สัปดาห์ที่ผ่านมาตั้งเป้าหาแอนิเมชั่นในเน็ตฟลิกซ์ดูแบบฆ่าเวลาก่อนนอน หาไปมาพบแอนิเมชั่นขนาดสั้นความยาว 21 นาที เข้าเป้าตามความต้องการที่อยากจะดูอะไรที่ใช้เวลาไม่นานนักก่อนเข้านอน และก็ปรากฏว่า แอนิเมชั่นเรื่อง “Golden Time” ที่ตัดสินใจดูด้วยเหตุผลแรกคือเรื่อง “เวลากำลังเหมาะ” กลับกลายเป็นแอนิเมชั่นญี่ปุ่นที่คุณจะได้คิดใคร่ครวญกับชีวิต
Golden Time ใช้เวลา 21 นาที พาเราไปดูเรื่องราวที่ไม่มีบทสนทนาใดๆ และนำเสนอในแบบ “แฟนตาซี” แต่สร้างอารมณ์ร่วมให้คนดูอย่างมาก ฉากของเรื่องคือประเทศญี่ปุ่นในยุคทศวรรษ 80 เป็นช่วงเวลาที่เศรษฐกิจญี่ปุ่นกำลังเติบโตในอัตราเร่งพร้อมกับการรุดหน้าของเทคโนโลยีข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ ตัวละครหลักของเรื่อง คือ “เจ้าโทรทัศน์ไม้โบราณ” ยุค 60 ที่ถูกนำมาทิ้งในโรงขยะที่เต็มไปด้วยของถูกทิ้ง
ที่โรงขยะของโละทิ้งนั้น เจ้าโทรทัศน์ไม้ได้พบกับสมาชิกผู้ถูกทิ้งคนอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็น “ตุ๊กตาหนูไขลานที่ตกยุค” “คุณพัดลมเก่า” “เจ้าถังน้ำรูรั่ว” และ “น้องเก้าอี้น้อยไร้เบาะ” ทั้งหมดมีสภาพไม่ครบสมบูรณ์
เรื่องราวเริ่มต้นที่ เจ้าโทรทัศน์ไม้ตกยุคนั้นถูกนำมาทิ้งไว้โดยที่เจ้าตัวไม่เต็มใจนัก และคิดว่าตัวเองยังเป็นเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใช้การได้ดี เพราะจอทีวีที่ติดอยู่นั้นก็ยังเปิดรับสัญญาณภาพได้ และเมื่อแฟลชแบ๊กย้อนไปในอดีต ยิ่งพบว่าในยุค 60 เจ้าโทรทัศน์ไม้คือสินค้าสุดทันสมัยในยุคนั้น ได้รับการเปิดตัวอย่างฮือฮา กระทั่งเวลาผ่านไปเมื่อมีสินค้าใหม่ๆ ที่ถูกพัฒนาขึ้นด้วยเทคโนโลยีและทันสมัยกว่าเข้าแทนที่ ถึงจุดหนึ่งเจ้าโทรทัศน์ไม้ที่เริ่มมีอาการจอภาพหายเป็นพักๆ ก็ถูกปลดระวางนำมาทิ้ง แต่ด้วยความทะนงตนว่าเคยเป็นทีวีรุ่นใหม่อันโด่งดังในอดีต การติดยึดและอีโก้ย่อมแน่นหนาเป็นเงา จนคิดว่าตัวมันไม่เหมาะสมที่จะอยู่ในโรงขยะแห่งนี้ นั่นทำให้เจ้าโทรทัศน์ไม้ตัดสินใจที่จะพยายามหาทุกวิถีทางเพื่อหนีออกจากโรงขยะของโละทิ้งอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน พร้อมทั้งไม่สนใจที่จะสุงสิงเข้ากลุ่มกับบรรดาเพื่อนข้าวของถูกทิ้งในโรงขยะรายอื่นๆ
ระหว่างทางของการหาทางหนีออกจากโรงขยะ เราได้เห็นเส้นทางข้าวของเครื่องใช้หักพัง ที่เป็นสมาชิกในทีม “สิ่งของถูกทิ้ง” นั้น พยายามจะรักษาคุณค่าหน้าที่เดิมของตัวเอง อาทิ เจ้าถังน้ำรูรั่วก็ยังคงพยายามจะทำหน้าที่รองน้ำและใช้มืดอุดรูรั่วที่ตัวถังน้ำตัวเองไว้ เจ้าเก้าอี้ไร้เบาะก็พยายามเดินคุ้ยเขี่ยหาวัสดุอะไรที่จะมาทดแทนวางเป็นเบาะรองนั่ง รวมทั้งเจ้าพัดลมเก่าที่ก็พยายามจะกลับมาให้มอเตอร์หมุนใบพัดใช้งานได้ แม้แต่เจ้าโทรทัศน์ไม้เก่า ก็พยายามจะพาตัวเองไปเสียงปลั๊กเปิดทีวีเพื่อสำแดงให้เห็นว่านี่ยังเป็นโทรทัศน์ที่มีจอภาพที่ใช้งานได้ดี จะมีน่าเห็นใจสำหรับเจ้าตุ๊กตาหนูไขลานที่ถูกทิ้งด้วยเหตุผลตกรุ่น มีของเล่นใหม่ๆ ที่ไฉไลกว่า
เหมือนจะดูตลกร้าย แต่ด้านหนึ่งก็พบว่าพฤติกรรมของตัวละครต่างๆ พยายามอย่างยิ่งที่จะเรียกหาคุณค่าเก่าๆ ของตัวเองกลับคืน ผ่านสภาพปัจจุบันที่เป็นสิ่งของชำรุด และแน่นอนพวกมันรู้สึกไร้ค่า
“Golden Time” เป็นแอนิเมชั่นที่เลือกใช้วิธีเล่าเรื่องความรู้สึกภายในของการถูกมองว่าไร้ค่า ซึ่งเกิดขึ้นได้กับมนุษย์ทุกคนผ่านข้าวของเครื่องใช้ที่เคยได้ทำหน้าที่ตามฟังก์ชั่นอย่างเต็มที่ก่อนที่มันจะเสื่อมถอยลงตามสภาพและถูกทิ้งไปในที่สุด ด้วยวิธีเล่าที่ไม่ต้องมีบทสนทนาใดๆ ยิ่งขับเน้นให้เราติดตามดูภาพเคลื่อนไหวตรงหน้าอย่างจดจ่อและเห็นใจถึงความรู้สึกไร้ค่าได้
เวลาผ่านไปหลังจากเจ้าโทรทัศน์ไม้พยายามจะหนีในทุกรูปแบบแต่ก็ไร้ผล ทั้งยังทำให้ตัวเองย่ำแย่ลงจากความพยายามจะแสดงให้เห็นว่าตัวเองยังเป็นโทรทัศน์ที่มีคุณภาพใช้การได้ดี แต่ไปมากลับถูกคนมาถอดอะไหล่จอภาพเอาไป เหลือทิ้งไว้แต่โครงตู้ไม้
เมื่อไม่มีจอภาพที่ถือเป็นหัวใจสำคัญของการเป็นโทรทัศน์ ความรู้สึกที่ยึดเหนี่ยวว่าตัวเองยังมีคุณค่ายิ่งถูกทำลายย่อยยับ
ถึงตรงนี้แอนิเมชั่นขับเน้นดราม่าเบาๆ ให้เห็นถึงสิ่งๆ หนึ่งที่ถูกลดทอนคุณค่าลงจนไม่เหลือความภาคภูมิใจในตัวเอง ขนาดที่ถึงกับจะคิดสั้นให้ตัวเองถูกนำไปย่อยสลาย แต่ด้วยความช่วยเหลือจากเจ้าตุ๊กตาหนูไขลานที่ยอมเสี่ยงตัวเองเข้าไปทัดทานไว้ก็ทำให้เจ้าโทรทัศน์ไม้รอดถูกแยกชิ้นส่วนมาได้อย่างหวุดหวิด
กระนั้นหากยังมีความหวังสักวันหนึ่งสิ่งของไร้ค่าก็อาจถูกนำไปปรับปรุงดัดแปลงจนมีค่าต่อคนอื่นก็ได้ และสิ่งนั้นก็เกิดขึ้นกับเจ้าโทรทัศน์ไม้ที่เมื่อวันหนึ่งมีรถปิกอัพมายกเจ้าตู้โทรทัศน์ไม้ไร้จอภาพที่ดูทีวีไม่ได้แล้วใส่รถขับแล่นออกไปจากโรงขยะ
เจ้าโทรทัศน์ไม้ถูกนำไปชุบชีวิตใหม่แม้จะไม่ได้อยู่ในคราบของการต้องทำหน้าที่โทรทัศน์ดั่งเช่นชาติกำเนิดของมัน แต่ในอรรถประโยชน์ใหม่ก็ถือเป็นไอเดียสร้างสรรค์ที่ทำให้เจ้าอดีตโทรทัศน์ไม้ที่ถูกดัดแปลงใหม่ได้ทำหน้าที่ใหม่ของมันอีกครั้ง ใครอยากรู้ว่าจากโทรทัศน์ไม้เก่าๆ กลายสภาพไปทำหน้าที่ข้าวของเครื่องใช้แบบใดในบ้านลองไปหาชมกันได้ใน Golden Time ที่เน็ตฟลิกซ์ จัดเป็นแอนิเมชั่นที่สื่อสะท้อนให้เราต้องนึกย้อนมาตระหนักและตั้งคำถามถึงคุณค่าในตัวเอง ความรู้สึกไร้ค่าที่เกิดขึ้น ความพยายามรื้อฟื้นคุณค่าเก่าๆ ที่เคยสำคัญแต่ปัจจุบันถูกทิ้งร้างไปแล้ว และเราจะกู้คืนความรู้สึกมีคุณค่านั้นกลับมาได้อย่างไร
และคำถามสำคัญคือ ความภาคภูมิใจในตัวเองจำเป็นต้องยึดถือคุณค่าของตัวเองในแบบเดิมๆ หรือไม่ มันอาจจะไม่จำเป็นหากเราเลือกที่จะมองมันในมุมใหม่บริบทใหม่ของยุคสมัยที่เปลี่ยนแปลงไป
“Golden Time” คือ แอนิเมชั่นขนาดสั้น 21 นาที ที่สร้างมุมมองต่อการมองเรื่อง “คุณค่า” ในหลายมิตินั่นเอง
