พระตำหนักดาราภิรมย์ ของเจ้าดารารัศมี เคยจะถูกทำเป็นสถานศึกษา

ระฯพตำหันฯกดาราภิร฿ม์ยฯ อ่านเป็นภาษาล้านนาว่า “พะต๋ำหนักดาราพิรม”

หมายถึง พระตำหนักดาราภิรมย์

พระตำหนักดาราภิรมย์ ตั้งอยู่ในบริเวณค่ายดารารัศมี อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่

รูปแบบตัวอาคารได้รับอิทธิพลจากสถาปัตยกรรมตะวันตก เป็นพระตำหนักของเจ้าดารารัศมี พระราชชายาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

สร้างประมาณช่วงปี พ.ศ.2470-2472 หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้พระราชชายาเจ้าดารารัศมีทรงย้ายกลับมาประทับที่เชียงใหม่เป็นการถาวร หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต

พระตำหนักเป็นอาคารสองชั้นครึ่งตึกครึ่งไม้ ใต้ถุนโล่ง หลังคาทรงปั้นหยาซ้อนกัน ทรงสูง ซึ่งได้รับอิทธิพลจากต่างประเทศในยุคนั้น ชั้นบนกั้นเป็นห้องต่างๆ มีช่องเปิดลายฉลุบริเวณคอสอง เพื่อใช้ระบายอากาศ มีระเบียงร้านไม้ด้านหลัง และซุ้มเทียบรถยนต์ด้านหน้า

พระราชชายาทรงสร้างสวนทดลองการเกษตรชื่อ “สวนเจ้าสบาย” เพื่อทดลองปลูกดอกกุหลาบพันธุ์ใหม่ๆ ที่ได้มาจากสมาคมกุหลาบแห่งอังกฤษ และทรงตั้งชื่อว่า “จุฬาลงกรณ์”

พระราชชายาเจ้าดารารัศมีทรงทำพินัยกรรมประทานที่ดินและพระตำหนักดาราภิรมย์ ให้เป็นมรดกแก่เจ้าแก้วมงคล ณ เชียงใหม่ ราชบุตรในเจ้าราชวงศ์ (เลาแก้ว ณ เชียงใหม่) เจ้าราชวงศ์แห่งนครเชียงใหม่ ซึ่งเป็นมรดก 1 ใน 4 ส่วนของพระราชชายาเจ้าดารารัศมี

ต่อมาในปี พ.ศ.2492 จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้ขอซื้อที่ดินและพระตำหนักดาราภิรมย์ เพื่อเตรียมการขยายการศึกษาระดับอุดมศึกษาสู่ภูมิภาค แต่ก็ไม่ได้ดำเนินการแต่อย่างใด กระทั่งได้บูรณะและจัดตั้งเป็นพิพิธภัณฑ์อันเป็นมรดกล้ำค่าของแผ่นดินแทน

ปัจจุบันพระตำหนักอยู่ในความดูแลของศูนย์ส่งเสริมวัฒนธรรมแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ร่วมกับสำนักงานจัดการทรัพย์สิน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเป็นผู้พัฒนาพื้นที่ โดยมีส่วนการจัดแสดงทั้งชั้นบนและชั้นล่าง

โดยชั้นบนโถงทางเดิน จัดแสดงนิทรรศการเกี่ยวกับพระราชประวัติและพระราชวงศ์ฝ่ายเหนือ เครื่องใช้ส่วนพระองค์ ของที่ทรงได้รับพระราชทาน รวมทั้งพระราชหัตถเลขาระหว่างพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว กับเจ้าดารารัศมี พระราชชายา

ห้องรับแขก จัดแสดงของถวายอันเกี่ยวเนื่องกับพระราชชายาเจ้าดารารัศมี และเครื่องเรือนร่วมสมัย

ห้องบรรทม จัดแสดงของถวายอันเกี่ยวเนื่องกับพระราชชายาเจ้าดารารัศมี และเครื่องเรือนร่วมสมัย

ห้องพักผ่อนพระอิริยาบถ จัดแสดงจานชาม เครื่องเสวย ของใช้ส่วนพระองค์ และเครื่องดนตรี

ห้องจัดแสดงพระกรณียกิจ ด้านการศาสนา ด้านการเกษตร และด้านศิลปศาสตร์

ห้องจัดแสดงชุดเครื่องทรง ผ้าทอที่พระราชชายาฯ ทรงออกแบบลวดลายและส่งเสริมการทอ ชุดการแสดงที่พระราชชายาฯ ทรงฟื้นฟูและทรงดัดแปลงศิลปะภาคกลางให้เข้ากับศิลปะภาคเหนือ

และห้องสรง

ชั้นล่างจัดแสดงเครื่องมือเกษตร ที่ทรงใช้ในการทดลองการเกษตรแผนใหม่ ในสวนเจ้าสบาย

และมีเครื่องทอผ้า ซึ่งใช้ทอผ้าสำหรับพระราชชายาฯ โดยเฉพาะ

ระฯพตำหันฯกดาราภิร฿ม์ยฯ พระตำหนักดาราภิรมย์

นอกจากนั้น พระตำหนักดาราภิรมย์ยังเป็นสถานที่จัดงานวันพระราชชายาเจ้าดารารัศมี

งานนี้จะมีการประกอบพิธีบวงสรวงถวายสักการะ พิธีบำเพ็ญกุศลอุทิศถวาย และพิธีวางพวงมาลาถวายราชสักการะบริเวณหน้าพระอนุสาวรีย์เจ้าดารารัศมี พระราชชายา

โดยยึดเอาวันคล้ายวันสิ้นพระชนม์ของเจ้าดารารัศมี พระราชชายา ซึ่งตรงกับวันที่ 9 ธันวาคมของทุกปี

ส่วนการเข้าชมพิพิธภัณฑ์ เปิดให้เข้าชมวันอังคาร-วันอาทิตย์ ตั้งแต่เวลา 09.00-17.00 น. อัตราค่าเข้าชม ผู้ใหญ่ 20 บาท เด็ก/นักศึกษาในเครื่องแบบ 10 บาท พระสงฆ์และนักเรียนในเครื่องแบบเข้าชมฟรี

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ โทร.0 5329 9175 •

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022