อาลัย‘สวลี ผกาพันธุ์’ : โดย ศ.ชยานันต์ ศุกลวณิช

ได้ทราบข่าวการจากไปของ “สวลี ผกาพันธุ์” ศิลปินแห่งชาติด้วยความเสียใจอย่างยิ่ง
“สวลี ผกาพันธุ์” เป็นศิลปินของประชาชน เป็นขวัญใจของเด็กกำพร้าและคนยากไร้ และที่ประเสริฐสุดคือมีความจงรักภักดีต่อพระเจ้าแผ่นดินทุกพระองค์ มีความศรัทธาต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ทุกพระองค์โดยตลอดราชวงศ์จักรีรวม 4 แผ่นดิน

ผู้มีเพลงอยู่ในหัวใจ โลดแล่นอยู่บนถนนบันเทิงไม่ต่ำกว่า 5 ทศวรรษ แม้ย่างเข้าปัจฉิมวัยมานานแล้ว แต่ก็ยังร้องเพลงขับกล่อมแฟนเพลงอยู่อย่างต่อเนื่องมิเคยว่างเว้น มีอัธยาศัยไมตรีอันดีงาม ทำความดีมีน้ำใจ ไม่ว่างานบุญการกุศลไปหมด พร้อมกับเสียงเพลงที่หวานซึ้งนุ่มนวลโดยเอกลักษณ์ ปัญญาเรืองรอง กลั่นกรองความรักจากดวงจิตโดยแท้

เป็นเวลานานมาแล้ว บรรยากาศเมืองไทยขมุกขมัว ไม่ว่าจะไปไหน ได้ยินแต่เสียงนินทาเป็นเพลงฮิตยอดนิยม เพราะเรามาจมปลักอยู่ท่ามกลางของการต่อสู้ที่เอารัดเอาเปรียบทางสังคม ที่ไม่เป็นธรรมจากการยึดถือเงินเป็นอำนาจ เสียงเพลิงของเธอ ได้ช่วยคลายทุกข์ของผู้ที่กำลังทุกข์ได้บ้างตามสมควร ซึ่งเป็นทุกข์ที่สังคมกำลังเปลี่ยนไปจากสังคมที่มีน้ำใจไปเป็นสังคมที่เอาเปรียบและเอาชนะกันด้วยเล่ห์เหลี่ยม

ไปฟัง “สวลี ผกาพันธุ์” ร้องเพลงครั้งแรกที่ห้องอาหาร “โลลิตา” ถนนราชดำเนินกลาง เมื่อ พ.ศ.2510 ครั้งล่าสุดวันที่ 4 กันยายน พ.ศ.2559 ซึ่งเป็นคอนเสิร์ต “มิตรสมาน” ที่ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย

Advertisement

“สวลี ผกาพันธุ์” แจ้งเกิดที่ “โลลิตา” พร้อมกันกับ “สุเทพ วงศ์กำแหง” ศิลปินแห่งชาติ และ “ผุสดี อนัคฆมนตรี” เมื่อ 5 ทศวรรษก่อน ศิลปินทั้งสามเป็นทั้งเพื่อนร่วมงานและเพื่อนสนิท

สมัยนั้นมื้อเที่ยง “โลลิตา” ถือว่าสุดยอดทั้งอาหารและความบันเทิง จึงเป็นที่ชุมนุมของบรรดา “ไวท์คอลล่า” กินข้าวเคล้าเสียงเพลง ทั้ง “สวลี-สุเทพ -ผุสดี” เป็นนักร้องยอดนิยม ทุก “เมโลดี” เป็นการ “เรียกแขก” ให้แก่ “โลลิตา” และ “โลลิตา” ก็มีความเจริญรุ่งเรืองในบัดดล อุปมาเหมือนกับ “น้ำพึ่งเรือ เสือพึ่งป่า”

“สวลี-สุเทพ” เป็นคู่แฝดบนเวทีที่สวรรค์บันดาลให้ เวทีไหนมี “สุเทพ” เวทีนั้นก็ต้องมี “สวลี” ส่วน
“สวลี-ผุสดี” เป็นคู่แฝดนอกเวที ที่ไหนมี “ผุสดี” ที่นั่นก็ต้องมี “สวลี”

แม้ต่อมา “สุเทพ” ได้แต่งงานกับ “ผุสดี” แต่ศิลปินทั้ง 3 ยังเป็น “กัลยาณมิตร” ไม่แปรเปลี่ยน บนเวทียังเป็นเพื่อนร่วมงานที่แสนดีเหมือนเดิม

คอนเสิร์ต “เพียงลมระริกไหว…ดอกไม้ก็ร้องเพลง” 89 ปี ชาลี อินทรวิจิตร ศิลปินแห่งชาติ ณ ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ 25 สิงหาคม 2555 นั้น
“สวลี-สุเทพ” ศิลปินแห่งชาติ ร่วมร้องเพลงคู่ “เธออยู่ไหน” ขึ้นเวทีคนละมุม เสียงมาก่อน เป็นเพลงที่ร้องตอบโต้กันระหว่าง “คน” กับ “จิตวิญญาณ” เป็นเพลงสุดยอดในการสื่อความหมาย เป็นความหมายอันลึกซึ้ง เปี่ยมด้วยหลักปรัชญา ดังว่า “….
(ญ) เธออยู่ไหน
(ช) ฉัน อยู่ นี่ ที่รัก จ๋า
(ญ) เธออยู่ไหน (ช) ในดาราคือตาฉัน
(ญ) เธออยู่ไหน ให้ฉันเห็น เป็น สำคัญ
(ช) ที่กลางใจ เธอ นั่น คือฉันเอย

มีทั้งเย็นและหวาน เย็นคือ เธออยู่ไหน หวานคือเธออยู่ไหน ให้ฉันเห็น เป็น สำคัญ
บรรดาคอนเสิร์ตที่ “สวลี” มีส่วนร่วมหรือเป็นผู้จัดเองนั้น “ไฮไลต์” น่าจะเป็นคอนเสิร์ต “รักเธอเสมอ” ซึ่งเป็นผู้จัดการใหญ่ โดยร่วมกับมูลนิธิอุบลรัตน์ในพระบรมราชินูปถัมภ์ และยังทำหน้าที่เป็นประธานฝ่ายการแสดงและขับร้องเองอีกด้วย

คอนเสิร์ต “รักเธอเสมอ” จัดขึ้นใน “วันมหิดล” ที่ 24 กันยายน พ.ศ.2554 ที่หอประชุมธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์ วัตถุประสงค์คือ ช่วยเหลือการศึกษาเยาวชนที่ขาดทุนทรัพย์และที่อยู่ไกลปืนเที่ยง ตลอดจนช่วยเหลือบำบัดเยียวยาเด็กกำพร้าหรือผู้ที่ด้อยโอกาส เป็นต้น

“รักเธอเสมอ” จัดขึ้นท่ามกลางภาวะที่ประชาชนกำลัง “เครียด” เครียดกับปัญหาการเมือง เครียดกับปัญหาน้ำท่วม เครียดกับปัญหาค่าครองชีพสูง ตลอดจนปัญหาเศรษฐกิจที่เลวร้าย

เครียดจนเกิด “ความชัง” ชังคนที่กลืนน้ำลายของตน ชังคนที่หาหัวใจไม่เจอ
ถือเป็นคอนเสิร์ตที่มีคุณค่ายิ่ง เพราะจัดขึ้นเหมาะสมกับกาลเวลา เพื่อให้คนไทยได้คลายเครียดประการหนึ่ง อีกประการหนึ่งคือได้เงินไปช่วยเหลือคนที่ต้องการความช่วยเหลือ

“รักเธอเสมอ” เป็นคอนเสิร์ตรวมเพลงรักในภาพยนตร์และละครที่นับวันจะหาชมได้ยาก เพราะกำลังถูกเพลงไทยสมัยนิยมที่เรียกว่า “เพลงสตริง” กลืนไปหมด

การที่ “สวลี ผกาพันธุ์” ศิลปินแห่งชาติ ร่วมกับมูลนิธิอุบลรัตน์ในพระบรมราชินูปถัมภ์ จัดคอนเสิร์ตครั้งนี้ขึ้นนอกจากเป็นการแสดงออกซึ่งความรักที่มีต่อคนไทยแล้ว ยังเป็นการจรรโลงเพลงไทยให้ดำรงอยู่อย่างเป็นนิรันดร์

เป็นคุณงามความดีของ “สวลี ผกาพันธุ์” ศิลปินแห่งชาติ โดยแท้

คอนเสิร์ต “รักเธอเสมอ” เป็นเพลงโรแมนติก เป็นเพลงรักทั้งสิ้นรวม 37 เพลง ไทย 34 เพลง ฝรั่ง 3 เพลง เพลงไทยมีคำว่า “รัก” ทุกเพลงเพลงฝรั่งมีคำว่า “Love” ทุกเพลง

“สวลี-สุเทพ” ศิลปินแห่งชาติ คู่แฝดตลอดกาล ร่วมร้องเพลงเอก “รักเธอเสมอ” บริหารเสียงได้อย่างพอเหมาะพอควร แม้ย่างเข้า 80 แต่เดินตัวตรงดูสง่า เสียงเพลงและลีลาการร้องยังดำเนินไปเช่นเดิม มีเร็วมีช้า เหมือนซิมโฟนี เหมือนออเคสตรา

เพลง “รักเธอเสมอ” เป็นเพลงอมตะนิรันดร์กาล แสดงถึงซึ่งความรักที่แท้จริงมั่นคง ให้ข้อคิดเตือนสติคนรุ่นใหม่ ดังว่า…

แน่นอนนักรักท้องฟ้าสม่ำเสมอ เช่นกับฉันมั่นคงตรงต่อเธอ

ฉันรักเธอเสมอ ฉันรักเธอเสมอ ชั่วนิจนิรันดร์

นอกจากนี้ ยังร้องคู่กับ “สุเทพ” ชื่อ “รัก” และร้องเพลงเดี่ยวอีก 5 คือ รักเอ๋ยรักข้า แล้วเราจะรักกันได้อย่างไร รักไม่รู้ดับ รักจริงหรือเปล่า และมารักกันใหม่

ล้วนเป็นเพลงสร้างสรรค์ มีคุณค่า ได้ประโยชน์

“สวลี ผกาพันธุ์” เป็นราชินีเพลงลูกกรุงที่มาจากสวรรค์โดยตรง

ขนาดสุเทพ วงศ์กำแหง และชรินทร์ นันทนาคร ศิลปินแห่งชาติ ก็ยังเคารพนับถือและเชิดชูให้เป็นทั้งพี่สาวและครูเพลง นอกจากนี้เธอยังเป็นครูเพลงของคนชอบเพลงตั้งแต่ระดับหัดร้อง ระดับอาชีพ และระดับศิลปินแห่งชาติ อีกทั้งได้ปั้นดาว ดวงแล้วดวงเล่า ทำให้เกิดและส่งขึ้นฟ้าขจรขจายไปทั่วท้องฟ้า ถ้าเป็นเพชร “ครูสวลี” ก็คือ เพชรน้ำหนึ่ง

บัดนี้ คุณสวลี ผกาพันธุ์ ศิลปินแห่งชาติ คนดีของแผ่นดินได้ละจากโลกนี้ไปแล้วด้วยวัย 86 อย่างกะทันหัน เหลือเพียงชีวประวัติอันบริสุทธิ์ เหลือแต่คุณงามความดีไว้ให้คนรุ่นหลังดำเนินตาม ซึ่งเป็นแม่แบบที่ประเสริฐสุดของนักร้องนักแสดง

เป็นปูชนียบุคคลแห่งวงการบันเทิง

คุณสวลี ผกาพันธุ์ คือบุคคลแห่งตำนาน

การจากไปครั้งนี้ ถือเป็นการสูญเสียครั้งยิ่งใหญ่ของวงการบันเทิง

ขอแสดงความเสียใจต่อครอบครัวคุณสวลี ผกาพันธุ์ และขอให้อำนาจกุศลกรรมที่ได้เคยบำเพ็ญกระทำมา จงนำดวงวิญญาณไปสู่สุคติในสัมปรายภพเทอญ

ศ.ชยานันต์ ศุกลวณิช

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image