สถานการณ์ POST การเลือกตั้งในวันอาทิตย์ที่ 20 ธันวาคม ดำเนินไปเหมือนกับสถานการณ์ POST การเลือกตั้งเมื่อวันอาทิตย์ที่ 22 มีนาคม 2562
นั่นก็คือ สถานการณ์ “ไม่เหมือนเดิม”
คำว่าไม่เหมือนเดิมในที่นี้ บางคนอาจพุ่งเป้าไปยังสถานการณ์ภายในของแต่ละจังหวัด หากแต่แท้จริงแล้วผลของมันกระทบถึง “ส่วนกลาง”
เพราะ 76 จังหวัดล้วนขึ้นต่อกับ “กรุงเทพมหานคร”
เพราะระบบการบริหารราชการแผ่นดินของเรา แม้จะอยู่ภายใต้สโลแกนที่ว่า “กระจายอำนาจ” กระนั้น ก็ยังมิได้กระจายอำนาจอย่างเป็นจริง
เนื่องจากยังเป็น “รัฐราชการรวมศูนย์”
วินาทีแรกหลังจากผลการเลือกตั้งนายกและสมาชิกสภา อบจ.ปรากฏออกมาการประลองกำลังระหว่างอำนาจจาก “ส่วนกลาง” กับอำนาจใน “จังหวัด” ก็จะเริ่มต้น
เป็นการเริ่มต้นจาก “ฐาน” ที่มาอันแตกต่างกัน
ความเป็นจริง นับแต่เกิดรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2540 เป็นต้นมา แนวโน้มในการกระจายอำนาจก็เริ่มขึ้นอย่างเป็นขั้นเป็นตอนผ่านโครงสร้างองค์กรปกครองท้องถิ่น
แต่ก็ดำเนินไปในลักษณะแห่ง “ลัทธิรูปแบบ”
การปะทะระหว่างอำนาจจากการแต่งตั้ง กับ อำนาจจากการเลือกตั้งก็เกิดขึ้นโดยอัตโนมัติ เพียงแต่อำนาจอย่างหลังยังติดอยู่กับโครงสร้างเดิม
เป็นโครงสร้างอันเกราะกรังในทาง “ความคิด” ในทาง “การเมือง”
เป็นความคิดที่อำนาจ “นำ” ดำรงอยู่ภายในโครงสร้างแห่ง “รัฐราชการรวมศูนย์” กระบวนการทางการเมืองจึงสะท้อนสิ่งเหล่านั้นออกมาอย่างเต็มเปี่ยม
ยังเป็นการเมือง “เก่า” เป็นการเมืองของ “บ้านใหญ่”
ไม่ว่าจะเป็นในยุคของพรรคประชาธิปัตย์ ไม่ว่าจะเป็นในยุคของพรรคชาติไทย ไม่ว่าจะเป็นในยุคของพรรคไทยรักไทย ก็ดำเนินมาอย่างนี้
ต่อเมื่อเกิดพรรคอนาคตใหม่นั้นหรอก “ความคิด” ก็เริ่มถูก “ตรวจสอบ”
พรรคอนาคตใหม่ถือได้ว่าเป็นพรรคการเมืองเดียวหลังยุคพรรคแนวร่วมสังคมนิยม หลังยุคพรรคสังคมนิยมแห่งประเทศไทย ที่มีการวิพากษ์สังคมอย่างถึงรากฐาน
แทงทะลุไปยัง “โครงสร้าง” ที่ดำรงอยู่
พรรคไทยรักไทยอาจมีการคิดนอกกรอบในกระสวน “คิดใหม่ ทำใหม่” กระทั่งเสนอหลักการ “ดูอัล แทร็ก” ออกมา
แต่ก็ยังไม่แตะ “โครงสร้าง” ลึกเท่ากับพรรคอนาคตใหม่
จึงไม่แปลกที่จะมีความพยายามในการยุบพรรคอนาคตใหม่แม้ว่าจะขับเคลื่อนมาได้เพียง 1 ปีและยังไม่ได้อำนาจรัฐ
กระนั้น พรรคอนาคตใหม่ก็ยัง “อวตาร” เป็น “คณะก้าวหน้า”
และคณะก้าวหน้านี้เองที่สืบทอดและพัฒนาความคิดในเรื่องเลือกตั้งท้องถิ่นอย่างเข้มข้นและจริงจังด้วยการส่งคนลงสมัครใน 42 จังหวัดทั่วประเทศ
นี่คือหัวหอกในการทะลวงเข้าไปยัง “รัฐราชการรวมศูนย์”
ไม่ว่าผลการเลือกตั้งนายกและสมาชิกสภา อบจ.ในวันที่ 20 ธันวาคมจะออกมาอย่างไร แต่ยอมรับได้เลยว่าสภาพการณ์ทางการเมืองจะไม่เหมือนเดิม
การเมืองได้เข้าสู่อีก “มิติ” แล้วอย่างสิ้นเชิง
หากพรรคอนาคตใหม่เคยสร้างปรากฏการณ์ใหม่จากการเลือกตั้งเมื่อเดือนมีนาคม 2562 คณะก้าวหน้าก็กำลังสร้างปรากฏการณ์ใหม่จากการเลือกตั้งในเดือนธันวาคม 2563
ปรากฏการณ์นี้มีแต่เดินหน้า ไม่มีถอยหลังกลับอย่างแน่นอน
