คอลัมน์ แปดหมื่นหกพัน : แผนที่ของในหลวง ร.9 (ตอน 1)

“ก่อนที่จะเสด็จไหน ท่านจะเตรียมทำแผนที่และศึกษาแผนที่นั้นโดยละเอียด ท่านได้ตัดหัวแผนที่ออก แล้วส่วนที่ตัดออกนั้นจะทิ้งไม่ได้ ท่านจะค่อยๆ เอากาวมาแปะติดกัน สำนักงานของท่านคือ ห้องกว้างๆ ไม่มีเก้าอี้ มีพื้นแล้วท่านก้มอยู่กับพื้นแล้วเอากาวติดแผนที่เข้าด้วยกันแล้วหัวกระดาษต่างๆ ท่านก็ค่อยๆ ตัดแล้วแปะเรียงกัน เป็นหัวแผนที่ใหม่เพื่อจะได้ทราบว่าแผนที่นั้นเป็นแผนที่ใหม่อันใหญ่ของท่าน ท่านทำจากแผนที่ระวางไหนบ้าง…”สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเล่าถึงวิธีการหาแหล่งน้ำ หรือพัฒนาแหล่งน้ำ ของในหลวงรัชกาลที่ 9

เรื่องราวแผนที่ของในหลวง ร.9 ที่ทรงทำขึ้นโดยการตัดแปะด้วยพระองค์เอง จากบทพระราชทานสัมภาษณ์ของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ได้พระราชทานสัมภาษณ์รายการวิทยุชื่อ “รายการพูดจาประสาช่าง” ออกอากาศที่สถานีวิทยุจุฬาฯ ในชื่อรายการว่า พระภัทรมหาราชกับงานช่าง โดยมีอาจารย์จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเป็นผู้ขอพระราชทานสัมภาษณ์

ทั้งนี้ ขอขอบคุณนิตยสารลิปส์ ฉบับครบรอบปีที่ 11 เดือนกรกฎาคม พ.ศ.2553 ที่ได้นำบทพระราชทานสัมภาษณ์มาเผยแพร่ไว้

โดยสมเด็จพระเทพฯ ทรงเล่าถึงวิธีการหาแหล่งน้ำ หรือพัฒนาแหล่งน้ำ ของในหลวง ร.9 ตอนหนึ่งว่า “…เนื่องจากหลักของท่านคือ ท่านจะทำในด้านน้ำเพื่อชลประทานก็ต้องทราบว่าน้ำเริ่มต้นที่ไหน จะไหลจากที่ไหนไปสู่ที่ไหน และการพิจารณาในการวางโครงการของท่านนั้นท่านพิจารณาเป็นกลุ่มๆ ไป ไม่ปะปนกัน เพราะบางครั้งชาวบ้านที่กราบบังคมทูล ก็กราบบังคมทูลไม่ถูกต้องก็มี ถูกต้องก็มี ก็ต้องใช้ความรู้หลายๆ ด้าน เพื่อที่จะพิจารณาดูว่าคนไหนให้ข้อมูลถูกคนไหนให้ข้อมูลผิด และสถานที่นั้นเป็นที่ไหนมีคนไหนกราบทูลว่าอย่างไร

Advertisement

…ท่านก็ใช้แผนที่อันเดิมนั้นในการที่จะตรวจสอบ ทำให้ท่านหวงแผนที่ของท่านมาก อันเดิมนั้นต้องเก็บไว้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งแผนที่ทางภาคใต้นั้นโดนฝนมา เพราะเวลาเสด็จออกไปฝนมักจะตก ทำให้แผนที่ค่อนข้างจะเปื่อยยุ่ย ก็ต้องถือด้วยความระมัดระวัง

เวลาท่านสอน ท่านสอนแม้กระทั่งการพับแผนที่ เพราะว่าในเวลาเรานั่งในรถที่มันก็แคบ กางแขนกางขาออกไปมากไม่ได้ เวลาเตรียมก่อนเดินเราต้องพับแผนที่ให้ถูกทางว่าตอนแรกไปถึงไหน และพอไปถึงอีกที่นี่จะต้องคลี่คลายให้ได้ทันท่วงที จากคลี่หน้าไหนแล้วต่อไปถึงหน้าไหน

ถ้าแผนที่นั่นเน่าเต็มทนคือโดนฝนโดนอะไรหลายปีหลายฤดูกาล ท่านก็ต้องย้ายข้อมูลจากแผ่นเก่าไปสู่แผ่นใหม่ ซึ่งท่านก็ต้องทำเองอีกเหมือนกัน

Advertisement

ทั้งนี้ สมเด็จพระเทพฯ ทรงเล่าถึงการที่ในหลวง ร.9 ทรงระบายสีประกอบในแผนที่อย่างใส่ใจรายละเอียด

จะเป็นอย่างไรต่อนั้น ขอนำเสนอต่อในฉบับหน้า

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image