| ที่มา | หน้าประชาชื่น มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
| เผยแพร่ |
“ชีวีนี้สั้น วิชาความรู้เป็นนิรันดร์สมัย”
ถ้าจะมีพิธีไหว้ครู ก็ควรไหว้หลักการบางอย่างของวิชาความรู้ซึ่งเป็นครูผู้อมตะ นิรันดร์กาลอย่างแท้จริง อ.นิธิ เอียวศรีวงศ์ เขียนไว้ ผมเคยขอไปลงพิมพ์ในศิลปวัฒนธรรมเมื่อหลายปีมาแล้ว ล่าสุดเขียนแนะนำว่า
“พิธีไหว้ครู หากจะยังต้องมีก็น่าจะปรับเป็นการไหว้ผีมากกว่าไหว้คนรวมถึงครูเองก็ต้องไหว้ครูร่วมกับนักเรียนด้วย ไม่ใช่นั่งปั้นจิ้มปั้นเจ๋อให้เด็กคลานมากราบ”
” ‘ผี’ ที่ไหว้คือ หลักการบางอย่างของวิชาความรู้ซึ่งน่าจะมีชีวิตเป็นนิรันดร์”
[จากบทความ ปฏิรูปการศึกษาในถ้ำหลวง” ของ นิธิ เอียวศรีวงศ์ มติชน ฉบับวันจันทร์ที่ 13 สิงหาคม 2561 หน้า 16]
ไหว้ครูโขนละครดนตรีไทย ทั้งครูมนุษย์และนักเรียนนักศึกษาปัจจุบันต้องร่วมกันไหว้ครูผีที่ตายไปแล้ว ซึ่งสิงสู่อยู่ในเทริด, หน้ากาก และเครื่องดนตรีต่างๆ
ประเพณีอย่างนี้สืบทอดจากพิธีเลี้ยงผีประจำปีของชุมชนดั้งเดิมดึกดำบรรพ์แล้วเซ่นผีที่สิงสู่อยู่ในเครื่องมือเครื่องใช้ทำมาหากิน เช่น ผีครก, ผีสาก, ผีนางด้ง (กระด้งฝัดข้าว)
ถ้าไม่ชอบประเพณีพิธีกรรมแบบไหว้ครูโขนละครดนตรีไทย ก็ไม่ต้องมีพิธีไหว้ครูผู้นั่งยกตนเป็นเจ้านายให้นักเรียนคลานกราบ แต่ครูที่นั่งอยู่นั้นจำนวนหนึ่งมีพฤติกรรมโกงทุกอย่างที่ขวางหน้า ดังเป็นข่าวต่อเนื่องชั่วตาปีตาชาติเป็นนิรันดร์
