเชื่อว่าแต่ละพรรคการเมืองที่ส่งตัวผู้สมัครจะประยุกต์และค้นหาวิธีการให้เข้ากับสถานการณ์การควบคุมโรคเพื่อสื่อสารตัวผู้สมัคร และนโยบายของพรรคให้เข้าถึงพี่น้องประชาชนให้ได้มากที่สุด
เชื่อว่าเมื่อถึงเวลาลงสนามเลือกตั้งซ่อมอย่างเป็นทางการ ทุกพรรคคงจะหันมาใช้พื้นที่ในโลกโซเชียลมีเดียมากขึ้น การปราศรัยอาจเปลี่ยนจากการเปิดเวทีปราศรัยมาเป็นการไลฟ์สดแทน เป็นต้น โดยพรรคเพื่อไทยจะค้นหาวิธีการสื่อสารให้เข้าถึงพี่น้องชาวจังหวัดลำปางอย่างเต็มที่ และจะเฝ้าระวังการใช้อำนาจรัฐจากทางฟากผู้สมัครของพรรครัฐบาลเต็มที่ด้วยเช่นกัน

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image