แลนดิ้งสู่เกาะผี : การเดินทางผ่านอัลบั้มใหม่ ของวง King Gizzard
บทความพิเศษ | ศรัณยู ตรีสุคนธ์
แลนดิ้งสู่เกาะผี
: การเดินทางผ่านอัลบั้มใหม่
ของวง King Gizzard
King Gizzard & the Lizard Wizard วงไซคีเดลิกร็อกจากเมืองเมลเบิร์น ประเทศออสเตรเลีย วงนี้เป็นวงที่เพี้ยนตั้งแต่ชื่อวง เพราะถ้าแปลให้มีความสละสลวยหน่อยชื่อวงจะมีความหมายว่า “ราชาเพี้ยนกับพ่อมดกิ้งก่า”
แต่ถ้าหากจะแปลให้ตรงตัวกว่านั้นชื่อวงจะออกมาพิลึกมากๆ ว่า “ราชาแห่งกึ๋นกับกิ้งก่าจอมขมังเวทย์” ซึ่งไม่ว่าจะแปลออกมาแบบไหนมันก็พิลึกพิลั่นไม่ต่างกัน
เดิมที สตู แม็กเคนซี ฟรอนต์แมนของวงอยากให้วงมีชื่อว่า Gizzard Gizzard แต่สมาชิกบางคนค้านหัวชนฝาและบอกว่าวงควรจะมีชื่อว่า The Lizard King ซึ่งเป็นฉายาของ จิม มอร์ริสัน นักร้องและนักแต่งเพลงแห่งวงไซคีเดลิกร็อกระดับตำนาน The Doors
เมื่อตกลงกันไม่ได้ทางวงก็เลยนำทั้งสองชื่อมาผสมกันเสียเลย โดยตัดคำว่า Gizzard ออกหนึ่งคำและใส่คำว่า King นำหน้า ส่วนคำว่า King หลัง Lizard ก็ใช้คำว่า Wizard แทน
ทางวงปล่อยอัลบั้มชุดแรกที่ชื่อ12 Bar Bruise ออกมาในปี 2012 นับตั้งแต่ปีนั้นมาจนถึงปีนี้ King Gizzard & the Lizard Wizard ปล่อยสตูดิโออัลบั้มออกมารวมแล้วทั้งสิ้น 27 ชุด!
โดยในปี 2017 และ 2022 ทางวงปล่อยอัลบั้มออกมาปีละ 5 ชุด!!!
ซึ่งน่าจะไม่มีวงดนตรีวงไหนในโลกเขาทำกันและที่สำคัญก็คือคอนเซ็ปต์ของแต่ละอัลบั้มมีความเชื่อมโยงกัน โดยสตูเรียกจักรวาลดนตรีของวงที่เกี่ยวเนื่องกันนี้ว่า Gizzverse
เพื่อให้เห็นภาพที่ชัดขึ้นขอยกตัวอย่างคอนเซ็ปต์อัลบั้มของวงมาเกริ่นสักเล็กน้อย PetroDragonic Apocalypse เป็นอัลบั้มสะท้อนปัญหาสิ่งแวดล้อมผ่านการเล่าเรื่องโดยมนุษย์, แม่มด, มังกรและสัตว์ประหลาด
ดนตรีในอัลบั้มชุดนี้เป็นแนวแจ๊สและแทรชเมทัลที่เล่นกันแบบด้นสด (Jam Session) เป็นหลัก
ส่วนคอนเซ็ปต์ของอัลบั้ม Polygondwanaland เล่าเรื่องราวการต่อสู้ของมนุษย์ที่ติดอยู่ในดินแดนแฟนตาซีที่ล่มสลายไปแล้ว
บทเพลงในอัลบั้มชุดนี้ถ่ายทอดวิถีแห่งนักสู้ที่ผู้อยู่รอดเท่านั้นที่จะเป็นเทพเจ้าในโลกที่เขาสร้างขึ้นมาใหม่ได้
นี่แค่สองชุดนะ คิดดูว่าถ้าเล่าคอนเซ็ปต์ให้ครบหมดทุกชุดมันจะประหลาดล้ำจินตนาการขนาดไหน
ล่าสุด King Gizzard & the Lizard Wizard ได้ปล่อยสตูดิโออัลบั้มลำดับที่ 27 ที่มีชื่อว่า Phantom Island ออกมา
ซึ่งแน่นอนว่านี่คืองานเพลงที่ห่างไกลคำว่าธรรมดาเพราะคอนเซ็ปต์ของอัลบั้มมีความเชื่อมโยงกับ Flight b741 (2024) อัลบั้มชุดก่อนหน้าที่เล่าเรื่องของนักบินที่เดินทางข้ามโลกเพื่อตามหาคนรัก แต่กลับประสบกับปัญหาเครื่องบินขัดข้องจนทำให้เครื่องบินตก โดยทางวงต้องการให้ผู้ฟังกล้าที่จะเสี่ยงในการใช้ชีวิตอย่างคุ้มค่าเพื่อสิ่งที่ตัวเองรักผ่านแนวคิดในการทำเพลงในอัลบั้มชุดนี้
ส่วน b741 มาจากชื่อคอร์ด bVII-IV-I ซึ่งเป็นหนึ่งในชุดคอร์ดที่มักใช้ในเพลงแนวป๊อป, คลาสสิคร็อก ไปจนถึงแจ๊ซ โดยงานเพลงชุดนี้มีกลิ่นอายของดนตรีร็อกแอนด์โรลจากยุค 70, บลูส์ ร็อก และ เซิร์ฟ ร็อก ที่ถือเป็นซาวด์ลายเซ็นของวงอยู่อย่างเต็มเปี่ยม
Phantom Island เป็นภาคต่อของ Flight b741 ที่สร้างเรื่องหักมุมว่าแท้ที่จริงแล้วเครื่องบินไม่ได้ตกแต่เครื่องกลับสามารถลงจอดบนพื้นได้ทั้งๆ ที่เครื่องยนต์ไม่ทำงาน
เหตุการณ์นี้ถูกเล่าผ่านเพลง Deadstick แต่เกาะที่เครื่องบินลงจอดกลับกลายเป็นพื้นที่ในจินตนาการ เป็นเกาะผีที่ดูดกลืนจิตวิญญาณไปเสียอย่างนั้น
คอนเซ็ปต์ของอัลบั้มชุดนี้มีทั้งความเพี้ยนและความเหนือจริงไม่ต่างไปจากการดูหนังทดลองเรื่องหนึ่ง
แต่ถ้าหากมองในภาพรวมจะเห็นได้ชัดว่ามันเป็นงานเพลงที่พูดถึงโลกยุคใหม่ที่ใกล้ล่มสลายเต็มที
ส่งผลให้ผู้คนขอไปตายเอาดาบหน้าด้วยการยอมเสี่ยงตายขึ้นเครื่องบินลัดฟ้าไปยังสถานที่ที่ดีกว่า
แต่เครื่องบินที่เป็นยานพาหนะกลับไม่ทำงานด้วยภาวะ dead inside ของทั้งเครื่องยนต์และสุขภาพจิตของผู้โดยสาร
ผู้คนบนลำจึงต้องจินตนาการถึงความทรงจำดีๆ ที่ผ่านมาในชีวิตเพื่อเป็นเชื้อเพลิงในการประคับประคองเครื่องบินสภาพย่ำแย่ลำนี้ให้แลนดิ้งลงบนเกาะได้อย่างปลอดภัย
นับว่าเป็นคอนเซ็ปต์ที่เชิดชูความงามของดนตรี, มีความเป็นมนุษย์นิยมสูงและมองโลกในแง่ดีได้อย่างไม่น่าเชื่อ
ถึงแม้ว่าดนตรีของวงจะยืนพื้นด้วยแนวไซคีเดลิกโดยมีวง The Doors เป็นแรงบันดาลใจหลัก แต่ King Gizzard & the Lizard Wizard ก็เป็นวงที่เล่นดนตรีด้วยสัดส่วนที่คาดเดาได้ยากเพราะมีการผสมผสานดนตรีหลากหลายตระกูลเข้าไว้ด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นโปรเกรสซีฟแบบวง Pink Floyd, ดนตรี อวอง-การ์ด เพี้ยนๆ แบบ แฟรงก์ แซปปา, เพลงหลักกะโหลกแนว ดูม และ แทรช เมทัล แบบวง Black Sabbath ไปจนถึงแนว Krautrock ที่หลอมรวมดนตรีแจ๊ซ, โฟล์ก และไซคีเดลิก เข้าไว้ด้วยกัน
โดยดนตรีแนวนี้ปฏิเสธโครงสร้างดนตรีตามมาตรฐานและมีการสร้างซาวด์หลอนประสาทซึ่งเป็นแนวทางหลักของวง King Gizzard & the Lizard Wizard ด้วย
แนวคิดในการทำอัลบั้ม Phantom Island เริ่มในปี 2023 หลังจากที่ทางวงจบโชว์ที่ Hollywood Bowl แล้ว สมาชิกวงได้มีโอกาสพบกับนักดนตรีของวง LA Philharmonic หลังเวที โดยหลังจากที่พูดคุยกันได้ไม่นานต่างฝ่ายต่างก็มีความเห็นตรงกันว่าควรจะนำวงออร์เคสตรามาเล่นคู่กับดนตรีป๊อปร็อกในแบบที่วง King Gizzard ไม่เคยทำมาก่อน
สตู แม็กเคนซี เผยถึงความไม่ลงตัวจากการแต่งทำนองเพลงในช่วงแรกว่า
“คุณภาพสีของเราดีพอที่จะเพนต์ลงบนผืนผ้าใบนะ เพียงแต่ว่าเราต้องการสีสันที่หลากหลายมากกว่านี้เพื่อเพิ่มความฉูดฉาดและพลังของงานเพนติ้ง และคนคนเดียวที่จะเข้ามาเพิ่มสิ่งที่ขาดไปได้ก็คือ แชด เคลลี”
แชด เคลลี เป็นทั้งนักดนตรีและคอนดักเตอร์ที่มีความเชี่ยวชาญในประวัติศาสตร์ดนตรีคลาสสิคมาก สิ่งที่เขาทำให้งานเพลงในอัลบั้มใหม่ของวง King Gizzard น่าฟังมากขึ้นก็คือการเรียบเรียงวงเครื่องสายและเครื่องเป่าให้มีชีวิตชีวามากขึ้น
ซึ่งเป็นการเติมเต็มอัลบั้ม Flight b741 ที่ถือเป็นภาคแรกของอัลบั้ม Phantom Island ให้อัลบั้มทั้งสองชุดมีความสอดคล้องตามคอนเซ็ปต์มากกว่าเดิมอย่างเห็นได้ชัด
Phantom Island เป็นเพลงที่มีฮาร์โมนีจากวงเครื่องสาย, คีย์บอร์ด และฮอร์นที่อ่อนหวาน โครงสร้างดนตรีมีความซับซ้อนแบบโอเปร่าโปรเกรสซีฟและสแตนดาร์ดแจ๊ซที่ไม่ธรรมดา
Deadstick เป็นเพลงใช้รูปแบบของดนตรีประกอบละครเพลงบรอดเวย์เป็นหลัก ส่วนดนตรีคลาสสิคร็อกที่เสริมเข้ามาสร้างความสดใหม่ได้อย่างน่าฟัง
Lonely Cosmos เป็นฉากด้วยทำนองชวนฝันเหมือนอยู่ในหนังย้อนยุค ทิวทัศน์เสียง (Soundscape) ละมุนละไมด้วยเมโลดี้จากเสียงเครื่องสายและฟลุตที่พลิ้วไหว
Silent Spirit และ Grow Wings and Fly ทั้งสองเพลงนี้นับว่าโดดเด่นที่สุดในอัลบั้มอย่างไม่ต้องสงสัย โดยเฉพาะปิดอัลบั้มที่พูดถึงการเต้นรำท่ามกลางสายฝนอย่างอิสระเสรี ซึ่งสรุปหัวใจหลักของอัลบั้มที่พูดถึงการโบกมืออำลาตัวตนที่แตกสลายในโลกใบเก่าเพื่อก้าวสู่โลกใบใหม่และสวมกอดตัวตนที่แท้จริงของเราให้แน่นที่สุด ไม่ว่าคนอื่นจะมองเราด้วยสายตาอย่างไรก็ตาม
Phantom Island ยังคงเต็มไปด้วยกลิ่นอายของดนตรีร็อกจากยุค 60 และ 70
นี่คืองานเพลงสำหรับคนที่รักดนตรีคลาสสิคก (โดยเฉพาะอย่างยิ่ง บาค, เดอบุสซี และ โมสาร์ด)
ดนตรีโปรเกรสซีฟอย่างวง Yes, Gentle Giant, Emerson, Lake and Palmer, Can
ดนตรีทดลองหลุดกรอบในแบบวง Sun Ra งานสกอร์ประกอบหนังที่ได้รับอิทธิพลมาจาก เอนนิโอ มอร์ริโคเน ไปจนถึง บลู-อายด์ โซล แบบ ดัสตี สปริงฟิลด์
หากจะกล่าวโดยรวบรัดแล้วละก็ Phantom Island เป็นงานเพลงที่จะทำให้คุณลืมความเกรี้ยวกราดแบบเก่าของวงดนตรีร็อกบ้าพลังวงนี้ไปเลย
บนเกาะที่ไม่มีในแผนที่ปรากฎอยู่ในโลกใบเก่า เสียงดนตรีคือเข็มทิศที่ดีที่สุดที่จะนำทางเราเดินทางไปยังพื้นที่ที่เปิดโอกาสให้เราเป็นตัวของตัวเองได้อย่างเต็มที่
และ Phantom Island คืองานเพลงที่จะทำให้เราโอบกอดตัวเองได้อย่างแนบแน่นและอบอุ่นมากกว่าที่แล้วมาแน่นอน
