| ผู้เขียน | ธงชัย สมบูรณ์ |
|---|
การไล่ล่าชีวิตของมนุษยชาติที่เกิดจากเชื้อโรคร้ายต่างๆ นั้นมีมานานแล้ว แต่ด้วยพลังสติปัญญารวมทั้งความสามารถของมนุษย์ส่งผลให้สามารถหาวิธีการแก้ไขยับยั้งป้องกันและรักษาได้ กล่าวตามความเป็นจริงแล้วทุกสิ่งที่อุบัติขึ้นในโลกนี้ล้วนมีเหตุปัจจัยทั้งสิ้น ไม่มีอะไรที่เกิดขึ้นโดยบังเอิญ มีสาเหตุเป็นปัจจัยและมีผลที่เกิดตามมา (Cause and Effect) เสมอ
Covid-19: การตั้งมั่นกับสัปปุริสธรรม
โดยนัยยะความหมายของสัปปุริสธรรมนั้นจะหมายถึงธรรมะของคนดีหรือนักปราชญ์ แต่ถ้าหากพิจารณาถึงแก่นแกนของคำและเข้าให้ถ่องแท้แล้วจะมีความรวม (Contextualization) ถึงข้อธรรมะที่ช่วยขัดเกลาคนธรรมดาให้กลายเป็นคนที่พึงปรารถนาของสังคมได้อย่างอัตโนมัติ สัปปุริสธรรมเป็นข้อธรรมะเบื้องต้นที่จะทำให้รู้จักว่าอะไรควรทำ สิ่งไหนต้องทำ อะไรจะทำทั้งในปัจจุบันและอนาคต ยิ่งไปกว่านั้นจะเป็นธรรมะที่ช่วยแก้ไขปัญหาต่างๆ ให้ผ่านพ้นไปด้วยดี แก่นแกนของสัปปุริสธรรมนั้นจะมีข้อธรรมะ 7 ประการดังนี้
1.ธัมมัญญุตา เป็นข้อธรรมะของความเป็นผู้รู้จักเหตุหรือสาเหตุ ช่วงสถานการณ์ของโรคร้ายนี้ทุกคนจำเป็นต้องศึกษาให้ชัดเจนว่าสาเหตุของโรคร้ายมาจากอะไร เมื่อรู้เข้าใจแล้วจะต้องมีการดำเนินชีวิตและการปฏิบัติหน้าที่หรือดำเนินกิจการงานต่างๆ ด้วยความระมัดระวังยิ่งขึ้น ยิ่งไปกว่านั้นจะต้องประพฤติปฏิบัติตามคำชี้แนะของบุคลากรทางการแพทย์ให้มากที่สุด และที่สำคัญไม่ตกเป็นทาสความหวาดกลัวจนเป็นสาเหตุการบั่นทอนจิตใจ ซึ่งถือว่าเป็นการทำลายตนเองในทางอ้อมด้วย
2.อัตถัญญุตา เป็นข้อธรรมะของการรู้ถึงความมุ่งหมายและรู้จักผลที่จะเกิดขึ้นทั้งในระยะสั้นและระยะยาว กล่าวคือสามารถออกแบบการใช้ชีวิตที่อาจจะมีไม่ปกติและผาสุกเหมือนเมื่อก่อน ต้องรู้ว่าตนจะดำเนินชีวิตอย่างไรเพื่อให้ตนเองและสังคมมีคุณภาพทางสุขภาวะมากที่สุด กล่าวตามความเป็นจริงของหลักธรรมในข้อนี้คือต้องเข้าใจในกฎกติกาและต้องยอมรับกฎของสังคมที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อการแก้ไขสถานการณ์ที่เป็นอยู่ให้ดีขึ้น สิ่งนี้รวมหมายถึงความร่วมมือของทุกภาคส่วนที่จะต้องร่วมกันเพื่อให้ความมุ่งหมายนั้นเป็นบรรลุผลและมีประสิทธิภาพ
3.อัตตัญญุตา เป็นข้อธรรมะที่ทำให้รู้จักตนเองมากขึ้น เช่น รู้จักบทบาทของตนเองที่มีต่อตนเองและส่วนรวม รวมทั้งการศึกษาสถานการณ์ที่เกิดขึ้นว่ามีอะไรบ้างที่ต้องรีบทำ เช่น บทบาทของรัฐบาลที่จะต้องหาเครื่องมือแพทย์ที่ทันสมัย การให้กำลังใจบุคลากรทางการแพทย์ที่ถือว่าเป็นแนวหน้าของสังคมในเวลานี้ ด้วยเหตุนี้รัฐบาลต้อง แบ่งปันให้ถูกจุด จะช่วยฉุดให้พ้นภัย อุปกรณ์ต้องมีให้
การแพทย์ไทยสู้ได้จริง แต่ภาพฉายเชิงสังคมที่เกิดขึ้นคือการย่ำยีซึ่งกันและกัน การเห็นแก่ตัวและการฉวยโอกาสทวีความรุนแรงมากขึ้น สิ่งเหล่านี้ล้วนแต่เป็นรอยด่างของสังคมทั้งสิ้น “Covid-19 โรคร้ายที่น่ากลัว การเห็นแก่ตัวเป็นโรคที่น่าเกลียด”
4.มัตตัญญุตา เป็นข้อธรรมะที่ช่วยให้รู้จักการประมาณมีความพอความพอดี เช่น รู้จักประมาณตนเองในการกักตุนอาหาร จริงๆ แล้วผู้เขียนมองว่า ถึงแม้ว่าประเทศจะเผชิญกับสถานการณ์โรคร้าย แต่ถ้าผู้คนรู้จักประมาณตนในเรื่องต่างๆ ก็จะสามารถทำให้ชีวิตปกติและมีความสุขได้เช่นเคย นอกจากนี้การรู้จักความพอเหมาะพอดีในการบริโภคสื่อต่างๆ ก็จะไม่ทำให้มีอาการวิตกจริตตามมา
5.กาลัญญุตา เป็นข้อธรรมะที่แสดงให้เห็นถึงการรู้จักเวลาอันเหมาะสม และรู้ช่วงระยะเวลาที่ใช้ในการประกอบกิจการต่างๆ ได้อย่างมีความสุขทั้งต่อตนเองและสังคมกับสถานการณ์ Covid-19 ตอนนี้ ต้อง “อยู่บ้าน save ตน save คนทั่วไป save นี้ยิ่งใหญ่ save Thai save World คงดีเร็ววัน ทุกท่านพ้นภัย สุขอนามัย กายใจแข็งแรง” หากมองในผลเชิงบวกสถานการณ์ที่เกิดขึ้นทำให้หลายคนได้เรียนรู้และตระหนักและเห็นคุณค่าของการใช้เวลาให้มีค่ามากขึ้น นอกจากนี้ยังถือว่าเป็นความท้าทายของรัฐบาลที่จะทำอะไรให้เป็นแก่นแกนสาระของการพัฒนาที่เหมาะสมกับช่วงเวลาเช่นนี้ด้วย
6.ปริสัญญุตา เป็นข้อธรรมะที่จะช่วยกระตุ้นให้ผู้คนได้รู้สิ่งดีงามของชุมชน มีความรักและภาคภูมิใจในท้องถิ่นของตนเองมากยิ่งขึ้น รวมทั้งรู้ว่าตนเองต้องประพฤติปฏิบัติต่อท้องถิ่นอย่างไรกับสถานการณ์ของโรคร้ายที่เกิดขึ้นนี้ การสร้างความรักให้กับชุมชนนั้น ที่สำคัญผู้คนในชุมชนต้องสร้างความเข้าใจร่วม (Mutual understanding) ต้องสร้างพลังกับทุกภาคส่วนในท้องถิ่นด้วย ด้วยสถานการณ์ภัยของโรคร้าย Covid-19 นี้ผู้คนที่เข้ามาใช้ชีวิตและประกอบอาชีพในเมืองใหญ่ยังไม่สมควรกลับไปยังมาตุภูมิของตนเองเพราะอาจจะทำให้มีการแพร่กระจายของเชื้อโรคได้
7.ปุคคลัญญุตา เป็นข้อธรรมะที่ทำให้รู้ถึงบุคคลต่างๆ ตลอดจนส่งเสริมให้มีความเข้าใจในความแตกต่างระหว่างบุคคลระหว่างองค์กร สถานการณ์ที่ประเทศกำลังได้รับผลกระทบจากภัยร้ายนี้ทั้งภาครัฐและภาคเอกชนต้องยึดถือความปลอดภัยของส่วนรวมเป็นหลักและต้องตระหนักว่าแต่ละคนมีความรู้ความเข้าใจความแตกต่างแต่จะต้องหาวิธีการที่จะทำให้คนมีความคิดเห็นในเรื่องที่เป็นประโยชน์ในทิศทางเดียวกัน ยิ่งไปกว่านั้นจะต้องมีความรู้สึกนึกคิดว่าจะทำอย่างไรที่จะทำความสามัคคีนี้เกิดพลังร่วมในการแก้ไขและยับยั้งปัญหาของภัยจากโรคร้ายนี้ร่วมกันต่อไป ทั้งนี้ ที่สำคัญอย่าปล่อยให้เป็นหน้าที่ของบุคคลใดบุคคลหนึ่งหรือหน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่ง ทุกคนคือ “หนึ่งหน่วยไทย”
ระเบียบทางสังคมกับสถานการณ์ Covid-19
สถานการณ์ Covid-19 ที่ประเทศชาติกำลังเผชิญนี้ทำให้ทุกคนต้องหันมาใส่ใจกับระเบียบทางสังคม (Social Order) มากขึ้น ระเบียบทางสังคมเป็นบรรทัดฐานเบื้องต้นที่จะทำให้สังคมมีความสุขและสามารถผ่านพ้นวิกฤตนี้ได้ โดยส่วนตัวผู้เขียนมองว่าหากทุกคนหันมาใส่ใจในการกระทำดังนี้น่าจะทำให้เกิดผลดีทั้งทางใจและการป้องกันซึ่งสิ่งเหล่านี้สามารถทำได้ดังนี้
1 อย่าหวาดระแวงคนอื่นจนเกินงาม เพราะบางคนอาจจะไม่ได้ติดเชื้อแต่อาจจะมีสภาวะที่ถูกมองและถูกตราบาปว่าน่าจะเป็นพาหะของโรค สิ่งที่ดีที่สุดของการเป็นอยู่ในปัจุบันนี้คือการเห็นคนอื่นเป็นคนปกติทั่วไปและมีสุขภาพแข็งแรงเหมือนตนเองก็จะไม่ทำให้เกิดอาการหวาดผวา (Panic) อย่างแน่นอน
2 ปฏิบัติตนตามสุขภาวะส่วนตนและส่วนรวม ทุกคนต้องใส่ใจและให้ความสำคัญต่อสุขภาพของตนเองและบุคคลอื่นมากขึ้น พื้นที่สาธารณะและพื้นที่ส่วนตนต้องมีความระมัดระวังและเพิ่มความตระหนักและใส่ใจในสุขภาวะให้มากยิ่งขึ้น
3 ศึกษาคำว่าป้องกันมากกว่ารักษาซึ่งเป็นการค้นหาข้อมูลเบื้องต้นในการป้องกัน นอกจากนี้ต้องศึกษาข้อมูลที่ถูกเผยแพร่ทางสาธารณะว่ามีความจริงเท็จมากน้อยเพียงใด และที่สำคัญต้องตรวจสอบข้อมูลต่างๆ ให้ถูกต้องด้วย
4 ให้ความร่วมมือกับกติกาทางสังคมมากขึ้น สิ่งนี้รวมถึงกฎระเบียบข้อบังคับตลอดคำเชิญชวนในการปฏิบัติและป้องกันเพื่อมิให้กระจายไปสู่สังคมส่วนรวม
Covidเป็นเหตุกั้นเขตไปมา ผู้คนผวาโรคบ้าไวรัส
มาอีกยุคเข็ญกรรมเวรเห็นชัด ยุคมืดถนัดสารพัดเศร้าใจ
ปิดกั้นประเทศเพราะเหตุหวาดหวั่น ต่างต้องกวดขันกักกันตนเอง
ขอให้ตระหนักมีรักอนามัย ล้างมือห่างไกลจามไอปิดดี
ถ้าหากมีไข้ตรวจไวหายดี ขอวอนน้องพี่ไปที่ รพ.
ไม่ต้องสับสนกังวลพบหมอ อย่าได้รีรอ 14 กักกัน
กักกันเพื่อดูให้รู้ติดไหม ถ้าจะช่วยไทยต้องใช่เฝ้าเรือน
อย่าไปที่มากหลายหลากผู้คน กินข้าวบ้านตนสุขล้นห่างไกล..Covid-19
ธงชัย สมบูรณ์
