| ผู้เขียน | ศ.ชยานันต์ ศุกลวณิช |
|---|
ท่ามกลางสงครามเย็นคาบสมุทรเกาหลีก่อตัวขึ้นอย่างเด่นชัด เกาหลีเหนือจัดงานรำลึกครบ 70 ปียุติสงคราม และจัดนิทรรศการขีปนาวุธทันสมัยและเครื่องบินไร้คนขับ ผู้แทนจีนและรัสเซียร่วมงานด้วย
ส่วนเกาหลีใต้จัดงานรำลึกเกาหลีใต้-สหรัฐเป็นพันธมิตรครบ 70 ปี และเชิญทหารเก่า 20 ประเทศ ร่วมพิธีรำลึกการพลีชีพของเพื่อนทหารหาญในกาลอดีต
หลายปีที่ผ่านมา เหตุการณ์คาบสมุทรเกาหลีเหนือคุกรุ่น และยกระดับขึ้นอย่างต่อเนื่อง น่าจะเป็นมรดกตกทอดจากสงครามกลางเมืองเกาหลีเหนือ-ใต้ เมื่อ 70 ปีก่อน เจือสมกับเหตุการณ์ความขัดแย้งจีน-สหรัฐ
เกาหลีเหนือฉวยโอกาสความเปลี่ยนแปลงของโลก สร้างความสัมพันธ์กับจีนและรัสเซียให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น
ส่วนสหรัฐก็มีเจตนาชักจูงเกาหลีใต้และญี่ปุ่นให้เข้าร่วมขบวน “อินโด-แปซิฟิก” และรังสรรค์ให้เกิด “นาโตเวอชั่นอินโด-แปซิฟิก” เพื่อวัตถุประสงค์ในการปิดล้อมประเทศจีน กรณีเป็นการทำให้ความสมดุลในคาบสมุทรเกาหลีเหนือเปราะบางยิ่งขึ้น อาจจะกลายเป็นสนามสู้รบระหว่างจีน-สหรัฐ
อันสงครามเกาหลีคือสงครามขนาดเล็กในระหว่างสงครามเย็นของสองค่ายใหญ่
หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 โดย “สนธิสัญญายัลต้า” (Yalta Accordance) สหรัฐและสหภาพโซเวียตอาศัยเส้นแบ่งเขต 38 โดยแบ่งการครอบครองเหนือใต้เนื่องจากต้องการให้การเลือกตั้งเป็นเอกภาพ แต่ไม่บรรลุข้อตกลง ทั้งเหนือและใต้ จึงได้จัดตั้งรัฐบาลของตน สหรัฐและสหภาพโซเวียตก็ได้ถอนทหารออกจากคาบสมุทรเกาหลี
25 มิถุนายน 1950 เกิดสงครามกลางเมือง เกาหลีเหนือขนานนามว่า “สงครามบ้านเกิด” รุ่งขึ้นสหรัฐได้ส่งทหารช่วยเหลือเกาหลีใต้ ต่อมาเดือนกันยายน หทารสหรัฐยกพลขึ้นบก สถานการณ์กลับตาลปัตร
ล่าสุด จีนได้ร่วมรบเมื่อวันที่ 25 ตุลาคม เรียกว่า “ต้านสหรัฐหนุนเกาหลีเหนือ”
เหตุผลที่จีนร่วมรบก็เพราะอุดมการณ์ทางการเมือง และคำนึงถึงความปลอดภัยของภูมิภาคอีกโสตหนึ่ง
หลังจากทหารสหรัฐยกพลขึ้นบกที่อินช็อน รัฐบาลจีนได้ส่งสัญญาณหลายทางไปยังวอชิงตันว่า หากทหารอเมริกันล้ำเส้น 38 เมื่อใด จีนย่อมไม่นั่งดูดาย แต่ นายพลแมกอาร์เธอร์ ไม่สนใจคำเตือนของจีน จึงได้ส่งทหารประชิดเขตแดนจีน-เกาหลีเหนือที่ “แม่น้ำยาลู” เป็นเหตุให้ทหารอาสาสมัครของจีนต้องร่วมหัวจมท้ายที่สมรภูมิเกาหลีเหนือ สงครามยืดเยื้อถึง 2 ปีครึ่ง
ทั้งสองฝ่ายได้ทำการตกลงและลงนามในสัญญาโดยยึดเส้นที่ 38 เป็นเส้นแบ่งเขต สงครามจึงยุติ
กรณีจะเห็นได้ว่า “ต้านสหรัฐหนุนเกาหลีเหนือ” ไม่เท่ากับสงครามเกาหลี หากเป็นเพียงส่วนหนึ่งของสงครามเกาหลี ต่างกรรมต่างวาระและพอสรุปได้ว่า
1.“สงครามเกาหลี” เริ่มต้นที่เส้นแบ่งเขต 38
2.“สงครามต้านสหรัฐหนุนเกาหลีเหนือ” เริ่มที่ฝั่งแม่น้ำยาลู ครั้นเมื่อผ่านศึกนี้ไปแล้ว ทำให้จีนมีเสถียรภาพทางการเมืองภายในประเทศ ปราศจากการคุกคามความมั่นคงในภูมิภาค สำหรับในค่ายสังคมนิยมก็ได้ขึ้นมาอยู่ในระนาบเดียวกับสหภาพโซเวียต และแจ้งเกิดในเวทีสากลตั้งแต่บัดนั้น
1 ปีผ่านไป จีนร่วมกับสหรัฐ สหภาพโซเวียต สหราชอาณาจักร และฝรั่งเศสเคียงบ่าเคียงไหล่ร่วม “ประชุมสุดยอดเจนีวา” อันเกี่ยวกับประเด็นคาบสมุทรเกาหลีเหนือและอินโดจีน เพื่อถวิลหาสันติภาพ
หลังสงครามต่อต้านสหรัฐหนุนเกาหลีเหนือ ไม่ปรากฏว่ามีศัตรูขนาดใหญ่มาทำการรุกรานอีกต่อไป และก็ไม่มีสงครามกลางเมืองขนาดใหญ่กรณีย่อมต้องถือว่าประเทศจีนได้รับชัยชนะจากสันติภาพถึง 70 ปี
หากพิเคราะห์จากกฎหมายระหว่างประเทศ สงครามเกาหลียังไม่ยุติอย่างแท้จริง เพราะเสียงปืนยังดังขึ้นที่เส้นแบ่ง 38 เป็นระยะ เวลา 70 ปีที่ผันผ่านยังมีการปะทะกันขนาดเล็กอยู่ตลอด มิได้ว่างเว้น
หลังสงครามเย็นยุติ เกาหลีใต้และเหนือได้เข้าเป็นสมาชิกสหประชาชาติ ทว่าไม่ยุติสภาพการเป็นศัตรูต่อกัน เมื่อปี 1990 ก่อนที่สหภาพโซเวียตล่มสลาย ได้ร่วมกับประเทศจีนสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตกับเกาหลีใต้และเกาหลีเหนือ แต่สหรัฐก็ยังหมางเมิน ไม่ยอมรับรองอธิปไตยของเกาหลีเหนือ
นอกจากนี้ เมื่อ ยุน ซ็อก-ย็อล ขึ้นดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีเกาหลีใต้ ก็ได้พยายามร่วมกิจกรรมยุทธศาสตร์อินโด-แปซิฟิก นโยบายที่มีต่อเกาหลีเหนือนับวันแข็งกร้าว อีกประการ 1ก็ได้ร่วมกับญี่ปุ่นเดินไปในทิศทางเดียวกัน คือร่วมประชุมสุดยอด “นาโต” ดูเหมือนต้องการให้อำนาจที่ “ตกตะกอน” จากสงครามเย็นเมื่อเก่าก่อน กลับมาดำรงอยู่ในภาคพื้นตะวันออกเฉียงเหนือเป็นคำรบ 2
อย่างไรก็ตาม วันนี้เมื่อ 70 ปีก่อน มีการยุติสงครามเกาหลี แต่ 70 ปีให้หลัง วันนี้เหตุการณ์คาบสมุทรเกาหลีเต็มไปด้วยเมฆหมอก ขมุกขมัว จึงเป็นความกังวลในดวงหทัย
