| ที่มา | หน้าประชาชื่น มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
| เผยแพร่ |
กรุงสุโขทัย รัฐในอุดมคติ กำเนิดและเติบโตบนเส้นทางการค้าภายในข้ามภูมิภาคมีความเป็นมายาวนานไม่น้อยกว่า 2,500 ปีมาแล้ว พบหลักฐานประวัติศาสตร์โบราณคดีรองรับหนักแน่นจำนวนมาก พิมพ์เป็นเล่มนานแล้วโดยกรมศิลปากร
กรุงสุโขทัย จึงไม่ได้ลอยสวรรค์ลงมา แล้วไม่ได้ ปลดแอก จากใคร? ที่ไหน? ตามตำราของทางการสร้างนิยายครอบงำไว้
นายแพทย์ปราเสริฐ ปราสาททองโอสถ (แห่งบางกอกแอร์เวย์ส) กับ ขรรค์ชัย บุนปาน ร่วมกับกรมศิลปากร จัดเสวนาทางวิชาการเกี่ยวกับกรุงสุโขทัย เมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ.2539 มอบหมายให้ผมรวมพิมพ์บทความวิชาการที่เสวนาครั้งนั้นเป็นเล่ม ชื่อ พลิกประวัติศาสตร์แคว้นสุโขทัย (สำนักพิมพ์มติชน พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ.2540) จะสรุปสาระสำคัญดังนี้
1.คนดั้งเดิมกรุงสุโขทัย ราว 2,500 ปีมาแล้ว หรือราว พ.ศ.1 ตั้งบ้านเรือนเป็นชุมชนถลุงโลหะ (เช่น เหล็ก) บริเวณโดยรอบที่ราบเชิงเขาซึ่งเป็นลุ่มน้ำยม เขตบ้านด่านลานหอย (อ.บ้านด่านลานหอย จ.สุโขทัย)
2.สมัยการค้าโลกเริ่มแรก (ปัจจุบันสมมุติเรียก สมัยทวารวดี) ราว 1,500 ปีมาแล้ว หรือหลัง พ.ศ.1000 มีการค้าภายในภาคพื้นทวีป ผ่านไปมาบริเวณลุ่มน้ำยม-น่าน แล้วผ่านชุมชนถลุงโลหะบ้านด่านลานหอย
3.สมัยการค้าสำเภาของจีน ราว 800 ปีมาแล้ว หรือหลัง พ.ศ.1700 ขยายกว้างขวางถึงอ่าวไทย กระตุ้นให้มีการค้าภายในภาคพื้นทวีปคึกคัก โดยเฉพาะบริเวณลุ่มน้ำยม-น่าน จึงเกิดบ้านเมืองรุ่นใหม่กระจายทั่วไปเมืองสุโขทัยและเครือข่ายโดยการอุดหนุนของบ้านเมืองใหญ่ลุ่มน้ำเจ้าพระยา เช่น เมืองละโว้ (ลพบุรี) และเมืองสุพรรณภูมิ (สุพรรณบุรี)
4.อำนาจการเมืองของภาษาและวัฒนธรรมไต-ไท (ต้นทางภาษาและวัฒนธรรมไทย) ราว 800 ปีมาแล้ว หรือหลัง พ.ศ.1700 จากลุ่มน้ำโขงและทางใต้ของจีน แผ่ขยายลงลุ่มน้ำเจ้าพระยา อุดหนุนให้เกิดเมืองสุโขทัยและเครือข่าย
5.ภาษาไต-ไท (ต้นทางภาษาไทย) ราวหลัง พ.ศ.1700 เป็นภาษากลางทางการค้าภายใน มีอำนาจทางการเมืองโน้มน้าวให้คนในตระกูลภาษาต่างๆ ที่มีหลักแหล่งอยุ่ลุ่มน้ำยม-น่าน พากันพูดพูดภาษาไทย แล้วกลายตนเป็นคนไทย
กรุงสุโขทัย เป็น ราชธานีแห่งแรกของไทย เพิ่งสร้างเมื่อไม่นานนี้ สนองการเมืองชาตินิยมคลั่งเชื้อชาติไทย (ที่ไม่มีจริง) มีงานวิจัยเล่มสำคัญแสดงหลักฐานเรื่องเหล่านี้ไว้โจ่งแจ้ง เรื่อง การประกอบสร้างศิลปะไทยฉบับทางการ : ประวัติศาสตร์ศิลปะกับการก่อร่างสร้างชาติ พ.ศ.2408-2525 ของ ชาตรี ประกิต นนทการ (วิทยานิพนธ์ปริญญาเอก สาขาวิชาประวัติศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พ.ศ.2561)
สตอรี่ดั้งเดิมของสุโขทัยมีอีกมากเกี่ยวกับนางนาค, พระร่วง, ขอมดำดิน ฯลฯ จนถึงเทคโนโลยีหล่อสำริดโลหะขนาดมหึมาปานนั้น ล้วนเหมาะ ขาย การท่องเที่ยวสากลในโลกดิจิทัล
จึงไม่ควรหลงทางวนเวียนอยู่เรื่องเดียวแค่นางนพมาศทำกระทง อันเป็นสตอรี่เพิ่งสร้างสมัย ร.3-4 ทั้งไม่ควรหลอกตนเองและหลอกคนอื่นด้วยประวัติศาสตร์หลอกๆ
