| ผู้เขียน | สุริวงค์ เอื้อปฏิภาน |
|---|
สถานีคิดเลขที่ 12 : ลบเจตนารมณ์วีรชน
ประเด็น “ที่มาของนายกรัฐมนตรี” ถือเป็นส่วนหนึ่งของปัญหาการเมืองไทยในปัจจุบัน เชื่อมโยงถึงปัญหารัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 ซึ่งวิจารณ์กันหนักว่าไม่มีความเป็นประชาธิปไตย จนมีเสียงเรียกร้องให้แก้ไขแบบรื้อโละกันครั้งใหญ่
แล้วอันที่จริง ในการรำลึกถึงวีรชนพฤษภาคม 2535 ที่ต่อสู้ด้วยเลือดเนื้อชีวิต ถูกกระสุนจริงยิงตายกลางเมืองนั้น
ประเด็น “ที่มาของนายกรัฐมนตรี” เป็นหัวข้อใหญ่ในการต่อสู้ของประชาชนเมื่อ 30 ปีก่อนนั่นเอง
ชนวนการชุมนุม คือต่อต้านนายกรัฐมนตรีที่มาจากการสืบทอดอำนาจของผู้นำรัฐประหาร ทั้งที่ในการเลือกตั้งปี 2535 ภายหลังการรัฐประหาร 23 ก.พ.2534 นั้น มีหัวหน้าพรรคการเมืองที่ชนะเลือกตั้งได้ ส.ส.มากสุดอยู่แล้ว แต่ก็มีเหตุที่ทำให้ไม่สามารถเป็นนายกฯได้
เก้าอี้นายกฯเลยมาจบที่ผู้นำรัฐประหาร ทำให้ประชาชนไม่ยอมรับ เลยกลายเป็นการชุมนุมประท้วงครั้งใหญ่
นอกจากประท้วงต่อต้านนายกฯจากผู้นำกองทัพแล้ว ยังเรียกร้องให้ปิดช่องทางแทรกแซงจากกองทัพ ด้วยการกำหนดในรัฐธรรมนูญให้ชัดเจนไปเลยว่า นายกฯต้องมาจาก ส.ส.ที่ผ่านการเลือกตั้งเท่านั้น
เจตนารมณ์ของวีรชนพฤษภาคม 2535 เป็นเช่นนี้ แล้วจากนั้นก็มีการแก้รัฐธรรมนูญฉบับปี 2535 ในประเด็นนี้ทันที อีกทั้งในรัฐธรรมนูญฉบับต่อมาๆ ก็ระบุอย่างชัดเจนเช่นนี้ทุกฉบับ
จนกระทั่งฉบับปี 2560 ล่าสุดนี้แหละที่เขียนในยุครัฐบาล คสช.ที่มาจากการรัฐประหาร 22 พฤษภาคม 2557 ได้ลบล้างข้อต่อสู้ของวีรชนนี้ออกไป
ในการร่างรัฐธรรมนูญยุค คสช.ช่วงแรก เขียนแบบเปิดกว้างไปเลย นายกรัฐมนตรีมาจากไหนก็ได้ ย้อนยุคกลับไปเหมือนรัฐธรรมนูญก่อนเหตุการณ์ 2535
จนเกิดเสียงวิจารณ์กระหึ่มว่าลบล้างรอยเลือดของวีรชนกันได้ขนาดนี้เลยหรือ
มีการออกมาชี้แจงตอบโต้ว่า ไม่ได้ลบล้างเจตนารมณ์วีรชน แต่สถานการณ์เมื่อปี 2535 นั้น กับสถานการณ์ในปีนี้แตกต่างกัน ความจำเป็นไม่เหมือนกัน ปัญหาบ้านเมืองตอนนี้ทำให้เขียนเปิดกว้าง เพื่อไม่ให้การเมืองต้องเข้าสู่ทางตัน
ฟังคำชี้แจงแล้วเห็นได้ชัดเจนว่า นี่คือสังคมไทย ไร้หลักการ มีข้ออ้างที่จะละเมิดหลักการเสมอๆ อ้างว่าสถานการณ์เปลี่ยนก็ต้องเปลี่ยนกติกา
พูดง่ายๆ ว่าประเทศนี้ไม่มีหลักไม่มีมาตรฐานอะไรเลย กลิ้งไปกลิ้งมาได้ตลอด
แต่ต่อมาในการเขียนรัฐธรรมนูญปี’60 รอบที่สอง คงรู้ดีว่ามีเสียงวิจารณ์ประเด็นลบเจตนารมณ์วีรชนกันมาก เลยปรับเปลี่ยนให้ดูงงๆ
คือกำหนดที่มาของนายกฯว่า ให้ทุกพรรคการเมืองเขียนชื่อเอาไว้ในบัญชีแคนดิเดตนายกฯ นำเสนอให้ประชาชนทราบล่วงหน้าก่อนเลือกตั้ง
แต่สรุปว่า ก็คือ นายกฯมาจากไหนก็ได้นั่นแหละ ไม่จำเป็นต้องเป็น ส.ส.ที่ผ่านเลือกตั้ง เพียงต้องระบุชื่อเอาไว้ก่อนล่วงหน้า
แถมพ่วงบทเฉพาะกาล 5 ปีแรก ให้ 250 ส.ว.ร่วมโหวตตั้งนายกฯอีก คืออยู่เหนือเสียงประชาชนที่ไปเลือกตั้ง ส.ส.เข้ามา
ทั้งที่วีรชนพฤษภาคม 2535 กล้าเอาชีวิตเข้าแลก เพื่อต่อต้านนายกฯจากผู้นำรัฐประหาร เพื่อให้ได้นายกฯจากการเลือกตั้ง
แต่รัฐธรรมนูญยุครัฐประหาร คสช.ลบล้างหมดสิ้น เขียนที่มาของนายกฯอีกแบบ
จนได้ผู้นำรัฐประหาร 2557 นั่นแหละมาเป็นนายกฯ เพราะมี 250 ส.ว.เป็นหวยล็อก
จึงเป็นหนึ่งในชนวนปัญหาการเมืองไทยยุคนี้ คนเป็นนายกฯถูกติเตียนประเด็นนี้ตลอด รัฐธรรมนูญฉบับนี้ก็ถูกต่อต้านตลอด
สุริวงค์ เอื้อปฏิภาน
