| ที่มา | หน้าประชาชื่น มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
| เผยแพร่ |
โลกหลังความตายในภูมิภาคอุษาคเนย์เกี่ยวข้องกับขวัญ (ไม่ใช่วิญญาณตามแบบอินเดีย) มีความเป็นมาหลายพันปีแล้วสืบเนื่องจนทุกวันนี้ แต่สืบค้นไม่ง่าย เพราะหลายอย่างเปลี่ยนไป เช่น เรือนผีขวัญ
เฮือนเฮ่ว หรือเฮือนแฮ่ว (บางทีเขียนว่า เฮือนเห้ว, เฮือนแห้ว) หมายถึง เรือน (เฮือน) น้อยปลูกคร่อมหลุมฝังศพ (หรือกระดูกคนตาย) ในป่าเฮ่ว หรือป่าแฮ่ว (ป่าเห้ว, ป่าแห้ว)
นอกเรือนต้องปักเสา เรียก กอเฮ่ว (กอแฮ่ว) บนยอดมีร่มปัก และมีท่อนไม้วางขวางใช้ห้อยธงกับมีรูปนกเป็นพาหนะของผีขวัญขึ้นเมืองฟ้า
[นก น่าจะสืบเนื่องจากลายเส้นรูปนกบนขอบนอกหน้ากลองทองมโหระทึก 2,500 ปีมาแล้ว และน่าจะเป็นความเชื่อกลุ่มเดียวกับนกหัสดีลิงค์]
เฮ่ว, แฮ่ว มีรากจากคำว่า เรี้ยว หมายถึง คนตาย
เฮือนเฮ่ว คือ เรือนของคนตาย, ป่าเฮ่ว คือ ป่าของคนตาย ตรงกับภาคกลางว่า ป่าช้า
ช้า เป็นคำไต-ไท แปลว่า ซากศพ (พบในพจนานุกรมลาว)
เรือนเก็บอัฐิชาวญ้อ
เรือนน้อยเก็บอัฐิคนตายวัดร้อยป่าอรัญญา ต.บ้านขว้างคลี อ.โพนสวรรค์ จ.นครพนม
มีผู้ส่งหนังสือ “ตำนานสยาม” (ไม่บอกชื่อคณะผู้จัดทำ ไม่บอกปีที่พิมพ์ ไม่บอกข้อมูลอะไรเลย) ให้ดูเรื่อง “หมู่บ้านไร้คน”
มีรูปขาวดำประกอบ มีข้อความว่าเป็นที่บรรจุอัฐิคนตายของชาวญ้อ (เป็นกลุ่มพูดตระกูลไต-ไท อยู่ลุ่มน้ำโขง)
เหล่านี้น่าจะสืบเนื่องจากความเชื่อดั้งเดิมเรื่อง เฮือนเฮ่ว แล้วปรับเปลี่ยนตามความเชื่อใหม่ในทุกวันนี้
