| ผู้เขียน | โกวิท วงศ์สุรวัฒน์ |
|---|
การได้ทำความดีไว้ในปางก่อน ในมงคล 38 ประการ ข้อที่ 5 หมายความว่าอย่างไร?
ผู้เขียนได้รับข้อความจากพี่ชายคือ นายแพทย์นิรันดร วงศ์สุรวัฒน์ ผู้อาศัยอยู่ที่สหรัฐอเมริกา ว่า
“แพทย์หลายท่านชี้ว่า คนวัยหลังเกษียณ (ผู้สูงวัย) ควรจะพูดคุยให้มากขึ้น จะร้องเพลงหรือสวดมนต์ออกเสียง เป็นการป้องกันรักษาโรคความจำเสื่อม หรืออาการน้ำลายไหลออกจากปากง่ายๆ ในตอนกลางวัน เนื่องจากขณะนี้ยังไม่มีทางรักษา มีทางเดียวที่ช่วยได้คือ การพูดคุยสนทนาให้มากขึ้น หรือใช้ปากออกเสียง จะร้องเพลงหรือสวดมนต์ออกเสียงก็ได้”
ด้วยความกลัวว่าจะเป็นโรคความจำเสื่อม หรือจะมีอาการน้ำลายไหลออกจากปากง่ายๆ ในตอนกลางวัน ทำให้ผู้เขียนตัดสินใจจะกลับไปสวดมนต์ออกเสียงอีกครั้งหนึ่ง หลังจากที่เคยสวดมนต์ออกเสียงทุกเช้าเมื่อยังเรียนหนังสือชั้นมัธยมอยู่ จึงลุกไปค้นหาหนังสือสวดมนต์ของโรงเรียนเก่า ฉบับ พ.ศ.2558 ที่ฝากเพื่อนไปซื้อมา เพราะชอบสวดมนต์มงคลสูตรคาถา หรือมงคล 38 ประการ มาตั้งแต่สมัยยังเป็นนักเรียนอยู่แล้ว โดยตั้งใจว่าจะสวดมนต์ออกเสียงมงคลสูตรคาถาทุกวัน
ในมงคล 38 ประการนั้น ไม่มีข้อใดที่กล่าวถึงการถือเครื่องรางของขลังว่าเป็นมงคล การทำให้ชีวิตมีมงคล อยู่ที่การประพฤติตนอยู่ในทำนองคลองธรรมทั้งสิ้น เช่น มงคลข้อที่ 1 ไม่คบคนพาล มงคลข้อที่ 2 คบบัณฑิต มงคลข้อที่ 3 บูชาคนที่ควรบูชา มงคลข้อที่ 4 การอยู่ในถิ่นอันสมควร ซึ่งผู้เขียนสวดมนต์ไปก็ไม่รู้สึกขัดข้องสงสัยอะไรเลยแต่พอถึง มงคลข้อที่ 5 การได้ทำความดีไว้ในปางก่อน ทำให้ผู้เขียนนึกเลยเถิดไปถึงเรื่องชาติก่อน ชาตินี้ ชาติหน้า หรือบอกตรงๆ ว่าไม่เข้าใจในมงคลข้อที่ 5 นี้จริงๆ
ทำให้ผู้เขียนต้องไปค้นคว้าหาคำตอบเกี่ยวกับมงคลข้อที่ 5 การได้ทำความดีไว้ในปางก่อน ซึ่งบังเอิญโชคดีที่ไปเจอคำตอบในหนังสือวิชาพื้นฐานอารยธรรมไทยของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ที่บรรยายโดย ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช ซึ่งท่านได้บรรยายเมื่อ พ.ศ.2516 โน่น ซึ่ง ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ท่านว่าไว้ ดังนี้
“การสืบเนื่องในกรรมนี้ มีเรื่องที่ควรจะต้องรู้อยู่ 2 อย่าง ที่ทำให้บุคคลสืบเนื่องต่อไปในกรรมดีหรือชั่ว พระพุทธศาสนาสอนว่า ผู้ใดทำดีไว้แล้ว จะมีสิ่งหนึ่งตกอยู่ในตัวเรียกว่า ‘บารมี’ เราเคยได้ยินว่า คนนั้นมีบารมีมากทำอะไรก็สำเร็จ ถ้าทำกรรมชั่วแล้วผลที่ตกอยู่ในตัวคือ ‘อาสวะ’ ทั้ง 2 อย่างนี้ทำให้เราสืบเนื่องในกรรม คือ บารมี และอาสวะนั้น เปรียบเหมือนกับเอาสิ่งใดที่มีสีต่างกันผสมกันลงไปในน้ำ เช่น ผงสีขาวและผงสีดำ ใส่ลงไปในแก้วน้ำอย่างละแก้ว แก้วที่ใส่ผงสีขาวนั้นเมื่อเอาอะไรคนหรือถูกสะเทือน ผงสีขาวก็จะพลุ่งขึ้นมา แต่ถ้าวางไว้นิ่งๆ ผงสีขาวก็จะตกตะกอนมองดูน้ำก็ใส เช่นเดียวกัน แก้วที่ใส่ผงสีดำเอาไว้ ถ้าน้ำอยู่นิ่งๆ ผงสีดำก็นอนก้นอยู่ ดูน้ำใส แต่ถ้าแก้วถูกกระทบอย่างแรงแล้ว สีดำที่ตกตะกอนอยู่แล้วก็จะพลุ่งขึ้นมา ทำให้น้ำเป็นสีดำ สมมุติว่า บารมีนั้นเปรียบเหมือนผงสีขาว คนที่มีบารมีมากก็เหมือนกับแก้วน้ำที่มีผงสีขาวตกตะกอนอยู่ เมื่อถูกกระทบกระเทือนผงสีขาวที่ตกตะกอนอยู่นั้นก็จะลอยขึ้นมาเต็มทำให้น้ำเป็นสีขาว หมายความว่า คนที่มีบารมีตกอยู่ในตัวนั้น ถ้ามีอะไรมากระทบใจก็จะออกมาในทางที่ดี ปฏิกิริยาออกไปจะเป็นไปในทางดีทั้งสิ้น คนที่ไม่โกรธ ไม่โลภ ไม่หลง ไม่มีอกุศลมูล ทำบุญบริจาคให้คนอื่นเรื่อยมานั้น ก็จะมีบารมีตกอยู่เหมือนตกตะกอนสีขาว ถ้ามีอะไรกระทบกระเทือนอย่างแรง เป็นต้นว่า มีผู้ใดมาทำให้เจ็บช้ำน้ำใจ หรือทำให้เสียหาย หรือสิ่งที่ทำให้ผงสีขาวขุ่นขึ้นมาก็จะเป็นสีขาว คนที่มีบารมีแล้วถูกกระทบกระเทือนอย่างไรก็ไม่โกรธ และมีแต่จะอภัยให้ คือ เป็นไปในทางดีทั้งสิ้น ส่วนคนที่มีอาสวะอยู่ในใจนั้น ถ้าอยู่นิ่งๆ ก็นึกว่าน้ำนั้นใสดี แต่กระทบนิดเดียวขุ่นขึ้นมาเป็นสีดำ คนนั้นก็จะมีโทสะได้ง่ายและจะเป็นไปในทางอาฆาตพยาบาทในทางชั่วต่างๆ
ดังนั้น คนที่มีบารมีอยู่ในตัว จะกระทำความดีได้ง่ายเพราะบารมีที่มีนั่นเอง เป็นเครื่องส่งเสริมให้กระทำความดีแล้วก็จะสืบเนื่องไปในทางกระทำดี ถ้าทำความชั่วก็จะทำบาปได้ง่าย อย่างคนที่ทำความดีบริจาคทรัพย์ทำบุญช่วยเหลือผู้อื่นที่ตกทุกข์ได้ยาก ในขั้นต้นอาจจะมีความรู้สึกเสียดาย (มีโลภ) ที่จะบริจาคทรัพย์เพื่อคนอื่น แต่ทำความดีเช่นนี้สม่ำเสมอแล้ว ต่อไปจะทำได้ง่ายเมื่อถึงคราวที่จะต้องบริจาคทรัพย์ช่วยเหลือผู้อื่น หรือทำบุญกับศาสนาจะไม่รู้สึกเสียดายหรือเดือดร้อนอย่างใดเลย กลายเป็นของเคยชินไป ส่วนผู้ที่ทำกรรมชั่วจนตกเป็นอาสวะแล้วก็จะทำบาปได้ง่ายและทำมากขึ้นเรื่อยๆ เช่น ยิงสัตว์เล็กเล่น ต่อไปก็จะฆ่าสัตว์ใหญ่ และต่อไปจะฆ่าคนก็จะทำได้ง่ายไม่เดือดร้อนอะไรทั้งสิ้น เพราะเคยชินในการทำชั่วเสียแล้ว แต่ความจริงคนเรานั้นก็ประกอบทั้งกรรมดีและกรรมชั่ว ตะกอนที่ตกอยู่ก็มีทั้งสีดำและสีขาว ถ้ากระเทือนขึ้นมันก็แล้วแต่ว่าสีขาวหรือสีดำมาก ถ้าสีขาวกับสีดำพอๆ กัน ก็จะเห็นเป็นสีเทา ถ้ามีสีขาวมากก็จะค่อนไปทางขาว แต่ถ้ามีสีดำมากก็จะค่อนไปทางสีดำ”
มงคลข้อที่ 5 การได้ทำความดีไว้ในปางก่อน ก็คือการทำความดีเป็นปกตินิสัยจนเป็นความเคยชินแล้ว เมื่อมีอะไรกระทบกระเทือนอย่างแรง เป็นต้นว่า มีผู้ใดมาทำให้เจ็บช้ำน้ำใจ หรือทำให้เสียหาย หรือสิ่งที่ทำให้ผงสีขาวขุ่นขึ้นมาก็จะเป็นสีขาว คนที่มีบารมีแล้วถูกกระทบกระเทือนอย่างไรก็ไม่โกรธ และมีแต่จะอภัยให้ คือ เป็นไปในทางดีทั้งสิ้น
ดังนั้น คนที่มีบารมีอยู่ในตัว จะกระทำความดีได้ง่ายเพราะบารมีที่มีนั่นเอง เป็นเครื่องส่งเสริมให้กระทำความดีแล้วก็จะสืบเนื่องไปในทางกระทำดี ตัวอย่างเช่นคนที่บริจาคทรัพย์ทำบุญช่วยเหลือผู้อื่นที่ตกทุกข์ได้ยาก ในขั้นต้นอาจจะมีความรู้สึกเสียดาย (มีโลภ) ที่จะบริจาคทรัพย์เพื่อคนอื่น แต่ทำความดีเช่นนี้สม่ำเสมอแล้ว ต่อไปจะทำได้ง่ายเมื่อถึงคราวที่จะต้องบริจาคทรัพย์ช่วยเหลือผู้อื่น หรือทำบุญกับศาสนาจะไม่รู้สึกเสียดายหรือเดือดร้อนอย่างใดเลย กลายเป็นของเคยชินไป
สรุปมงคลข้อที่ 5 การได้ทำความดีไว้ในปางก่อนอาจเรียกอีกอย่างได้ว่าเป็นการสั่งสมบารมีนั่นแหละ คือทำบุญกุศล ทำความดีจนเคยชินเป็นนิสัยนั่นเอง
