ริว แห่งโลกดึกดำบรรพ์ : ห่วงโซ่ที่หายไปของอิชิโนโมริ โชทาโร่

ริว แห่งโลกดึกดำบรรพ์ (Primitive Boy Ryo) อิชิโนโมริ โชทาโร่ เขียนเรื่องนี้เมื่อปี 1971 หลังพยัคฆ์ร้าย 009 (Cyborg 009) ปี 1964 และเขียนปีเดียวกันกับไอ้มดแดง (Kamen Rider) สำหรับคนที่คุ้นเคยกับการ์ตูนญี่ปุ่นยุค 60-70 น่าจะติดตามวิธีเขียนเรื่องของอาจารย์ (หมายถึง อิชิโนโมริ โชทาโร่) ได้ไม่ยาก

สำหรับคนรุ่นใหม่น่าเชื่อได้ว่าคงรู้สึกแปลกๆ อยู่ หนังสือเล่มนี้จะว่าสนุกก็ใช่ จะว่าไม่มีอะไรใหม่ก็ใช่ ตอนที่อ่านก็เกือบจะวางตั้งแต่จบเล่มแรก

เริ่มเห็นเพชรเม็ดงามเมื่อกลางเล่มสอง คราวนี้ก็วางไม่ได้แล้วต้องอ่านต่อเนื่องไปจนจบถึงกับอุทานว่าช่างเป็นไปได้

ครั้นนึกถึงคำถามที่ว่ามนุษย์โครมันยองมาจากไหน และหายไปไหน วันนี้ก็ยังไม่มีใครตอบได้ทั้งสองคำถาม มีช่องว่างระหว่างมนุษย์โครมันยองและมนุษย์ปัจจุบันให้นักเขียนเติมนั่นนี่ได้อยู่เสมอ

แต่ปรมาจารย์การ์ตูนญี่ปุ่นเติมเก่งกว่าเพื่อน

อันที่จริงฉบับแปลไทย ริว แห่งโลกดึกดำบรรพ์ ของ CAT COMICS สามเล่มจบนี้ก็มิได้เอ่ยคำว่าโครมันยองแม้แต่คำเดียว อีกทั้งยังขึ้นบทนำด้วยโวหารยอกย้อนว่าด้วย “เวลา” เพื่อจะสรุปว่าเรื่องที่จะเล่าต่อไปนี้ไม่จำเพาะว่าเกิดขึ้นเมื่อใด อาจจะเป็นอดีตกาลไกลโพ้นหรือในอนาคตที่ยังมาไม่ถึงก็เป็นได้ “เพราะฉะนั้น อย่าถือสาหากจะอ่านพบอะไรๆ ผสมปนเปไปหมด” ประโยคนี้ผมว่าเอง

เริ่มตั้งแต่เรื่องง่ายๆ คือไดโนเสาร์ไม่เคยอยู่ร่วมยุคสมัยเดียวกับมนุษย์ ที่จริงห่างกันหลายล้านปีทีเดียว แต่ก็เถียงได้ว่าที่เราเห็นอาละวาดอยู่ทั้งเรื่องนั้นมิใช่ไดโนเสาร์

ข้อแรก คือมันมีสองนิ้ว น้อยกว่าก๊อดซิลล่า

ข้อที่สอง คือบทแปลแปลว่า “มังกร” อย่างไรก็ตาม ก่อนที่ยุคน้ำแข็งจะมาถึงในท้ายเล่มสามเราจะเห็นภาพฝูงไดโนเสาร์อพยพอยู่ดี

ก่อนที่ข้อเขียนนี้จะผสมปนเปเสียเองตั้งแต่แรก เราไปเริ่มต้นกันใหม่อีกครั้ง

เปิดฉากแรกเป็นเรื่องทาร์ซาน หญิงผิวขาวคนหนึ่งถูกชนเผ่าหนึ่งพรากทารกชายผิวขาวไปจากมือเพื่อนำไปสังเวยมังกร ท่ามกลางความชุลมุนวุ่นวายนั้นเอง แม่วานรที่เพิ่งเสียลูกน้อยไปคว้าเอาทารกชายผิวขาวหนีไปได้ ส่วนหญิงผิวขาวผู้เป็นมารดาก็หลบหนีหายไปได้เช่นกัน นับเป็นชนเผ่าที่ล้าหลังไร้ความสามารถเสียจริง

ถึงตรงนี้ท่านที่รู้จักมนุษย์โครมันยองจะว่าผิวมนุษย์โครมันยองไม่ขาว กว่าคนยุโรปจะผิวขาวอย่างทุกวันนี้พวกเขาต้องอพยพขึ้นเหนือไปไกลกว่าที่มนุษย์โครมันยองจะเดินทางไปถึงเมื่อสี่หมื่นปีก่อน (เชื่อว่าพวกเขามาจากแอฟริกา) จนกว่าประสบกับภูมิอากาศที่แสงอาทิตย์น้อยลงมากเซลล์ผิวสีจึงได้วิวัฒน์มาเป็นผิวขาวในที่สุด

กลับมาที่แม่วานร บทแปลมิได้ใช้คำว่าวานร แต่ใช้คำว่ามนุษย์วานร มิหนำซ้ำยังพูดได้ ชื่อคิตตี้ ยังดีมิได้ให้ชื่อลูซี่ มีลายเส้นเต้านมแบบมนุษย์แท้ๆ ชวนให้คิดถึงว่าหล่อนเป็นฮิวแมนนอยด์ (humanoid) หรือไพรเมต (primate) เมื่อคิดแล้วก็ต้องหยุดคิดเพราะอาจารย์ขึ้นบทนำไว้แล้วว่าอย่าพยายามคิด

ทารกชายผิวขาวเติบโตขึ้นเป็นหนุ่มโดยไม่ใส่เสื้อผ้าเหมือนทาร์ซานในตอนแรกๆ วันหนึ่งแม่คิตตี้ก็ถูกสังหารตายอนาถไปจนได้ หนุ่มผิวขาวได้ชื่อว่าริว แปลว่ามังกรก็ได้ ไดโนเสาร์ก็ได้ เหตุหนึ่งเพราะเขาเป็นเครื่องเซ่นมังกรตั้งแต่แรก อีกเหตุหนึ่งเท่ากับเป็นการบอกเป็นนัยว่ามังกรจะตามล่าเขาตลอดชีวิตที่เหลือนับแต่นั้น

ตอนกลางเรื่องจะมีการเปิดเผยว่าเพราะอะไรเขาจึงดึงดูดเจ้าไดโนเสาร์ตาเดียวตัวนี้ไปทุกที่ เพิ่งรู้ว่าเจ้าตัวร้ายมังกรนี้มีตาเดียวก็ค่อนเล่มแรก ทำเอาต้องเปิดดูหน้าปกอีกที นั่น! มีตาเดียวจริงๆไม่ได้หลอก อาจารย์เขาก็วาดไว้แล้วตั้งแต่หน้าปกเล่มหนึ่งและกรอบแรกๆ

นับเป็นทีเด็ดการเขียนเรื่องให้มีเรื่องจริงๆ

ริวเดินทางไปพบหญิงสาวชื่อรัน ซึ่งพลัดหลงกับน้องชายชื่อดอน รันและดอนถูกขายมาเป็นทาสให้แก่ชนเผ่าหนึ่ง ช่วงนี้กลายเป็นทาร์ซานได้ไปพบกับไอล่ะ (Ayla) นางเอกโครมันยองจากนวนิยายชุด Earth’s Children ของ Jean M. Auel มีแปลไทยหกเล่มจบโดยสุวิทย์ ขาวปลอด

รันเป็นหมอยา ช่วยรักษาอาการบาดเจ็บให้ริวด้วยสมุนไพรจนหายดี สองคนคุยกันเรื่องสัพเพเหระแต่แฝงด้วยการประดิษฐ์คิดค้นสิ่งต่างๆ ตั้งแต่รันลอกหนังเสือดาวที่ริวฆ่ามาทำผ้าเตี่ยวให้นุ่งเสียที ไปจนถึงริวสามารถคิดค้นวิธีจุดไฟ เหวี่ยงลูกตุ้มล่าสัตว์ แล้วก็ประดิษฐ์ธนู

อาวุธเหล่านี้ในนวนิยายของ ฌอง เอ็ม อวน ล้วนเป็นไอล่ะคิดขึ้นมาได้ทั้งนั้น เหตุเพราะหล่อนเป็นมนุษย์โครมันยอง ฌอง เอ็ม อวน เขียนหนังสือเล่มแรก The Clan of the Cave Bear แปลไทย ตำนานมนุษย์ถ้ำ เมื่อปี 1980 หลังอิชิโนโมริ โชทาโร่ เขียน

รันถูกชายชนเผ่าหน้าไม่หล่อแต่กรามล่างก็ไม่ยื่นชื่อ ยัม ตามรังควาญจะขอสมสู่ด้วยเช่นเดียวกับที่ไอล่ะของฌอง เอ็ม อวน ถูกหัวหน้าเผ่านีแอนเดอธาลกะโหลกยาวกรามล่างยื่นข่มขืน ริวพารันหนีออกจากเผ่าอีก พวกเขาจะได้พบ ทาคา หัวหน้าเผ่าบ้าเลือดอีกเผ่าที่หมายฆ่าทุกคนที่ไม่อยู่ใต้อาณัติ ทาคามีพี่ชายชื่อเขี้ยว สองพี่น้องนี้กรามล่างยื่นแต่กะโหลกไม่ยาว

เขี้ยวป้องกันริวจากทาคาเพื่อจะใช้เขาเป็นเหยื่อล่อมังกรมาหา

เขี้ยวมีบัญชีแค้นส่วนตัวต้องชำระกับมังกร ทาคามีบัญชีแค้นต้องชำระกับริว ส่วนยัมมีบัญชีสวาทจะชำระกับรันให้จงได้

เป็นไปตามที่จิตวิเคราะห์เขียนไว้มนุษย์มีแรงขับ 2 อย่างคือทางเพศหรือความก้าวร้าว ทางเพศเพื่อการสมสู่ แต่เรื่องนี้มีประเด็นทางวิวัฒนาการด้วย นั่นคือสัตว์ทุกชนิดเลือกคู่ที่มีโอกาสส่งต่อดีเอ็นเอของตัวเองสูงสุด ยัมเลือกรันเพราะเหตุนี้ รันเลือกริวก็เพราะเหตุนี้เหมือนกัน

สำหรับเขี้ยวผู้พี่ชายกับทาคาผู้น้องชาย ที่เห็นในหนังสือมีเพียงแรงขับความก้าวร้าว เขี้ยวมีเหตุผลอยู่บ้างเพื่อชำระแค้น ความแค้นของเขาแทบจะอยู่ในระดับเดียวกับกัปตันเอฮับ การต่อสู้ครั้งสุดท้ายระหว่างเขี้ยวกับมังกรนั้นดุเดือดเลือดพล่านไม่ขออยู่ร่วมโลก เช่นเดียวกับที่เอฮับสู้กับโมบี้ดิ๊กในตอนท้ายอย่างไรอย่างนั้น ทาคาเสียอีกมิได้มีแค่แรงขับด้านความก้าวร้าวธรรมดาๆ เขามีความต้องการระดับทุติยภูมิ (secondary need) ด้วยคือจะเป็นผู้นำของทุกชนเผ่า หมู่บ้านใดหรือชนเผ่าใดไม่สยบยอมเขาฆ่าหมด ริวซึ่งไม่ก้มหัวให้เขาจึงต้องฆ่าทิ้งอย่างเดียว

เรื่องทาคารุกรานไปทีละหมู่บ้านเป็นหลักฐานว่านี่มิใช่เรื่องราวของพวกนีแอนเดอธาลเพราะเราจะเห็นหลายหมู่บ้านเลย นีแอนเดอธาลเป็นมนุษย์ถ้ำ แล้วทำไมริวผิวขาวกว่าคนอื่น หรือริวเป็นมากกว่ามนุษย์โครมันยอง เป็นรอยต่อที่หายไป ถ้าเช่นนั้นริวมาจากไหน

ก่อนจะถึงตรงนั้นเราแวะที่ตัวประกอบอื่นๆ เช่น แมมม็อธ เสือเขี้ยวดาบ และตะกวด โดยเฉพาะอย่างยิ่งตะกวดที่ดูเหมือนจะมีสติปัญญาและสื่อสารได้อีกต่างหาก ไม่นับว่าหนังสือยังเพิ่มความอลหม่านมากขึ้นไปอีกกับฝูงมนุษย์หิมะ ใช่แล้ว สุดท้ายยุคน้ำแข็งก็มาถึง นำมาซึ่งความวิปริตร้ายแรงของบรรยากาศโลก แล้วริวกับชนเผ่าของเขาก็หายไปจากประวัติศาสตร์ตลอดกาล

เขาเป็นใครมาจากไหน แม่ที่แท้ของเขาอยู่ที่ไหน ไปหามาอ่านดู รับรองว่าคาดไม่ถึง มิใช่เป็นแค่เรื่องของทาร์ซาน ไอล่ะ หรือโมบี้ดิ๊ก ประเด็นสุดท้ายนี่มันที่สุด •

การ์ตูนที่รัก | นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022