| ผู้เขียน | สถานีคิดเลขที่ 12 |
|---|
สถานีคิดเลขที่ 12 : ปมประเด็น 8 ปีนายกฯ
จากศึกอภิปรายไม่ไว้วางใจนายกฯและรัฐมนตรีรวม 11 ราย ที่ไม่อาจคาดหวังได้ว่า การตัดสินใจลงมติของ ส.ส.จำนวนหนึ่ง จะมาจากการพิจารณาเนื้อหาสาระข้อมูลหลักฐานที่ฝ่ายค้านนำเสนอ เนื่องจากเชื่อว่า ตัดสินใจจากจำนวนกล้วยว่าน่าพึงพอใจแค่ไหน อะไรแบบนี้
ผ่านจากศึกนี้แล้ว ศึกต่อไปของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ที่รออยู่เบื้องหน้า ก็คือการนับระยะเวลาการดำรงตำแหน่งของนายกฯครบ 8 ปี
มีผู้รอบรู้ทางกฎหมาย ได้ตีความประเด็นนี้อย่างน่าสนใจ
ในรัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 มาตรา 158 นอกจากจะระบุว่า นายกรัฐมนตรีจะดำรงตำแหน่งรวมกันแล้วเกิน 8 ปี มิได้
ในมาตรา 264 ยังบัญญัติให้คณะรัฐมนตรีที่บริหารราชการแผ่นดินอยู่ในวันก่อนวันประกาศใช้รัฐธรรมนูญ เป็นคณะรัฐมนตรีตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญนี้ จนกว่าคณะรัฐมนตรีที่ตั้งขึ้นใหม่ภายหลังการเลือกตั้งทั่วไปครั้งแรกตามรัฐธรรมนูญนี้จะเข้ารับหน้าที่
ถ้อยความที่ว่า “ให้คณะรัฐมนตรีที่บริหารราชการแผ่นดินอยู่ในวันก่อนวันประกาศใช้รัฐธรรมนูญ เป็นคณะรัฐมนตรีตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญนี้”
คำว่า “เป็น” หมายถึง การดำรงตำแหน่ง
มิใช่การอยู่ปฏิบัติหน้าที่ต่อไปหลังจากพ้นตำแหน่ง หรือไม่ใช่การรักษาการ
กล่าวได้ว่า รัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 มีความชัดเจนถึงสถานะคณะรัฐมนตรีอย่างมาก
ในมาตรา 264 วรรคสาม บัญญัติให้การแต่งตั้งรัฐมนตรีในวาระเริ่มแรก ให้ใช้รัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวปี 2557 และที่แก้ไขเพิ่มเติม
เท่ากับว่าคณะรัฐมนตรีหลังประกาศใช้รัฐธรรมนูญปี 2560 ไม่ได้พ้นจากตำแหน่งเดิม เพราะมิใช่การดำรงตำแหน่งใหม่หรือความเป็นรัฐมนตรีสิ้นสุดลง
โดยทั่วไปแล้ว เมื่อรัฐธรรมนูญสิ้นสุดลง องค์กรต่างๆ ตามรัฐธรรมนูญย่อมสิ้นสุดลงตามรัฐธรรมนูญไปด้วย แต่เมื่อรัฐธรรมนูญใหม่มีบทเฉพาะกาล ให้คณะรัฐมนตรีชุดเดิมเป็นคณะรัฐมนตรีตามบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญใหม่ต่อไป
นายกรัฐมนตรียังคงอยู่ในตำแหน่งและปฏิบัติหน้าที่ต่อไป โดยไม่มีการปฏิบัติเช่นเดียวกับการเข้ารับตำแหน่งใหม่ เช่น การโปรดเกล้าฯให้ดำรงตำแหน่ง ไม่มีการแถลงนโยบายต่อรัฐสภา ไม่ต้องถวายสัตย์ปฏิญาณ
เท่ากับนายกรัฐนตรียังคงเป็นอยู่อย่างต่อเนื่อง
จึงต้องนับวาระการดำรงตำแหน่ง ตั้งแต่วันที่ 24 สิงหาคม 2557 ที่ได้รับโปรดเกล้าฯเท่ากับจะครบระยะเวลา 8 ปี ของการดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ในวันที่ 23 สิงหาคม 2565
นี่คือมุมมองที่น่าสนใจจากผู้รอบรู้ทางกฎหมาย
ทั้งนี้และทั้งนั้น การตีความวาระ 8 ปีการดำรงตำแหน่งนายกฯของ พล.อ.ประยุทธ์ เท่าที่ปรากฏเป็นข่าวมาตลอดนั้น มีด้วยกัน 3 แนวทาง
1.นับจากการเริ่มเป็นนายกฯเมื่อได้รับโปรดเกล้าฯเมื่อวันที่ 24 สิงหาคม 2557 หลังจากก่อรัฐประหาร 22 พฤษภาคม 2557 เท่ากับจะครบ 8 ปีในวันที่ 23 สิงหาคมที่จะถึงนี้
2.นับจากเมื่อเริ่มใช้รัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 เท่ากับจะครบ 8 ปี ในปี 2568
3.นับจากเมื่อเป็นนายกฯจากการเลือกตั้ง วันที่ 24 มีนาคม 2562 เท่ากับจะครบ 8 ปีในปี 2570
แต่พิจารณาจากมุมมองของผู้รอบรู้ทางกฎหมายที่กล่าวมาข้างต้น เป็นเหตุผลที่นำมาสู่ข้อสรุปว่า จะต้องนับตั้งแต่วันที่ 24 สิงหาคม 2557
สุริวงค์ เอื้อปฏิภาน
