ที่มา | อาทิตย์สุขสรรค์ มติชนรายวัน |
---|---|
ผู้เขียน | นฤตย์ เสกธีระ [email protected] |
เผยแพร่ |
ได้ฟังความรู้เกี่ยวกับโควิด-19 ในสัตว์เลี้ยงและสัตว์ป่าจากรายการ “ZOO Talks”
รายการนี้ออกอากาศสดเมื่อวันจันทร์ที่ 11 พฤษภาคมที่ผ่านมา
ออกอากาศทางเฟซบุ๊ก “สวนสัตว์เขาเขียว”
เฟซบุ๊กนี้เปิดขึ้นเพื่อถ่ายทอดเรื่องราวเกี่ยวกับสัตว์ให้ผู้สนใจติดตาม
แม้ระยะนี้เป็นช่วงระบาด สวนสัตว์ทุกแห่งต้องปิดทำการ แต่เจ้าหน้าที่ยังถ่ายทอดความน่ารักของสัตว์ผ่านทางออนไลน์
แถมยังมีรายการที่ให้ความรู้จากสัตวแพทย์อีกด้วย
อย่างรายการ ZOO Talks นี้ จัดรายการโดย สพญ.ดร.อัมพิกา ทองภักดี สำนักอนุรักษ์และวิจัย องค์การสวนสัตว์
วันก่อนที่ได้รับฟัง มีหัวข้อน่าสนใจเกี่ยวกับโควิด-19 ในสัตว์ป่าและสัตว์เลี้ยง
มีแขกรับเชิญมาให้ความรู้ผ่านวิดีโอคอนเฟอเรนซ์ 2 คน
หนึ่ง คือ ศ.สพญ.ดร.เกวลี ฉัตรดรงค์ คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
อีกหนึ่ง คือ สพญ.วลีมาศ ใจรัก สำนักอนุรักษ์และวิจัย องค์การสวนสัตว์
คุณหมอทั้งสองคนให้ความรู้ได้ชัดแจ้ง อธิบายไวรัสโคโรนาได้กระจ่าง โดยแบ่งโคโรนาไวรัสออกเป็นกลุ่มๆ
ทั้งกลุ่มอัลฟา กลุ่มเบต้า กลุ่มเดต้า และกลุ่มแกรมมา
ส่วนโควิด-19 ที่กำลังอาละวาดอยู่นี้เป็นกลุ่มเบต้า
ไวรัสโคโรนากลุ่มเบต้านี้เคยแผลงฤทธิ์ในฐานะโรคอุบัติใหม่มาแล้ว 2 ครั้ง
ครั้งหนึ่งรู้จักในนามของ ไวรัสเมอร์ส เชื่อว่าอูฐเป็นพาหะนำมาสู่มนุษย์
อีกครั้งหนึ่งรู้จักในนามของ ไวรัสซาร์ส ที่สันนิษฐานว่า ตัวลิ่นเป็นพาหะ
ไวรัสทั้ง 2 ชนิดแม้ว่าจะเป็นโคโรนาเหมือนกัน แต่ก็มีความแตกต่างกัน
ขณะเดียวกัน ไวรัสซาร์สนั้นกลับมีความคล้ายกับโควิด-19 นี้ จนตอนแรกเรียกว่าซาร์สโคโรนา 2
แต่ตอนหลังเปลี่ยนมาให้ชื่อว่า “โควิด-19”
โควิด-19 มีพาหะคือ พวกชะมด อีเห็น
ทั้งเมอร์ส ซาร์ส และโควิด-19 นี้ติดต่อสู่มนุษย์ โดยเมอร์ส กับซาร์ส นั้นมีวัคซีนป้องกันไปแล้ว
เหลือแต่โควิด-19 ที่กำลังอาละวาดอยู่นี่แหละที่กำลังลุ้นวัคซีน
ในขณะที่กำลังรอวัคซีน โลกทั้งใบจึงต้องหยุดกิจกรรม
สวมหน้ากากผ้า ล้างมือด้วยสบู่ เว้นระยะห่าง เพื่อป้องกันการระบาด
ระหว่างที่มนุษย์กำลังหวาดหวั่นกับโควิด-19 ก็มีข่าวว่าสัตว์เลี้ยงและสัตว์ป่าก็ติดโควิด-19 ด้วย
ครั้งแรกมีข่าวว่าสุนัขติดโควิด ตามมาด้วยเสือ แมว และตัวมิ้ง
เมื่อมีข่าวว่าสัตว์เลี้ยงและสัตว์ป่าติดโควิด-19 คำถามที่ตามมาก็คือ สัตว์เหล่านี้จะเป็นพาหะนำโควิด-19 มาสู่คนหรือเปล่า
ฟังสัตวแพทย์ที่มาออกรายการวันก่อนแล้วสบายใจขึ้น
เพราะจากรายงานที่ผ่านมาไม่พบว่า โควิด-19 แพร่จากสัตว์เลี้ยงและสัตว์ป่าสู่มนุษย์
มีแต่มนุษย์นี่แหละที่แพร่โควิด-19 ไปสู่สัตว์ประเภท แมว เสือ และตัวมิ้ง
ขณะที่สุนัขนั้นยืนยันว่าไม่ติดโควิด-19
ข่าวที่บอกว่าตรวจเจอเป็นการเจอเชื้อที่อยู่บนผิวๆ ของสุนัขเท่านั้น
โควิด-19 ไม่สามารถทำอะไรสุนัขได้
ส่วนแมวและเสือติดเชื้อโควิด-19 ได้ และมีอาการหวัดนิดๆ หน่อยๆ ก็หาย
หาย เพราะเจ้าไวรัสตัวนี้ไม่ชอบอยู่ในแมวและเสือ จึงไม่เพิ่มจำนวนจนเป็นอันตราย
แตกต่างจากมนุษย์ที่โควิด-19 โปรดปราน
คุณหมอใน ศบค.เคยอธิบายว่า เมื่อมนุษย์รับเชื้อไวรัสเข้าไป เชื้อจะเพาะตัวอยู่บริเวณลำคอ
ใช้เวลาประมาณ 5 วัน ไวรัสจะเพิ่มจำนวนอย่างสำราญ
พอเพิ่มจำนวนได้มากพอ ก็จะเคลื่อนเข้าสู่ปอด
นั่นเป็นสาเหตุของการสูญเสีย
อย่างไรก็ตาม แม้สัตว์เลี้ยงจะไม่แพร่เชื้อสู่มนุษย์ แต่หากสัตว์เลี้ยงออกไปนอกบ้านและอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่มีโควิด-19 มากๆ เช่น นิวยอร์ก ในขณะนี้
สัตว์เลี้ยงก็จะเหมือนกับพัสดุภัณฑ์ต่างๆ ที่มีโอกาสที่เชื้อไวรัสจะติดผิว
เมื่อสัตว์เลี้ยงกลับเข้าบ้าน แล้วเราไปสัมผัสก็สามารถติดไวรัสได้
โชคดีที่ไทยยังไม่มีไวรัสในสิ่งแวดล้อมมากขนาดนั้น ดังนั้นจึงปลอดภัย
สำหรับตัวมิ้ง เพิ่งพบว่าติดเชื้อโควิด-19 ในฟาร์ม และกำลังรอผลพิสูจน์
นอกจากสัตวแพทย์จะตรวจสัตว์ที่มีข่าวว่าติดเชื้อแล้ว ยังมีการวิเคราะห์ระดับโมเลกุลด้วย
พบว่า สิ่งมีชีวิตที่มีโอกาสติดโควิด-19 นอกจากมนุษย์ แมว เสือ แล้ว ยังมี เฟร์ริต และลิง เป็นต้น
ไปๆ มาๆ ฟังแล้วทำให้รู้ว่า คนไม่ต้องกลัวจะติดโควิด-19 จากสัตว์
แต่สัตว์นี่สิ ต้องกลัวว่าจะติดโควิด-19 จากคน
ส่วนการป้องกันมิให้สัตว์ติดเชื้อก็เหมือนกับการป้องกันมิให้คนติดเชื้อ
นั่นคือ อยู่บ้านเพื่อหยุดเชื้อ
การป้องกันมิให้สัตว์เลี้ยงติดเชื้อโควิด-19 จากคนก็คือ การเว้นระยะห่าง
และการป้องกันมิให้คนและสัตว์มีโอกาสติดเชื้อซึ่งกันและกันไม่ว่าจะเป็นโรคชนิดใดคือ การทำความสะอาด
อาบน้ำให้สัตว์ ทำความสะอาดตัวเอง ล้างมือก่อนจับสัตว์ และหลังจับสัตว์ก็ล้างมือ
สรุปได้ว่าสูตร สวมหน้ากากผ้า เว้นระยะห่าง ล้างมือด้วยสบู่บ่อยๆ นี่ใช้ได้ผล
เป็นสูตรที่นอกจากจะป้องกันเราพ้นจากโควิด-19 แล้ว
ยังช่วยให้สัตว์เลี้ยงและสัตว์ป่าพ้นจากโควิด-19 ด้วยเช่นกัน