คุยกับทูต | เยฟกินี โทมิคิน จาก ‘วันประกาศอิสรภาพ’ มาเป็น ‘วันชาติรัสเซีย’

คุยกับทูต |  เยฟกินี โทมิคิน

จาก ‘วันประกาศอิสรภาพ’

มาเป็น ‘วันชาติรัสเซีย’

วันที่ 12 มิถุนายน ถือเป็นวันเกิดของรัสเซียยุคใหม่ โดยเริ่มมีการเฉลิมฉลองครั้งแรกเมื่อ 35 ปีที่แล้ว

“ในวันนี้เรากับเพื่อนๆ ในประเทศไทยจะร่วมกันเฉลิมฉลองวันชาติรัสเซีย ซึ่งเริ่มจากประวัติความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างรัสเซียและประเทศไทย (สยาม) ที่ได้รับการสถาปนาขึ้น หลังการเสด็จเยือนนครเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เมื่อเดือนกรกฎาคม 1897 (พ.ศ.2440) โดยทรงเป็นพระราชอาคันตุกะของพระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2 (Emperor Nicholas II) แห่งรัสเซีย จากนั้นในเดือนพฤษภาคม 1898 (พ.ศ.2441) คณะผู้แทนทางการทูตของรัสเซียได้เดินทางมาถึงกรุงเทพมหานครเป็นครั้งแรก”

“ปัจจุบัน เป็นเวลา 128 ปีแล้วที่ความสัมพันธ์ระหว่างรัสเซีย-ไทยได้สร้างขึ้นบนความเข้าใจ การให้การสนับสนุนกันและกัน และอยู่บนพื้นฐานของความไว้วางใจ เป็นตัวอย่างของความร่วมมือที่ยั่งยืน เป็นไปในแนวทางที่ดี และต่างฝ่ายต่างเคารพผลประโยชน์ของกันและกัน ซึ่งรวมทั้งการเคารพในวัฒนธรรม ประเพณี ประวัติศาสตร์ และเป้าหมายในการพัฒนาประเทศ ค่านิยมของแต่ละประเทศ ทั้งหมดนี้ ได้เป็นพื้นฐานของความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นระหว่างกัน”

นายเยฟกินี โทมิคิน (Evgeny Tomikhin) เอกอัครราชทูตรัสเซีย ประจำประเทศไทย กล่าว

นายเยฟกินี โทมิคิน (Evgeny Tomikhin) เอกอัครราชทูตรัสเซียประจำประเทศไทย

ในวันที่ 12 มิถุนายน 1995 เป็นวันหยุดที่ได้รับการเฉลิมฉลองเป็นครั้งแรก มีพิธีมอบรางวัลแห่งรัฐครั้งแรก (เริ่มในปี 1992-1993) ในสาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วรรณกรรม และศิลปะซึ่งจัดขึ้นที่เครมลินในวันนั้นและในปีต่อๆ มาด้วย พิธีมอบรางวัลแห่งรัฐในวันที่ 12 มิถุนายนจึงได้กลายเป็นประเพณี

วันหยุดดังกล่าวยังได้รับชื่ออย่างไม่เป็นทางการว่า “วันประกาศอิสรภาพ” คำนี้ไม่เคยใช้ในเอกสารอย่างเป็นทางการ แต่สามารถเห็นได้ในสื่อ ปรากฏบนป้ายและแบนเนอร์

ในปี 1998 ประธานาธิบดีรัสเซีย บอริส เยลต์ซิน (Boris Yeltsin) เสนอให้เรียกวันนี้ว่า “วันประกาศรับรองคำประกาศอธิปไตยของรัฐ RSFSR” -วันรัสเซีย – ในคำปราศรัยต่อประเทศชาติที่ออกอากาศทางช่องทีวีหลัก โดยมีการเฉลิมฉลองด้วยการจุดดอกไม้ไฟในกรุงมอสโกและเมืองต่างๆ ทั่วประเทศตั้งแต่ปี 2001

อย่างไรก็ตาม “วันประกาศอิสรภาพ” ได้รับการเปลี่ยนชื่ออย่างเป็นทางการเป็น “วันชาติรัสเซีย” เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2002 เมื่อประมวลกฎหมายแรงงานฉบับใหม่มีผลบังคับใช้พร้อมกับวันหยุดราชการอย่างเป็นทางการทั้งหมด

ชาวรัสเซียถือเอาวันที่ 12 มิถุนายน เป็นวันที่มีความสำคัญในทางประวัติศาสตร์ ซึ่งในวันนี้ รัสเซียได้มีชื่ออย่างเป็นทางการว่า “สหพันธรัฐรัสเซีย” และมีประธานาธิบดีคนแรกคือ นายบอริส เยลต์ซิน (Boris Yeltsin)

อาจเรียกได้ว่า วันนี้เป็นวันแห่งการเปิดประวัติศาสตร์หน้าใหม่ของชนชาติรัสเซียภายหลังจากการล่มสลายของสหภาพโซเวียต ซึ่งนายบอริส เยลต์ซิน เป็นผู้กำหนดให้มีการเฉลิมฉลองวันชาติในวันที่ 12 มิถุนายน

นายเยฟกินี โทมิคิน เอกอัครราชทูตรัสเซียประจำประเทศไทย

: ความสำคัญของคำประกาศอำนาจอธิปไตยของรัฐแห่งสหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย (The Russian Soviet Federated, Socialist Republic-RSFSR)

“คําประกาศเรื่องอำนาจอธิปไตยของรัฐแห่งสหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย (ซึ่งในขณะนั้นเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต) ได้รับการรับรองเมื่อวันที่ 12 มิถุนายน 1990

คำประกาศดังกล่าวเป็นการกระทำทางการเมืองและทางกฎหมาย ที่ถือเป็นการประกาศอำนาจอธิปไตยของรัฐ RSFSR และเป็นจุดเริ่มต้นของการปฏิรูปรัฐธรรมนูญด้วยจุดมุ่งหมายเพื่อสร้างรัฐประชาธิปไตยใหม่

คำประกาศดังกล่าวมีข้อกำหนดสำคัญๆ จำนวนมาก และเป็นครั้งแรกที่พรรคการเมืองและองค์กรสาธารณะทุกพรรคมีสิทธิเท่าเทียมกัน

นอกจากนี้ ยังได้ประกาศหลักการแยกอำนาจนิติบัญญัติ อำนาจบริหาร และอำนาจตุลาการ ตลอดจนความสำคัญของรัฐธรรมนูญและกฎหมายของ RSFSR ทั่วทั้งอาณาเขตของ RSFSR”

เทศกาลดนตรีเหล่าทัพจัดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองวันรัสเซียในเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก รัสเซีย 12 มิ.ย 2024 (ภาพ ซินหัว)

: เหตุที่วันประกาศอิสรภาพของรัสเซีย 12 มิถุนายน กลายมาเป็นวันหยุดประจำชาติ

“เมื่อวันที่ 11 มิถุนายน 1992 สภาสูงสุดแห่งรัสเซียได้ประกาศพระราชกฤษฎีกากำหนดให้วันที่ 12 มิถุนายนเป็นวันหยุดราชการ ซึ่งถือเป็นวันหยุดราชการที่ ‘อายุน้อยที่สุด’ โดยตามกฎหมายแรงงานของรัสเซีย ถือเป็นวันหยุดราชการอย่างเป็นทางการ และชาวรัสเซียทุกคนเริ่มเฉลิมฉลองวันชาติ ซึ่งก็คือ ‘วันรัสเซีย’ ในปี 1992

‘วันรัสเซีย’ ถือเป็นสัญลักษณ์แห่งความสามัคคีของชาติและความรับผิดชอบร่วมกันสำหรับปัจจุบันและอนาคตของปิตุภูมิของเรา ทั้งยังมีส่วนสนับสนุนการปลูกฝังความรักชาติให้กับเยาวชน”

แสดงการเต้นรำแบบรัสเซียดั้งเดิมระหว่างการเฉลิมฉลองวันรัสเซียในเมืองวลาดิวอสต็อก ประเทศรัสเซีย เมื่อวันที่ 12 มิ.ย. 2024 (ภาพ ซินหัว)

: “วันรัสเซีย” ช่วยหล่อหลอมอัตลักษณ์ประจำชาติของรัสเซียอย่างไร

“ในวันนี้ เราเฉลิมฉลองประวัติศาสตร์อันยาวนานของประเทศ ซึ่งได้พัฒนามาอย่างต่อเนื่องเป็นเวลากว่า 11 ศตวรรษ เป็นความยิ่งใหญ่ของความสำเร็จ ความมีชัย และประเพณีสืบทอดต่างๆ

ประเทศของเราได้ประสบกับจุดเปลี่ยนและความท้าทายที่ยากลำบากมากมาย ซึ่งประชาชนจากหลายเชื้อชาติของเราได้เอาชนะมาโดยตลอดด้วยเกียรติและศักดิ์ศรี

วันหยุดนี้เป็นที่ชื่นชอบของชาวรัสเซียและมีการเฉลิมฉลองในระดับสูงสุด เป็นวันชาติรัสเซีย ที่มีการแสดงคอนเสิร์ต งานเฉลิมฉลองกลางแจ้ง และงานกีฬา มีการจุดดอกไม้ไฟสีสันสวยงามตระการตาในตอนเย็นทั่วประเทศ

โดยปกติ พิธีมอบรางวัลของรัฐสำหรับความสำเร็จที่โดดเด่นในด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วรรณกรรม ศิลปะ และกิจกรรมด้านมนุษยธรรมจะจัดขึ้นที่เครมลินแห่งมอสโก

รางวัลเหล่านี้มอบให้เป็นการส่วนตัวโดยประธานาธิบดีวลาดีมีร์ ปูติน (Vladimir V. Putin) แห่งสหพันธรัฐรัสเซีย”

สตรีสวมชุดประจำชาติเข้าร่วมงานเฉลิมฉลองวันรัสเซียในเมืองวลาดิวอสต็อก ประเทศรัสเซีย

: วัฒนธรรมรัสเซียเต็มไปด้วยความหลากหลายที่น่าสนใจเป็นเอกลักษณ์ประจำชาติ

“รัสเซียเป็นประเทศที่มีความหลากหลายทั้งทางวัฒนธรรม ประเพณี อันเป็นเอกลักษณ์ มีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่าพันปี

ในรัสเซียมีกลุ่มชาติพันธุ์ 200 กลุ่มอาศัยอยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืน และมีหลายศาสนาที่ถือกันว่าเป็นศาสนาดั้งเดิมในรัสเซีย รวมทั้งศาสนาพุทธด้วย

ประเพณีวัฒนธรรมและภาษาท้องถิ่นได้รับการอนุรักษ์ไว้เป็นอย่างดี แน่นอนว่า คุณคงทราบดีอยู่แล้วว่ารัสเซียเป็นบ้านเกิดของนักวิทยาศาสตร์ นักแต่งเพลง กวี และศิลปินที่มีชื่อเสียงระดับโลก แม้แต่ในประเทศไทย คุณก็สามารถสัมผัสและชื่นชมความหลากหลายทางวัฒนธรรมของรัสเซียได้

ปี 2024 ประเทศของเราทั้งสองประกาศให้เป็นปีแห่งการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมและการท่องเที่ยว ในช่วงเวลาดังกล่าวจึงมีกิจกรรมทางวัฒนธรรมมากมายเกิดขึ้นทั้งในประเทศไทยและรัสเซีย เริ่มตั้งแต่การแสดงดนตรีโดยวงดนตรีแจ๊ซ และกลุ่มศิลปินนักร้อง ไปจนถึงคอนเสิร์ต นิทรรศการ และเทศกาลภาพยนตร์

กิจกรรมหลักของ ‘ปี’ โดยไม่ต้องพูดเกินจริงคือการทัวร์ครั้งแรกของโรงละครบอลชอย (Bolshoi Theater) ของรัสเซียในประเทศไทย (13-15 กันยายน) เพื่อนำเสนอบัลเล่ต์เรื่อง ‘สวอนเลก’ (Swan Lake)

โรงละครโอเปร่าและบัลเล่ต์แห่งรัฐโนโวซีบีร์สก์ (Novosibirsk) ยังได้มาจัดแสดงในกรุงเทพฯ อาทิ บัลเล่ต์เรื่อง ‘สปาร์ตาคัส’ (Spartacus) ‘ดอน กิโฆเต้’ (Don Quixote) และ ‘คาร์เมน สวีต’ (Carmen Suite)

ไฮไลต์อยู่ที่การแสดงของนักเปียโนชื่อดังของเรา เดนิส มัตสึเยฟ (Denis Matsuev) ซึ่งบินมากรุงเทพฯ เพียงไม่กี่วันในช่วงต้นเดือนมกราคม โดยแสดงในคอนเสิร์ตเพื่อเฉลิมฉลองวันคล้ายวันประสูติ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา”

เด็กสาวในชุดประจำชาติกำลังเต้นระบำระหว่างการเฉลิมฉลองวันรัสเซียในเมืองวลาดิวอสต็อก ประเทศรัสเซีย 2 มิ.ย. 2024 (ภาพถ่ายโดย Guo FeizhouXinhua)

: คิดว่าประวัติศาสตร์รัสเซียมีบทบาทอย่างไรต่อเอกลักษณ์ร่วมสมัยของรัสเซีย

“รัสเซียต้องปกป้องอำนาจอธิปไตยของตนและต่อต้านความพยายามที่จะปราบปรามหลายครั้ง ตลอดมาในประวัติศาสตร์ เช่น ในช่วงความขัดแย้งในศตวรรษที่ 17, การรุกรานของคาร์ลที่ 12 แห่งสวีเดนในศตวรรษที่ 17 และสงครามเหนือครั้งใหญ่ที่กินเวลานานถึง 21 ปี, การรุกรานของนโปเลียนและสงครามไครเมียกับอังกฤษและฝรั่งเศสในศตวรรษที่ 19, จากนั้นก็มีสงครามโลกครั้งที่ 1 และสงครามรักชาติครั้งใหญ่ (Great Patriotic War) ซึ่งผมรู้สึกเสียใจที่กระแสนี้ยังคงมีความเกี่ยวข้องในปัจจุบัน

เนื่องจากประเทศรัสเซียอุดมไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติ ซึ่งถือเป็นสิทธิพิเศษและความภาคภูมิใจของเรา ในขณะเดียวกันเราก็มีอิสระจากมุมมองทางการเมืองอย่างสมบูรณ์

แต่ยังมีผู้คนจำนวนมากที่อิจฉาสถานการณ์นี้และพยายามทำให้ประเทศของผมอ่อนแอลง ทำให้เกิดความขัดแย้งขึ้นตามชายแดน อีกทั้งกดขี่ชาวรัสเซียในประเทศเพื่อนบ้าน นี่คือความจริงที่เรายังต้องเผชิญ”

: ต้องการให้คนรุ่นใหม่ของไทยรู้จักและเข้าใจอะไรเกี่ยวกับรัสเซียมากขึ้นในยุคปัจจุบัน

“ประเทศของเรายินดีให้การต้อนรับเสมอ ในตลอดประวัติศาสตร์อันยาวนาน ความสัมพันธ์ของเรามีพื้นฐานอยู่บนความเคารพซึ่งกันและกัน ความเข้าใจ ความไว้วางใจ และความเปิดกว้าง ผมไม่สงสัยเลยว่าเยาวชนคนรุ่นใหม่ของไทยจะพบโอกาสที่น่าสนใจมากมายเกี่ยวกับรัสเซีย

โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการศึกษา ประเทศของเราจัดสรรทุนการศึกษาให้กับนักเรียนไทยปีละ 55 ทุน แน่นอนว่าวัฒนธรรมรัสเซียเป็นพื้นที่ที่ไม่มีจุดสิ้นสุดในการสำรวจ

เกี่ยวกับความร่วมมือด้านวัฒนธรรมของเรานั้นเป็นไปในเชิงบวก โดยผมหวังว่าจะมีโอกาสได้แนะนำศิลปินรัสเซียจากสาขาต่างๆ มาเผยแพร่ต่อสาธารณชนที่นี่อีกมากมาย และเชื่อมั่นว่าเยาวชนรัสเซียและไทยจะเห็นว่าเรามีจุดร่วมมากกว่าจุดต่าง”

นายเยฟกินี โทมิคิน กล่าวตอนท้ายว่า

“จากที่เราได้เห็นพัฒนาการในด้านบวกดังกล่าว ผมจึงมีความมั่นใจว่ามิตรภาพระหว่างรัสเซีย-ไทยจะเจริญรุ่งเรืองแข็งแกร่งมากขึ้นต่อไปอีก”

“และเนื่องในโอกาสเฉลิมฉลองวันชาติรัสเซีย 12 มิถุนายนนี้ ผมขอแสดงความยินดีอย่างยิ่งต่อพลเมืองชาวรัสเซียและเพื่อนร่วมชาติชาวรัสเซียที่พำนักอาศัยและทำงานอยู่ในประเทศไทย” •

รายงานพิเศษ | ชนัดดา ชินะโยธิน

Chanadda Jinayodhin

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022