สถานีคิดเลขที่ 12 : เค้กก้อนใหญ่ 400 เขต

วันที่ 7 ธันวาคม 2565 - 09:33 น.

ผู้เขียน	สถานีคิดเลขที่ 12

ชัดเจนแล้วว่าร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ (พ.ร.ป.) ที่เกี่ยวกับการเลือกตั้ง ส.ส.ครั้งหน้า คือ ร่าง พ.ร.ป.ว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. … กับร่าง พ.ร.ป.ว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. พ.ศ. … ไม่มีเนื้อหาส่วนใดที่ขัดหรือแย้งกับรัฐธรรมนูญ 2560

สาระสำคัญของระบบเลือกตั้ง ส.ส. ตามกติกาที่มีการแก้ไขทั้งรัฐธรรมนูญและกฎหมายลูก 2 ฉบับที่เกี่ยวข้อง คือ การใช้บัตรเลือกตั้ง 2 ใบ คือ ส.ส.แบบเขต 400 คนและ ส.ส.บัญชีรายชื่อ 100 คน พร้อมกับระบุสูตรการคำนวณ ส.ส.บัญชีรายชื่อ ที่แต่ละพรรคจะได้รับด้วยการ หารด้วย 100 คน ตามสัดส่วนของจำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อ

ยกตัวอย่าง หากนำผลการเลือกตั้งเมื่อปี 2562 ที่มีคะแนนรวมที่เลือกพรรคการเมืองทั้งสิ้น 35,561,556 คะแนน เมื่อใช้สูตรหาร 100 ค่าเฉลี่ย ส.ส.บัญชีรายชื่อ 1 คน คือ 355,615 คะแนน

นั่นเท่ากับว่า การได้ ส.ส.บัญชีรายชื่อในจำนวน 100 คน แต่ละพรรคต้องได้คะแนนให้ผ่านเกณฑ์ค่าเฉลี่ยมาคำนวณ ส.ส.บัญชีรายชื่อให้ได้ก่อน นั่นคือ 3.5 แสนคะแนน

หากมองโอกาสและความเป็นไปได้ ในส่วนของพรรคใหญ่ พรรคที่มีฐานเสียง และการจัดตั้งที่เข้มแข็ง ย่อมจะไม่ยากที่จะเข้ามามีส่วนแบ่งเค้กที่นั่ง ส.ส.บัญชีรายชื่อ100 คน

ถ้ามองในเชิงคณิตศาสตร์การเมือง จำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อ 100 คน ถือเป็นเค้กก้อนเล็ก ที่แต่ละพรรคต้องทำการบ้านกันอย่างหนัก ถึงจะผ่านด่านเข้ามามีส่วนแบ่งที่นั่ง 100 คน

ขณะที่ตัวชี้ขาดผลแพ้-ชนะ ในการเลือกตั้ง และตัวชี้วัดในการจัดตั้งรัฐบาลในครั้งหน้าคือ สัดส่วนที่นั่ง ส.ส.แบบเขตทั้ง 400 คน ที่เปรียบเป็นเค้กก้อนใหญ่ ให้แต่ละพรรคได้ลุ้นเก้าอี้ ส.ส.

เพราะผู้ชนะได้เป็น ส.ส.เขต ของแต่ละพรรค ขอเพียงได้คะแนนมาเป็นลำดับที่ 1 ของแต่ละเขต ชนะผู้สมัคร ส.ส.ลำดับที่ 2 เพียงแค่ 1 คะแนน ก็ถือว่าได้รับการเลือกตั้งเป็น ส.ส.

ส่วนผู้แพ้ในเขตเลือกตั้ง ตั้งแต่ลำดับที่ 2 เป็นต้นไป ด้วยกติกาแบบบัตร 2 ใบ จะไม่มีสิทธินำคะแนนไปรวมเป็นคะแนนของพรรคได้

หากสแกนดูสัดส่วนที่นั่งทั้ง 400 เขต ที่สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง กำหนดออกมานั้น พบว่าภาคกลางมี ส.ส.รวม 122 คน จากเดิม 106 คน ภาคเหนือ 39 คน จากเดิม 33 คน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมี ส.ส. 132 คน จาก 116 คน ภาคตะวันออกมี ส.ส. 29 คน จากเดิม 26 คน ภาคตะวันตกมี ส.ส. 20 คน จากเดิม 19 คน และภาคใต้มี ส.ส. 58 คน จากเดิม 50 คน ถ้าจะโฟกัสในส่วนของภาคกลาง ซึ่งรวมที่นั่งของ กทม. 33 คน จากเดิม 30 คน

เค้กก้อนใหญ่ของจำนวน ส.ส.เขต 400 คน ในทางการเมืองถือว่ามีนัยสำคัญ เพราะหากพรรคใด ช่วงชิงความได้เปรียบชนะเลือกตั้งได้ จำนวน ส.ส.เขต มากเท่าใด โอกาสที่จะเป็นแกนนำรวมเสียงข้างมากจัดตั้งรัฐบาลก็จะเพิ่มมากขึ้นตามไปด้วย ทั้งกลุ่มของพรรคร่วมฝ่ายค้าน และพรรคร่วมรัฐบาล

คณิตศาสตร์การเมือง โดยเฉพาะจำนวนที่นั่งของ ส.ส.เขต จะเป็นตัวชี้วัดสำคัญว่า พรรคใดจะได้ “ไปต่อ” หรือ “จอดป้าย” ภายหลังการเลือกตั้งครั้งหน้า

จตุรงค์ ปทุมานนท์

อ่านข่าวอื่น