| ผู้เขียน | ไพรัตน์ พงศ์พานิชย์ |
|---|
ดวงตาของมนุษย์เรามีสีนะครับ อย่างที่เราเคยได้ยินกันมา ว่ากันว่ามีทั้งสีดำ, น้ำตาล, เทา, ฟ้า เรื่อยไปจนถึงสีเขียวมรกต หรืออะไรทำนองนี้
ซึ่งทำให้เกิดคำถามขึ้นในใจว่า จริงๆ แล้วดวงตาของมนุษย์เรามีกี่สีกันแน่ สีอะไรคือสีมาตรฐานของตามนุษย์กันหนอ
คำถามทำนองเดียวกันนี้เคยเกิดขึ้นมาก่อนแล้วก็เป็นเหตุให้ทีมวิจัยของมหาวิทยาลัยโคเปนเฮเกน ประเทศเดนมาร์ก ลงมือศึกษาวิจัยเรื่องนี้อย่างจริงจัง ภายใต้การนำของ ศาสตราจารย์ ฮันส์ อัยเบิร์ก นักวิชาการประจำภาควิชาเวชศาสตร์ระดับเซลล์และโมเลกุล ของมหาวิทยาลัยแห่งนี้
แน่นอน เป้าหมายหลักของทีมวิจัยก็คือ ศึกษาเกี่ยวกับตาสีฟ้า ที่พบเห็นกันทั่วไปในยุโรปนั่นเอง
ทีมวิจัยใช้วิธีการศึกษาโดยการจำแนกไมโตคอนเดรีย ดีเอ็นเอ (mitochondrial DNA) แล้วก็นำเอาผลจากการจำแนกไปเปรียบเทียบกันระหว่างบุคคลตาสีฟ้าในประเทศต่างๆ หลายประเทศ รวมทั้งประเทศอย่างจอร์แดน เดนมาร์ก และตุรกี เป็นต้น
ไม่ช้าไม่นาน ทีมวิจัยของศาสตราจารย์อัยเบิร์กก็ค้นพบความลับของการมี “ดวงตาสีฟ้า” ในที่สุด
ความลับอย่างแรกคือความลับว่าด้วยที่มาของดวงตาสีฟ้าครับ
ศาสตราจารย์อัยเบิร์กระบุว่า แรกเริ่มเดิมทีมนุษย์เราทุกคนมีตาสีน้ำตาลด้วยกันทั้งหมด ตัวที่กำหนดสีน้ำตาลในดวงตาของมนุษย์เราก็คือยีนจำเพาะตัวหนึ่งซึ่งเรียกว่า “ยีนโอซีเอทู” (OCA2 gene) เป็นตัวกำหนดคุณลักษณะ หรือความเข้มของสีน้ำตาลให้กับดวงตาของเรา
ส่วนคนที่มีดวงตาสีฟ้ากลับมีบางอย่างเพิ่มเติมขึ้นมา นั่นคือยีนอีกตัวที่เรียกว่า เอชอีอาร์ซีทู (HERC2) ที่กลายเป็นตัวจำกัดขีดความสามารถของ “ยีนโอซีเอทู” จนส่งผลให้เกิดพัฒนาการเป็นดวงตาสีฟ้าขึ้นมา
พูดง่ายๆ ว่า คนที่ตาสีฟ้านั้นเป็นคนที่เกิดการกลายพันธุ์ที่ทำให้ยีนกำหนดสีของดวงตาผิดปกติไป
ดังนั้น มนุษย์ที่มีดวงตาสีฟ้าทุกคนบนโลกใบนี้จึงต้องมียีนพิเศษเอชอีอาร์ซีทูตัวนี้ ซึ่งจะถ่ายทอดผ่านทางพันธุกรรมต่อเนื่องมาเป็นรุ่นๆ แล้วก็ปรากฏยีนกลายพันธุ์ตัวนี้ในตำแหน่งเดียวกันเสมอไปอีกด้วย
นั่นนำไปสู่ความลับที่สองของดวงตาสีฟ้า
ทีมวิจัยสันนิษฐานว่า มนุษย์ที่มีดวงตาสีฟ้า ซึ่งมีอยู่ราว 7,800 ล้านคนทั่วโลกในเวลานี้นั้น มีที่มาหรือแหล่งกำเนิดของการกลายพันธุ์จากบุคคลเพียงคนเดียวเท่านั้น
บุคคลที่เริ่มต้นถ่ายทอดดวงตาสีฟ้าต่อๆ กันมานี้เชื่อกันว่ามีชีวิตอยู่ระหว่าง 6,000 ถึง 10,000 ปีมาแล้ว และเป็นคนแรกสุดที่เริ่มเกิดการกลายพันธุ์ของยีนเอชอีอาร์ซีทูในดีเอ็นเอ
พูดอีกอย่างหนึ่งก็คือ คนที่มีดวงตาสีฟ้านั้นล้วนแล้วแต่เป็นเครือญาติกัน สืบเชื้อสายมาจากบรรพชนเดียวกัน
คำถามก็คือ ถ้าผู้ชายที่มีดวงตาสีฟ้า แต่งงานกับผู้หญิงที่มีดวงตาสีฟ้า เท่ากับเป็นการแต่งงานกันในเครือญาติหรือไม่ คำตอบก็คือ การสืบทอดเครือญาติตาสีฟ้านี้เกิดขึ้นมานานนับเป็นพันเป็นหมื่นปี จนไม่อาจนับเป็นเครือญาติใกล้ชิดกันแล้ว
ประเด็นที่น่าสนใจที่มีผู้สอบถามศาสตราจารย์อัยเบิร์กก็คือ แล้วการกลายพันธุ์ที่เป็นที่มาของดวงตาสีฟ้าน่ะ ถือว่าเป็นการกลายพันธุ์ในเชิงบวกหรือเชิงลบ เป็นการกลายพันธุ์ที่ดีหรือไม่ดีกันแน่
คำตอบของศาสตราจารย์อัยเบิร์กน่าสนใจมากครับ ท่านตอบว่า ไม่ใช่การกลายพันธุ์ที่ดีหรือไม่ดี เพราะการกลายพันธุ์ไม่มีที่เป็นบวกหรือลบทั้งสิ้น
การกลายพันธุ์เป็นเพียงสิ่งที่เกิดขึ้นซึ่งแสดงให้เห็นเท่านั้นเองว่า ธรรมชาติทำหน้าที่ปรับเปลี่ยนพันธุกรรมของมนุษย์เราอยู่ตลอดเวลา ด้วยการจับโน่นผสมนี่ เหมือนบาร์เทนเดอร์กำลังผสมเครื่องดื่มค็อกเทล
ธรรมชาติลองเปลี่ยนแปลงเพื่อให้ได้ความแตกต่าง จนในที่สุดก็ได้ดวงตาสีฟ้านี้ออกมาเท่านั้นเอง
