สุจิตต์ วงษ์เทศ : ตลาดน้ำ คลองบางกอกน้อย คำบอกเล่าของสุนทรภู่

ที่มา	หน้าประชาชื่น มติชนรายวัน
ผู้เขียน	สุจิตต์ วงษ์เทศ
เผยแพร่	วันที่ 19 มิถุนายน 2562

เมื่อยังเด็กเล็กอยู่ แล้วโตเป็นวัยรุ่นวังหลัง (เพราะเกิดในวังหลัง) สุนทรภู่มีพวกพ้องรุ่นราวคราวเดียวกันทั้งชายและหญิงมากหน้าหลายตาต่างอาศัยอยู่กับครอบครัวพ่อแม่ (ของใครของมัน) ในเรือนแพริมคลองบางกอกน้อย (ด้านเหนือของวังหลัง)

โดยเขียนบอกเป็นโคลงนิราศสุพรรณว่า “วังหลังครั้งหนุ่มเหน้า เจ้าเอย” และ “บ้านเก่าเหย้าเรือนแพ พวกพ้อง” แล้วย้ำในนิราศพระประธมว่า “เคยมีมิตรมากมายทั้งชายหญิง”

คลองบางกอกน้อยสมัยสุนทรภู่ เป็น “ตลาดแพ” หรือตลาดน้ำ เต็มไปด้วย “เรือตลาด” ตั้งแต่ปากคลองยาวลึกเข้าไปถึงบางบำหรุ-บางขุนนนท์ มีกลอนนิราศพระประธมบอกว่า “ตลาดแพแลตลอดเขาทอดพวน แลแต่ล้วนเรือตลาดไม่ขาดคราว”

ภาพเก่าจำนวนหนึ่งผมตรวจพบในหนังสือฝรั่ง พิมพ์ที่สิงคโปร์ มีรูปคลองบางกอกน้อยและคลองอื่นๆ เลยขอมาแบ่งปันดูกันเพลินๆ บางทีจะมีประโยชน์ต่อผู้ศึกษาประวัติสุนทรภู่

คลองในกรุงเทพฯ มีไม่น้อย แต่เหลือเป็นคลองไม่มาก เพราะถูกถมทำถนนเกือบหมดสมัยเผด็จการทหาร สฤษดิ์-ถนอม-ประภาส โดยไม่ฟังคำทักท้วงทัดทานจากประชาชนพลเมืองครั้งนั้น

เผด็จการครึ่งใบ (ในคราบประชาธิปไตย) ครั้งนี้ก็ทำนองเดียวกัน ไม่ฟังการต่อต้านทำถนนเลียบสองฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา