ความทรงจำจากสุพรรณ หลายพันปีมาแล้ว โดย สุจิตต์ วงษ์เทศ

ความสําคัญของสุพรรณภูมิจนถึงสุพรรณบุรี ในความทรงจําของคนตั้งแต่ยุคดั้งเดิมหลายพันปีมาแล้วสืบจนปัจจุบัน พบร่องรอยตกค้าง แต่ถูกกลบเกลื่อนกีดกันออกไป เช่น สระน้ำศักดิ์สิทธิ์, พระเจ้าอู่ทอง

สระน้ำศักดิ์สิทธิ์

น้ำศักดิ์สิทธิ์ 4 สระ เป็นน้ำผุด หรือน้ำพุจากใต้ดิน แหล่งน้ำบันดาลความอุดมสมบูรณ์หลายพันปีมาแล้ว (ก่อนประวัติศาสตร์) คนแต่ก่อนเรียกตาน้ำ หรือ ซัม, ซํา เป็นต้นตอคําว่าสยาม มีศาลผีประจําตาน้ำเพื่อทําพิธีกรรมเลี้ยงผีน้ำผีดิน

ปัจจุบันเรียก สระแก้ว, สระคา, สระยมนา, สระเกต (ต.สระแก้ว อ.เมืองฯ จ.สุพรรณบุรี) ใกล้แม่น้ำท่าว้า-ท่าคอย ซึ่งเป็นลําน้ำเก่า มีก่อนแม่น้ำท่าจีน

คนชั้นนำตั้งแต่สมัยสุวรรณภูมิ (พ.ศ.1) สืบถึงพระราชาสมัยสุพรรณภูมิ (พ.ศ.1700) ยกย่องเป็นแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ ใช้ในพิธีราชาภิเษกสืบเนื่องถึงสมัยอยุธยา และสมัยรัตนโกสินทร์ แต่เลิกไปในแผ่นดิน ร.7

Advertisement

ตํานานเกี่ยวข้องกับพระประทุมสุริยวงศ์แห่งกัมพูชา (หรือ ท้าวพันธุม สร้างเมืองสุพรรณ ในพงศาวดารเหนือ) จนถึงเชื้อวงศ์กรุงสุโขทัย ต้องตักน้ำจาก 4 สระนี้ไปทําพิธีราชาภิเษก

มีความเป็นมาโดยพิสดาร อยู่ในบทความเรื่อง “สระแก้ว สระคา สระยมนา สระเกต” โดยนายตรี อมาตยกุล ในหนังสือ โบราณวิทยาเรื่องเมืองอู่ทอง (กรมศิลปากรพิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. 2509 หน้า 113-118)

พระเจ้าอู่ทอง ของกลุ่มสุพรรณ

พระเจ้าอู่ทอง เป็นวีรบุรุษในตํานานของตระกูลไต-ไท กลุ่มสยามสุพรรณภูมิ ครองพื้นที่บริเวณนอกเกาะเมืองอยุธยาด้านทิศใต้เรียกในตํานานว่า เวียงเหล็ก (คำว่า เวียง เป็นประเพณีของกลุ่มไต-ไท ลุ่มน้ำโขง ที่แผ่ลงลุ่มน้ำเจ้าพระยา) สมัยต่อมาเรียก เมืองปท่าคูจาม มีคูเมืองเรียก คลองคูจามใหญ่ ปัจจุบันเรียก คลองตะเคียน

พระตําหนักเวียงเหล็ก ที่ประทับพระเจ้าอู่ทอง ต่อมาคือวัดพุทไธศวรรย์ มีพระปรางค์เป็นประธาน เสมือน “ปราสาทเทพบิดร” เชื่อว่าเป็นที่ประดิษฐานรูปพระเจ้าอู่ทอง

ถึงสิ้นปี เดือน 12 ทําพิธีลอยโคมดอกบัวขอขมาผีน้ำผีดินและ ผีบรรพชน พระเจ้าแผ่นดินอยุธยาเสด็จทางชลมารคทําพิธีที่วัดพุทไธศวรรย์ มีหนังใหญ่ และจุดระทา (ดอกไม้ไฟ)

“พระเจ้าอู่ทอง” (เป็นกลุ่มสุพรรณ) ครั้นสมัยหลัง นักค้นคว้าพงศาวดารเข้าใจคลาดเคลื่อน เลยโยงเข้าเป็นองค์เดียวกันกับ “รามาธิบดี” (เป็นกลุ่มละโว้) แต่ที่จริงแล้วเป็นคนละกลุ่ม จึงไม่เป็นองค์เดียวกัน

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image