สถานีคิดเลขที่ 12 : การเมืองพันลึก โดย ปราปต์ บุนปาน

การเมืองพันลึก – การเมืองไทยปัจจุบันเต็มไปด้วย “จุดหักเห” ระดับหัวเลี้ยวหัวต่อ หรือมี “กับระเบิด” ที่ถูกซุกซ่อนไว้อย่างเปิดเผยปรากฏตัวมากขึ้นเรื่อยๆ ตามลำดับ

ไม่ว่าจะเป็นกระบวนการ “นิติสงคราม” รอบใหม่ ที่โหมซัดใส่ตระกูลชินวัตรแบบติดๆ กัน

ทั้งเคสที่ศาลปกครองสูงสุดเพิ่งพิพากษาให้อดีตนายกรัฐมนตรี “ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร” ต้องชดใช้ค่าเสียหายคดีจำนำข้าวเป็นเงินกว่าหนึ่งหมื่นล้านบาท เท่ากับเป็นการ “ปิดประตูกลับบ้าน” ของยิ่งลักษณ์ไปแทบจะปริยาย

ส่วนอดีตนายกรัฐมนตรี “ทักษิณ ชินวัตร” ก็ยังถูกตรึงไว้ด้วยเรื่อง “ชั้น 14” และคดีความอื่นๆ ทำให้เคลื่อนตัวไปไหนมาไหนได้ลำบาก (แม้กระทั่งจะไปพบประธานาธิบดี “โดนัลด์ ทรัมป์”)

นี่ส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์และบารมีของตระกูลชินวัตรกับพรรคเพื่อไทยอยู่เยอะพอสมควร

ADVERTISMENT

กระทั่งนายกรัฐมนตรี “แพทองธาร ชินวัตร” แทบจะไม่ได้มีสถานภาพเป็นนายกรัฐมนตรีหรือหัวหน้ารัฐบาล ในสายตาของใครหลายคน

ทว่า อีกด้านหนึ่ง “คดีฮั้วเลือก ส.ว.” ที่ริเริ่มไว้โดยกรมสอบสวนคดีพิเศษ (ดีเอสไอ) ก็มีความแหลมคมขึ้นชัดเจน

จากที่พัวพันกับเครือข่ายกว้างๆ ที่ถูกเรียกขานว่า “เครือข่ายสีน้ำเงิน” คดีความก็ค่อยๆ ยึดโยงเข้าไปถึงพรรคการเมืองบางพรรค และนักการเมืองระดับชาติบางคน

ภาพที่ปรากฏออกมา จึงเป็นภาพความขัดแย้งทางการเมือง ซึ่งมิได้เป็นความขัดแย้งระหว่าง “ฝ่ายหนึ่ง” ที่มีสถานะเป็น “ผู้กระทำ” ล้วนๆ กับ “อีกฝ่ายหนึ่ง” ที่มีสถานะเป็น “ผู้ถูกกระทำ” เพียวๆ

หากเป็นสงครามที่คู่ขัดแย้งใหญ่สองก๊กสองกลุ่ม (เป็นอย่างน้อย) กำลังรุกไล่ใส่กัน ต่างฝ่ายต่างมีแผนการต่างฝ่ายต่างมีเครือข่ายขุมพลังของตน ต่างฝ่ายต่างมีบาดแผล ต่างฝ่ายต่างถูกซุ่มโจมตี พอๆ กัน

ยิ่งพอเริ่มมีการปล่อยข่าวลือ-เปิดชื่อย่อ “สอง ส.” ซึ่งแม้จะมิใช่ “นักการเมือง” ผู้มีอำนาจหน้าที่ มีหน้ามีตา ในแวดวงการเมืองอย่างเป็นทางการ แต่อาจมีพลังในการเข้ามากำหนดเกมต่างๆ อยู่ด้านหลังฉาก ผ่านเส้นสายเครือข่ายความสัมพันธ์ทางอำนาจ ซึ่งแยกไม่ออกจากการตัดสินใจหลายๆ เรื่องในกระบวนการยุติธรรม

การเมืองไทยร่วมสมัยก็ยิ่งมีสภาพเป็นการเมืองอันพันลึกซับซ้อน ซ่อนเงื่อน ไว้วางใจอะไรไม่ได้

นี่ไม่ใช่การเมืองของความตรงไปตรงมา การเมืองเรื่องการจัดทำและผลักดันนโยบาย การเมืองว่าด้วยรัฐบาลกับฝ่ายค้าน การเมืองว่าด้วยนักการเมืองกับรัฐราชการ อย่างซื่อๆ ง่ายๆ

อย่างไรก็ตาม “การเมืองพันลึกแบบไทยๆ” กลับเคลื่อนไหวอยู่บนรากฐานอันเละเทะเปล่ากลวง ของประเทศไทยที่มีคนรวย (มากๆ) อยู่น้อยนิด แต่มีคนยากลำบากอยู่มหาศาล

ประเทศไทยที่ไร้ความสามารถในการแข่งขัน ตีบตันทั้งมิติการผลิตและการบริโภค

ประเทศไทยที่ไม่มีที่ทางในความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ไม่ว่าจะเป็นการเมืองโลกหรือการเมืองระดับภูมิภาค ซึ่งเต็มไปด้วยประเด็นปัญหาที่ลึกซึ้งซับซ้อนกว่าเดิม

ประเทศไทยที่ไม่มีอนาคตทางสังคม เศรษฐกิจ และการเมือง ผู้คนมองไม่ออกว่า “สังคมที่ดี-ประเทศชาติที่ดี” ที่รอคอยพวกเขาอยู่เบื้องหน้า นั้นจะมีหน้าตาเป็นอย่างไร? หรือว่ามันอาจไม่มีอยู่จริง?

ที่สำคัญ “การเมืองพันลึก” ที่เกิดขึ้นและดำเนินไป ณ ปัจจุบัน ยังไม่มี “ประชาชน” อยู่ในสมการแม้แต่น้อย

แม้ท้ายที่สุด จะมี “ผู้ชนะ” ในสังคมการเมืองแบบนี้ แต่นั่นย่อมเป็นชัยชนะบนซากปรักหักพังอันฟอนเฟะถึงขีดสุด

แล้ว “ผู้ชนะ” ก็อาจมีสถานะเป็นเพียงแค่ “คนตายรายสุดท้าย” เท่านั้นเอง

ปราปต์ บุนปาน