| ที่มา | หน้าประชาชื่น มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
| เผยแพร่ |
สุนทรภู่ เกิดที่วังหลัง ปากคลองบางกอกน้อย กรุงเทพฯ เป็นข้อความในเอกสารแบ่งปันผ่านเว็บไซต์ของหน่วยงาน (แห่งหนึ่ง) สังกัดกรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม โดยยกเลิกข้อมูลเก่าที่คลาดเคลื่อนว่าสุนทรภู่ เกิดบ้านกร่ำ เมืองแกลง จ.ระยอง
แต่แล้วยังตัดไม่ขาด เพราะบอกถึงบิดามารดาสุนทรภู่ไว้ดังนี้
“บิดาเป็นชาวบ้านกร่ำ อำเภอแกลง จังหวัดระยอง”
“มารดาเป็นชาวเมืองอื่น”
เมื่อสรุปอย่างนี้ก็เท่ากับหน่วยงานราชการแห่งนี้ ทิ้งหลักฐานสำคัญมากที่สุนทรภู่เขียนบอกด้วยตนเองว่าบิดามารดามีเชื้อสายพราหมณ์เมืองเพชรบุรี
พ่อกับแม่สกุลพราหมณ์เมืองเพชร
นิราศเมืองเพชร ของ สุนทรภู่ ฉบับตัวเขียนบนสมุดข่อย เก็บไว้ในหอสมุดแห่งชาติ อ. ล้อม เพ็งแก้ว (นักปราชญ์สยามร่วมสมัยอยู่เมืองเพชรบุรี) ชำระและอธิบายอย่างละเอียดถี่ถ้วนทุกซอกมุมตั้งแต่ พ.ศ. 2529 (200 ปี สุนทรภู่)
พบข้อมูลใหม่ สุนทรภู่เล่าประวัติตนเองว่าบรรพชนของท่านทั้งสายพ่อสายแม่เป็นสกุลพราหมณ์เมืองเพชรบุรี มีกลอนนิราศบอกว่าเดินทางไปเยี่ยมยามแหล่งบรรพชนซึ่งเคยมีโบสถ์พราหมณ์และเสาชิงช้า ดังนี้
เป็นถิ่นฐานบ้านพราหมณ์รามราช ล้วนโคตรญาติย่ายายฝ่ายวงศา
เทวฐานศาลสถิตอิศวรา เสาชิงช้าก็ยังเห็นเป็นสำคัญ
ข้อความที่ว่า โคตรญาติย่ายาย เป็นหลักฐานตรงไปตรงมาว่าบรรพชนทั้งสายพ่อ คือ ย่า และสายแม่คือ ยาย เป็นสกุลพราหมณ์ เมืองเพชรบุรี
สุนทรภู่บอกอีกว่าสกุลพราหมณ์เมืองเพชรบุรี สืบจาก พราหมณ์รามราช หมายถึงเมืองราเมศวรัม ใกล้ปลายแหลมรัฐทมิฬนาฑู อินเดียใต้ มีแนวหินโสโครกเชื่อมเกาะศรีลังกา เรียกถนนพระราม (มีส่วนเป็นพลังสร้างสรรค์วรรณกรรมเรื่องพระอภัยมณี มีตัวละครสำคัญๆ เกี่ยวข้องวัฒนธรรมพราหมณ์)
แต่ไม่ได้บอกว่าพ่อกับแม่เป็นคนที่ไหน? เพียงพบเบาะแสว่าเป็นคนกรุงเก่า อยุธยา เกี่ยวข้องใกล้ชิดคหบดีย่านป้อมเพชร ซึ่งเป็น “พี่สาว” ร.1 เพราะต่อไปข้างหน้าจะเป็นข้ารับใช้ในกรมพระราชวังหลัง (กรุงเทพฯ) ซึ่งเป็น “ลูกชาย” ของ “พี่สาว” ร.1
ที่สำคัญมากคือ แม่ของสุนทรภู่ถวายตัวเป็นแม่นมของพระธิดาวังหลัง เป็นพยานว่าต้องใกล้ชิดมากระดับเครือญาติก็ได้ เพราะมีตำราแม่นมกำกับขนบไว้
บ้านกร่ำเป็นที่ทำงานการเมือง
บ้านกร่ำ เมืองแกลง เป็นแหล่งซ่องสุมกำลังท้องถิ่นของขุนรามกับหมื่นซ่องที่พระเจ้าตากปราบไม่สำเร็จ
เมื่อถึงสมัย ร.1 มอบให้วังหลังดูแลคอยเกลี้ยกล่อมผู้คนยอมสวามิภักดิ์ โดยเบื้องต้นส่งบิดาของสุนทรภู่บวชเป็นภิกษุ แล้วตั้งเป็นสมภาร (พร้อมคนสนิทมิตรสหายเป็นคนร่วมงานจำนวนหนึ่ง) ทำ “ราชการลับ” ดังมอบหมายสุนทรภู่ไปสื่อสารแล้วแต่งนิราศเมืองแกลง ที่แสดงออกชัดเจนว่าไม่มีญาติอยู่บ้านกร่ำ ซึ่งตรงข้ามกับนิราศเมืองเพชรเต็มไปด้วยญาติ แล้วยังมีหญิงหลายคนที่เคยมีความสัมพันธ์ลึกซึ้งด้านต่างๆ
หน่วยงานราชการและเอกชนบางพวก พยายามยื้อยุดให้สุนทรภู่มีเชื้อสายบ้านกร่ำ เมืองแกลง
แม้ตัวสุนทรภู่ไม่เกิดที่บ้านกร่ำตามที่เคยเชื่อมานาน เพราะจำนนต่อหลักฐานพบใหม่ แต่ยังพยายามโยงเอาบิดาของสุนทรภู่เป็นชาวบ้านกร่ำ ทั้งนี้เพื่อเหลือเยื่อใยไว้อธิบายถึงเหตุที่มีอนุสาวรีย์สุนทรภู่ที่บ้านกร่ำ (ซึ่งสร้างเพื่อประโยชน์การเมือง)
แต่สุนทรภู่เขียบบอกไว้เองว่าทั้งสายพ่อสายแม่มี “โคตรญาติ” เป็นสกุลพราหมณ์เมืองเพชรบุรี ซึ่งหน่วยงานสังกัดกระทรวงวัฒนธรรม ไม่ควรบิดเบือนหลักฐานประวัติศาสตร์
ส่วนเอกชนคนอื่นใดจะเชื่อหรือไม่เชื่ออย่างไรก็สุดแต่ใจจะไขว่คว้าตามสะดวก
