จิปาถะ ส.พลายน้อย : หนุมาน เทพแห่งสรรพวิทยา (201) พระเสาร์จากกำเนิด‘พระคเณศ’

พระคเณศ เมืองมโหสถ

เรื่องนกชฎายุหรือสดายุ ตามที่เล่ามาไม่มีกล่าวถึงในรามเกียรติ์ไทย แต่เราทราบเรื่องของพระเสาร์หรือพระศนิจากเรื่องพระคเณศว่า เมื่อนางปารวตีหรืออุมา มีลูกชายได้เชิญพระศนิไปเป็นเกียรติอวยพร พระศนิก็มองแต่พื้นไม่ดูกุมาร พระอุมาเห็นเช่นนั้นก็ไม่พอใจถามว่าทำไมไม่มองดูลูกของนางบ้าง พระศนิก็เล่าว่าตนเองเคยภาวนาถึงพระวิษณุเป็นประจำ ไม่ได้เอาใจใส่ดูแลชายา ทำให้นางโกรธสาปว่า ถ้าพระศนิมองดูใครแล้วขอให้ผู้นั้นถึงแต่ความพินาศด้วยเหตุนี้จึงไม่กล้ามองดู พระอุมาก็บอกว่าไม่เป็นไรดูเถอะ พระศนิไม่แน่ใจจึงขอให้พระยมเป็นพยานแล้วมองดูกุมาร ทันใดนั้นเศียรกุมารก็ขาดหายไป ตามเรื่องเบงกะลีว่าพระอุมาโกรธจะฆ่าพระศนิ พวกเทวดาต้องช่วยอ้อนวอน พระพรหมาได้ปลอมพระอุมาว่าจะทำให้กุมารมีชีวิตใหม่ จึงสั่งให้พระวายุไปทางทิศเหนือ พบสัตว์อะไรก็ให้ตัดหัวมา พระวายุไปพบช้างไอราวต(Avravata) พาหนของพระอินทร์นอนกลับอยู่ข้างแม่น้ำคงคา พระวายุก็ตัดหัวเอามา พระพรหมาก็เอาต่อกับร่างของกุมารก็มีชีวิตขึ้นมาอีก แล้วประทานพรให้กุมารนั้นให้เป็นหัวหน้าคณะบริวารมีนามว่าคเณศ (Ganesa) ได้รับการบูชาก่อนใครๆ ในพิธีการทั้งมวล

ส่วนพระอินทร์เมื่อช้างไอราวตต้องถูกตัดหัวก็มีความเศร้าโศกเสียพระทัยที่ไม่มีพาหนะให้นั่ง พระพรหมาได้ทราบเช่นนั้นจึงสั่งให้พระวายุไปหาศีรษะสัตว์อะไรก็ได้ทางทิศตะวันตก พระวายุไปพบช้างเผือกตัวหนึ่งนอนหลับอยู่ทางทิศตะวันตกก็ตัดหัวเอามา พระพรหมาก็ต่อเข้ากับร่างของช้างไอราวตก็กลับมีชีวิตขึ้นอีก เรื่องที่เล่ามานี้ต่างไปจากที่เคยได้ยินได้ฟังมา จึงเก็บมารวมไว้จะได้ทราบว่าช้างไอราวตเป็นอย่างไร

เรื่องท้าวทศรถที่เล่ามาจะเห็นว่าต่างไปจากรามเกียรติ์ของไทย คือตามรามเกียรติ์ว่าทศรถเป็นโอรสของท้าวอัชบาล ซึ่งเสียงใกล้กับอชะ (aja) มาก ต่อมาได้มอบราชสมบัติแก่ทศรถ จัดการอภิเษกกับนางเกาสุริยา, นางไกยเกษีและนางสมุทรชา (ชื่อต่างไปจากฉบับเบงกะลี) และการที่มีรัชทายาทได้ก็เป็นการใช้กรรมของทศรถเองเรื่องมีอยู่ว่าคืนหนึ่งท้าวทศรถเสด็จออกล่าสัตว์ที่ใกล้แม่น้ำสรยุคืนนั้นมีบุตรของดาบสไปตักน้ำที่แม่น้ำมาให้บิดามารดาที่แก่ชราและตาบอด ท้าวทศรถได้ยินเสียงตักน้ำแต่ไกลสำคัญว่าเป็นเสียงช้าง ท้าวเธอทรงชำนาญในวิชายิงธนูตามเสียงที่ปรากฏ จึงทรงกำหนดทิศทางของเสียงนั้นได้แล้วก็ยิงธนูอาบยาพิษไป ลูกธนูไปถูกบุตรพระดาบสได้ร้องออกมาเพียงคำเดียวว่า “โอ้พ่อจ๋า” แล้วก็เงียบหายไป ท้าวทศรถได้สดับเสียงคนร้องก็ตกพระทัยรีบเสด็จไปดู พอรู้ความจริงก็เสียพระทัยรีบเสด็จไปยังอาศรมของพระดาบสยอมรับสารภาพความผิด

พระดาบสไม่อาจระงับความเสียใจไว้ได้ก็สาปท้าวทศรถว่า “ให้ท่านตายด้วยความโศกเศร้าถึงลูกเหมือนอย่างเรานี้เถิด” คำสาปของพระดาบสเป็นผลให้ท้าวทศรถต้องมีลูกคือพระราม และต้องสวรรคตเพราะโศกเศร้าถึงพระรามที่ต้องออกจากพระนคร

Advertisement
QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image