| ผู้เขียน | พลเอกนิพัทธ์ ทองเล็ก |
|---|
ในอดีตมีวลีติดปากคนเกาะสมุยว่า “ลูกรักได้ที่ภูเขา ลูกชังได้ที่ชายทะเล” ทั้งนี้ เพราะแต่ก่อนชาวบ้านเกาะสมุยทำสวนมะพร้าว เก็บมะพร้าวขายเป็นอาชีพหลัก ลูกรักก็มักจะได้พื้นที่ใกล้ภูเขาเป็นหลักประกันอนาคต มีกินมีใช้แน่นอน
ส่วนลูกนอกคอก เอาที่ดินชายทะเลไป เพราะแทบจะไม่มีค่า
ยุคสมัย การใช้ชีวิตเปลี่ยนไป ที่ดินชายทะเลของลูกชัง กลายเป็นที่ดินที่มีมูลค่ามากกว่าสวนมะพร้าว แนวการใช้ชีวิตผู้คนเปลี่ยน ที่ดินชายทะเลถูกซื้อ-ขาย เปลี่ยนเจ้าของตามกำลังเงิน เป็นที่หมายตาของกลุ่มทุนมีเงินที่ต้องการลงทุนสร้าง โรงแรม ที่พัก สถานบันเทิง ท่าเทียบเรือ ชายหาดที่เป็นส่วนตัว
แสนจะโชคดีสำหรับประเทศไทย ที่บรรพบุรุษทำศึกสงครามปกปักรักษาดินแดน มีพื้นที่ชายทะเล ชายหาด ที่งดงาม สวยใส ระดับโลก
เกาะภูเก็ตที่ยืน 1 ระดับโลก งามประดุจของขวัญที่พระเจ้าประทานมาให้คนไทย เคยได้ฉายา “ไข่มุกแห่งอันดามัน”
ทุกสรรพสิ่งบนเกาะภูเก็ตเปลี่ยนไปโดยสิ้นเชิง
พลังแห่งเงินตรา คือ อำนาจ…หลังจากรัฐบาล เอกชนโปรโมตการท่องเที่ยวตลอดมา นักท่องเที่ยวจากทุกสารทิศต้องการมาหาความสุขในภูเก็ต การจราจรหนาแน่น พื้นที่ทุกตารางนิ้วล้วนมีเจ้าของ ชาวเมืองต้องออกมาเคลื่อนไหวเรื่องพื้นที่สวยงามของ “ชายหาด” กลายเป็นพื้นที่ส่วนตัว
เรื่องจำนวนนักท่องเที่ยวหลังโควิด…น่าปลื้ม สนามบินที่เคยใช้ กำลังเป็นข้อจำกัด เพราะแน่นขนัด เต็มทุกเที่ยวบิน
สดๆ ร้อนๆ ต้นเดือนมีนาคม 67 มีบริการ เครื่องบินทะเล หรือเครื่องบินน้ำ (Seaplane) ลงจอดบนผืนน้ำแทนรันเวย์สนามบินปกติ เริ่มโปรเจ็กต์ Seaplane Terminal สนามบินน้ำภูเก็ต แห่งแรกในไทย พร้อมแผนรับ-ส่งผู้โดยสารเชื่อมเกาะภูเก็ต-สมุย-พัทยา-หัวหิน
ชื่นใจ ที่การท่องเที่ยวของไทย ไปได้สวย และจะสวยต่อไป
ข่าวใหญ่สำหรับสังคมไทย คือ พฤติกรรมของชาวต่างชาติจำนวนหนึ่งบนเกาะภูเก็ต ผสมกับข้อมูลเชิงลบด้านธุรกิจสีเทา ที่ถูกเปิดเผยออกมา มีก๊วน มีแก๊ง หลากหลาย ที่มาแย่งกันทำธุรกิจ
ขยะ น้ำเสีย มลพิษ ทรรศนะอุจาด กำลังเป็นปัญหา
ชาวต่างชาติแห่กันมาตั้งถิ่นฐาน ทำธุรกิจทัวร์ ร้านอาหาร บาร์ สถานบันเทิง สารพัดกิจการที่มีคนไทยเจ้าถิ่นเป็นนอมินี เป็นหุ้นส่วน ถนนเลียบชายหาด มองไปแล้วแทบไม่เห็นทะเล
ข่าวจากทุกสำนักรายงานว่า ชาวรัสเซียโยกย้ายชุมชนจากพัทยามุ่งหน้ามาภูเก็ตเพื่อทำมาหากิน รวมไปถึงชาวจีน และสัญชาติอื่นๆ สารพัดผู้คน ที่มีดี มีร้าย
คอนโด บ้านพักชายทะเล ระดับพรีเมียมแพงระยับ มีระดับมหาเศรษฐีเข้ามาอยู่อาศัย ขายดีเป็นเทน้ำเทท่า น่าภูมิใจ มองไปทางไหนมีแต่ชาวต่างชาติ
ผู้เขียนขอย้อนอดีตของเกาะภูเก็ตไปกว่า 200 ปี
ก่อนจะมาเป็นภูเก็ตวันนี้ เคยมีมหาอำนาจตะวันตกแล่นเรือมา หมายจะครอบครองเกาะรวมไปถึงเกาะปีนัง
ชื่อ “ภูเก็ต” มาจากภาษามลายูบูกิต แปลว่า เนินเขา ก่อนหน้านี้เกาะนี้ได้อยู่ในแผนที่เดินเรือชาวยุโรป
เกาะนี้ไม่ได้โด่งดังมาก่อน หากแต่เมื่อมีการค้นพบดีบุก มีกิจการทำเหมือง มีคนงานชาวจีนนับหมื่น จึงกลายเป็นจุดสนใจ
นักวิทยาศาสตร์ค้นพบว่าการเอาดีบุกไปเคลือบเหล็กจะสามารถป้องกันสนิมได้ การต้องการเหล็กเคลือบดีบุกไปทำกระป๋องบรรจุอาหารจึงมีความต้องการปริมาณมหาศาลในยุโรป
ย้อนกลับไป…ช่วงมหาอำนาจอังกฤษออกล่าอาณานิคม
กัปตันฟรานซิส ไลท์ จากบริษัทอินเดียตะวันออกของอังกฤษ และเพื่อนชื่อ เจมส์ สก็อตต์ สนใจเกาะ 2 แห่ง คือ ภูเก็ตและปีนัง เพื่อจะตั้งเป็นสถานีค้าขายทางทะเล
ฟรานซิส ไลท์ เป็นพ่อค้าชาวอังกฤษที่เข้ามามีบทบาทในกิจการค้าขายในแถบหัวเมืองมลายูในสมัยแผ่นดินพระเจ้าตากสินฯ จัดหาอาวุธปืนมาถวาย จึงพระราชทานบรรดาศักดิ์ให้เป็น “พระยาราชกปิตัน” บางครั้งจึงเรียกเป็น “พระยาราชกปิตันเหล็ก”
ภูเก็ตตั้งอยู่บนเส้นทางเดินเรือระหว่างอินเดียและจีน เรือสินค้าจะมาทอดสมออ่าวที่ปลอดภัยของภูเก็ตและรอลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือที่จะอนุญาตให้แล่นเข้าสู่อินเดียได้
พ่อค้าอังกฤษตั้งใจมองหาที่ตั้งท่าเรือ เพื่อมาทำเป็นเมืองท่าค้าขายแข่งกับพวกฮอลันดา คู่แข่ง คู่ปรับ ที่มาจากยุโรปด้วยกัน
พื้นที่ด้านในของเกาะภูเก็ต เป็นที่อยู่อาศัยของชนเผ่าพื้นเมือง พื้นที่ชายฝั่งทะเล เป็นที่อยู่อาศัยของชาวเล ทำประมง หาไข่มุก
ในช่วงศตวรรษที่ 13 เมื่อกองทัพจากสุโขทัยมาแย่งชิงการควบคุมเกาะนี้จากอาณาจักรศรีวิชัย ภูเก็ต กลายเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรสุโขทัย
ศตวรรษที่ 16 ภูเก็ต เริ่มได้รับการกล่าวถึงว่าเป็นแหล่งดีบุกที่สำคัญ เกาะนี้กลายเป็นแหล่งรายได้ที่สำคัญของอาณาจักรครั้งกรุงศรีอยุธยา
ชาวยุโรปกลุ่มแรกมาถึงภูเก็ต
ภูเก็ต มีปริมาณดีบุกมากมายและมีความสำคัญในฐานะท่าเรือการค้า เศรษฐกิจของเกาะจึงเจริญรุ่งเรืองขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ครั้งกระโน้น…พ่อค้าอังกฤษได้รับสัมปทานเหมืองแร่ดีบุก ร่ำรวย มีความคิดจะอ้างสิทธิภูเก็ตเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิอังกฤษ
ฟรานซิส ไลท์ เข้ามาพำนักอาศัยอยู่ที่เมือง ถลางเป็นเวลานาน จนได้ภริยาเป็นคนไทยเชื้อสายโปรตุเกส ซึ่งเป็นชาวเมืองถลาง และได้สนิทสนมคุ้นเคยกับพระยาถลาง ตลอดจนคุณหญิงจัน หรือท้าวเทพกระษัตรี วีรสตรีแห่งเมืองถลาง เป็นอย่างดีอีกด้วย
หากแต่ข้อมูลจากเจมส์ สก็อตต์ ที่ทำมาค้าขายอยู่ที่ปีนัง สนับสนุนเกาะปีนังให้เป็นเมืองท่าของบริษัทฯ กัปตันฟรานซิส ไลท์ เลยตกลงใจเลือกเกาะปีนัง เป็นศูนย์กลางในการทำการค้าและรับซื้อแร่ดีบุกในเอเชีย การขนส่งดีบุกไปขายสะดวกมากยิ่งขึ้น ประกอบกับรัฐไทยเลิกผูกขาดธุรกิจดีบุก อนุญาตให้ราษฎรสามารถขุดแร่ขายได้อย่างอิสระ ปัจจัยนี้ก่อให้เกิดความกระตือรือร้นในการเพิ่มผลผลิตดีบุก และเป็นปัจจัยให้ชาวจีนมหาศาลอพยพเข้ามาทำงาน
ชุมชน-ถนน ในภูเก็ตเรียงรายไปด้วยอาคารที่สร้างในสไตล์ชิโนโปรตุกีส เป็นของขุนนาง และชาวต่างชาติ (ยังคงสภาพสวยงามมาจนถึงปัจจุบัน : 2567)
สภาพภายในของเกาะยังคงค่อนข้างบริสุทธิ์ พื้นที่ส่วนใหญ่ยังคงถูกปกคลุมไปด้วยป่าฝนโบราณ
ต้นของศตวรรษที่ 20 พื้นที่ขนาดใหญ่ของเกาะ โดยเฉพาะพื้นที่ชายหาดถูกนำมาบอกขาย สร้างถนน เพื่อเปิดทางให้คนทำสวนยางซึ่งทำให้ภูมิทัศน์ของเกาะเปลี่ยนแปลงไป
ผู้เขียนจำได้ดีว่า ข้อสอบวิชาสังคมศึกษาเมื่อ 60 ปีที่แล้ว สินค้าส่งออกของไทย 4 อันดับแรก คือ ข้าว ไม้สัก ยางพารา และดีบุก
ราว พ.ศ.2510 รัฐบาลไทยกำหนดนโยบายส่งเสริมการท่องเที่ยว…ภูเก็ต เป็นที่หมายอันดับต้นๆ
ภูเก็ตได้เปลี่ยนผ่านจากเมืองเหมืองแร่ มาสู่เมืองเกษตรกรรม และปรับตัวสู่เมืองท่องเที่ยวที่สำคัญระดับโลก
เกิด “บังกะโล” ชายหาดแห่งแรกที่หาดป่าตอง ชายหาดเขตร้อนอันงดงามและน้ำทะเลอุ่นใสของภูเก็ต ดึงดูดนักท่องเที่ยวจากทั่วทุกมุมโลกมายังเกาะแห่งนี้ ตามมาด้วยการสร้างสนามบิน
จากเกาะที่เคยเงียบสงบ ทะเลสวยน้ำใส มีผู้คนพอประมาณ…พัฒนาเป็นเมืองแห่งการท่องเที่ยว ที่ดินขยับราคาขึ้น เนินเขา ชายหาดเริ่มแออัด นักท่องเที่ยวไทยรู้สึกได้ว่า ที่พัก อาหาร ของกิน ของใช้ มีราคาที่ไม่เหมาะสมสำหรับคนไทยซะแล้ว
ชาวต่างชาติที่เตะผู้หญิงไทย ถูกล้อเลียนกันว่า ฝรั่งเตะครั้งเดียว…เสียวไปทั้งเกาะ ก็เป็นความจริง ทำให้เรื่องราวต่างๆ ถูกเปิดเผยออกมาแบบน่าตกใจ นักข่าวไปสืบค้น เปิดเผยข้อมูลรากเหง้าของปัญหาที่สะสม มองข้ามกันมา โดยเฉพาะชาวต่างชาติที่แสนจะอิสระ เสรี มีอิทธิพล โลดโผนบนเกาะแห่งนี้
เรื่องของชาวภูเก็ต ออกมาเรียกร้อง เป็นเรื่องที่ได้รับความสนใจอย่างยิ่งจากสังคมไทย
มีคลิปทางสื่อโซเชียลส่งต่อกันมาเยอะสำหรับเหตุร้ายต่างๆ ในภูเก็ต ที่น่าสะเทือนใจ ทำลายชื่อเสียงเกาะสวรรค์แห่งนี้
ก่อนปิดต้นฉบับ ดูข่าวโทรทัศน์ว่าจะมี 7 เมกะโปรเจ็กต์ มูลค่ากว่า 1.48 แสนล้านบาท เพื่อพัฒนาเมืองภูเก็ต รองรับนักท่องเที่ยว รวมไปถึงต้องสร้างสนามบินเพิ่มอีก 1 แห่งในจังหวัดพังงา
ถนนหนทาง สาธารณูปโภค จะต้องปรับปรุงกันยกใหญ่
ปัญหาการครอบครองที่ดิน ชายหาดส่วนตัว การประกอบธุรกิจที่ไม่พึงประสงค์ ชาวต่างชาติที่เกะกะเกเร นอมินีคนไทย การบุกรุกพื้นที่
ความงามของท้องทะเลที่ดูเหมือนจะรางเลือน ขยะ น้ำเสีย น้ำท่วม น้ำจืด ถ้าไม่แก้ไข ภูเก็ตก็อาจจะหมดความสำคัญต่อชาวโลกได้
หลายเมืองท่องเที่ยวในโลกเคย “ตายสนิท” มาก่อน
ชื่อใหม่ของเกาะภูเก็ต คือ ลิตเติลรัสเซีย
