ที่มา | หน้าประชาชื่น มติชนรายวัน |
---|---|
ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
เผยแพร่ |
การศึกษาไทยต้องปฏิวัติแนวคิดทั้งระบบ แก่คนในระบบการศึกษา
ธนาคารโลกประจำประเทศไทย, เอเชียตะวันออก และแปซิฟิก เมื่อไม่นานนี้ได้สรุปรายงานผลการศึกษาโครงการทบทวนรายจ่ายด้านการศึกษา เพื่อเสนอต่อผู้บริหารการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ แล้วบอกอีกว่า
นักเรียนไทยกว่าครึ่งขาดทักษะขั้นพื้นฐานด้านการอ่านและการคิดวิเคราะห์ ทั้งๆ ที่งบต่อหัวของนักเรียนเพิ่มขึ้นมาก แต่ทักษะของผู้เรียนกลับมีแนวโน้มลดลง
[มติชน ฉบับวันเสาร์ที่ 20 เมษายน 2562 หน้า 12]
ห้องสมุดและมิวเซียม
การอ่านและการคิดวิเคราะห์เป็นเนื้อเดียวกัน ซึ่งนอกจากการศึกษาในห้องเรียนแล้ว ยังเชื่อมโยงเกี่ยวข้องกับห้องสมุดและมิวเซียม อันเป็นการศึกษานอกห้องเรียนหรือนอกระบบ
ห้องสมุดและมิวเซียมในสากล เป็นแหล่งรวมกิจกรรมของชุมชนคนอยากแลกเปลี่ยนเรียนรู้เท่าทันโลกและชีวิต
ผู้นำในประเทศก้าวหน้าระดับสากล ให้ความสำคัญและสนับสนุนเป็นอันดับต้นๆ กระตุ้นกิจกรรมห้องสมุดและมิวเซียม เช่น ผู้นำสิงคโปร์ทุกคนตอกย้ำเป็นพิเศษการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จากการอ่านอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ
ในไทย ห้องสมุดและพิพิธภัณฑ์ถูกทำให้เสมือนสถานศักดิ์สิทธิ์ หรือสถานหวงห้ามสำหรับพิธีกรรมอย่างใดอย่างหนึ่งที่ตึงเครียดและคร่ำครึ ไม่น่าเข้าใกล้
คณะราษฎร (หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475) ผลักดันห้องสมุดและพิพิธภัณฑ์เป็นแหล่งแลกเปลี่ยนเรียนรู้อย่างรื่นรมย์ตามแนวทางสากล แต่หลังจากนั้นถูกทำให้เป็นสถานเก็บของเก่าอันศักดิ์สิทธิ์
จนยากเยียวยาตราบจนทุกวันนี้
รัฐบาลจากการเลือกตั้งของคนส่วนใหญ่ พยายามหาลู่ทางแก้ปัญหาด้วยการสถาปนาหน่วยงานใหม่ให้เป็นแหล่งรวมกิจกรรมของชุมชน เริ่มจาก มิวเซียมสยาม แล้วจะไปต่อเกี่ยวกับห้องสมุด
แต่ถูกยึดอำนาจเลยทำต่อไปไม่ได้ แล้วไม่มีรัฐบาลเผด็จการทหารคิดทำ ไม่ว่ารูปแบบเดียวกันหรือรูปแบบอื่น
ผู้นำรัฐบาลเผด็จการทหาร ชอบยกตนเป็นผู้อ่านมากรู้มากประวัติศาสตร์ไทย แต่สิ่งที่ท่องจำมาอวดต่อสาธารณะนั้นบกพร่องทางการคิดวิเคราะห์ เพราะล้วนเป็นวีรกรรมของวีรบุรุษสงครามที่ถูกแต่งเติมเสริมกฤดาภินิหารเมื่อไม่นานนี้ เพื่อให้เกิดความเข้าใจคลาดเคลื่อนและเป็นเครื่องมือก่อความรุนแรงแล้วยั่วยุความขัดแย้งกับประเทศเพื่อนบ้าน สร้างผลเสียหายต่อสันติภาพ และต่อเศรษฐกิจการเมืองกับสังคมวัฒนธรรม
สรุปแล้วต้องปฏิวัติทั้งระบบการศึกษาไทย มิฉะนั้นมีรัฐประหารไม่เลิกรา