วันที่ 5 พฤศจิกายน “แคร์รี่ หล่ำ” ผู้ว่าการเขตปกครองพิเศษฮ่องกงได้เข้าพบประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ณ นครเซี่ยงไฮ้ โดยไม่มีกำหนดการมาก่อน
เป็นการเข้าพบกะทันหัน และเป็นครั้งแรกที่เข้าพบหลังจากเหตุการณ์จลาจลที่ฮ่องกง
การเข้าพบครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์หลักอยู่ 2 ประการ
1.ให้การรับรองและสนับสนุนการทำงานของ “แคร์รี่ หล่ำ” และผู้บริหาร อันเกี่ยวกับความพยายามในการแก้ปัญหาเพื่อยุติความรุนแรงและความวุ่นวายในฮ่องกง
2.ให้คำแนะนำอันเกี่ยวกับการแก้ปัญหาในขั้นตอนต่อไป
ทั้ง 2 ได้พบกันที่งานแสดงสินค้านำเข้าเซี่ยงไฮ้ครั้งที่ 2 โดยคนแรกเป็นประธานเปิดงาน ในขณะที่คนหลังเป็นแขกรับเชิญ
การให้เข้าพบกะทันหันของ “สี จิ้นผิง” ถือเป็น “shot caller” ที่สยบข่าวลือและเป็นการบ่งบอกในเชิงสัญลักษณ์ว่าข่าวลือที่จะปลด “แคร์รี่ หล่ำ” นั้น ไม่น่าเชื่อถือ
ตามกำหนดการ “แคร์รี่ หล่ำ” จะต้องเข้าพบ “หาญ เจิ้ง” รองนายกรัฐมนตรีวันที่ 6 พฤศจิกายน ที่ปักกิ่ง เพื่อรับนโยบายเกี่ยวกับปัญหาฮ่องกง ซึ่งเป็นมติการประชุมพรรคคอมมิวนิสต์จีนสมัยที่ 19 ครั้งที่ 4 โดยส่วนหนึ่ง “โฟกัส” ไปที่นโยบาย “1 ประเทศ 2 ระบบ”
เป็นวาระแห่งชาติ
สำหรับคนฮ่องกง สิ่งที่น่าสนใจที่สุดคือ “สร้างเสริมหลักนิติธรรมและระบบการบริหารของเขตปกครองพิเศษฮ่องกง เพื่อธำรงรักษาไว้ซึ่งความมั่นคงของประเทศ”
สอดคล้องกับอมตะวาจาของ “อริสโตเติล” ที่ว่า
“กฎหมายเป็นผู้ปกครองสูงสุดในทางการเมือง”
ในสายตาของรัฐบาลจีน เหตุการณ์ประท้วงการร่างกฎหมายส่งผู้ร้ายข้ามแดนให้จีน ได้ส่อเค้าให้เห็นว่า “กฎหมายความมั่นคงมีช่องโหว่”
จึงต้องทำการอุดช่องโหว่
การประชุมครั้งที่ 4 ประเด็นเกี่ยวกับฮ่องกง ชัดเจนยิ่งว่ามีการเปลี่ยนแปลง และสะท้อนให้เห็นว่า รัฐบาลจีนให้ความสนใจความมั่นคงมากกว่าปัญหาเศรษฐกิจ
ส่วนจีนจะใช้มาตรการใดเพื่อให้บรรลุ “1 ประเทศ 2 ระบบ” อย่างสมบูรณ์นั้น
เวลาเป็นเครื่องพิสูจน์
ปัญหาความรุนแรงและวุ่นวายที่ฮ่องกงได้เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องเป็นเวลา 5 เดือน ดีกรีสูงขึ้นตามลำดับ มีเพิ่มไม่มีลด ถ้อยคำบัญชาของ “สี จิ้นผิง” ถือเป็นการตอบสนองต่อการแก้ปัญหาไประดับ 1 อีกทั้งแสดงให้เห็นถึงความสนใจปัญหามาก จึงมีความจำเป็นที่จะคุยกับ “แคร์รี่ หล่ำ” ก่อนพบกับรองนายกรัฐมนตรี
หากพินิจในทางตรรกะ ข่าวการปลด “แคร์รี่ หล่ำ” ไม่น่าจะเป็นไปได้ เหตุผลคือ
1 เป็นการสร้างสถานการณ์ของฝ่ายตรงข้าม เพื่อหวังผลทางการเมือง
1 สี จิ้นผิง ให้การสนับสนุนเธอเต็มร้อย
1 การธำรงไว้ซึ่งความมั่นคงของฮ่องกงเป็นเรื่องสำคัญที่สุดในสายตาของรัฐบาลจีน
1 หากปลด “แคร์รี่ หล่ำ” เสมือนการเปลี่ยนม้ากลางศึก ทำลายความมั่นคง
การแก้ปัญหาความวุ่นวายฮ่องกงของ “แคร์รี่ หล่ำ” แม้ยังไม่ปรากฏว่า เป็นที่พอใจของรัฐบาลจีน แต่อย่างน้อยที่สุด เธอก็ได้ใช้ความพยายามอย่างเต็มความสามารถ และก็ไม่ปรากฏว่าถูกตำหนิติเตียนแต่ประการใด
การที่สำนักข่าวซินหัวรายงานว่า “สี จิ้นผิง” มิได้สนับสนุนการใช้กำลังของเจ้าหน้าที่ตำรวจนั้น นำมาซึ่งการวิพากษ์วิจารณ์ในวงกว้าง
แม้ “สี จิ้นผิง” มิได้กล่าวว่าสนับสนุนการใช้กำลังเข้าปราบปรามผู้ชุมนุมประท้วง
แต่ความจริงปรากฏว่า “สี จิ้นผิง” ยืนยันมาตรการระงับความวุ่นวาย แน่วแน่มั่นคง แข็งขันไม่แปรเปลี่ยน ย่อมเป็นการสนับสนุนการทำงานของเจ้าหน้าที่ตำรวจแล้ว
อย่างไรก็ตาม การทำงานอันเกี่ยวกับการยุติความรุนแรงและวุ่นวาย เจ้าหน้าที่ตำรวจควรต้องลดละการใช้กำลังรุนแรงหรือใช้อาวุธทำร้ายประชาชน
หากมิฉะนั้น ปัญหาแก้ไขมิได้ และรังแต่จะทำให้เหตุการณ์รุนแรงมากขึ้นตามลำดับ
กรณีจึงเสมอการตบลูกบอล แรงตบยิ่งมาก ลูกบอลก็กระดอนยิ่งสูง
หรือกล่าวอีกนัย 1 คือ แรงตบยิ่งมากแรงต้านก็ยิ่งมากฉันนั้นแล
แต่การแก้ปัญหาฮ่องกง รัฐบาลจีนต้องให้โอกาสทางการเมืองแก่ฮ่องกง “โอกาส” นั้นเปรียบเสมือนอุปกรณ์ ถ้าขาดอุปกรณ์ ทำงานมิได้
การตั้งคณะกรรมการอิสระในการทำงานการแก้ปัญหา จึงเป็นเรื่องสำคัญ สำคัญในประเด็นตอบสนองการเรียกร้องอันชอบด้วยกฎหมายของคนฮ่องกง
ต้องไม่ลืมว่า ฮ่องกงเป็นการปกครองระบบนิติรัฐ
ศ.ชยานันต์ ศุกลวณิช
