| ผู้เขียน | บรรณาลักษณ์ |
|---|
เลือกตั้งไทย อุปถัมภ์ค้ำใคร ตัดสินใจวันนี้
ในที่สุด วันซึ่งโอกาสอยู่ในมือประชาชนจริงๆ วันหนึ่งก็มาถึง จะมาช้ามาเร็ว มาล่อหรือมาหลอก มาแบบมีลูกเล่นตามมาด้วย ฯลฯ แม้เป็นเรื่องต้องพิจารณา แต่ไว้พิจารณาทีหลัง กาลเฉพาะหน้าตอนนี้คือ เราจะตัดสินใจเปลี่ยนแปลงสังคมแบบที่ผ่านมาหรือไม่ หากตัดสินใจแล้ว ก็กาบัตรเลือกตั้งในมือ – ประกาศการตัดสินใจ
⦁ การเมืองในสังคมตลอด 91 ปีที่ผ่านมาหลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง แม้การเลือกตั้งวันนี้ ก็ยังอยู่ระหว่างทางการเปลี่ยนแปลง เนื่องจากอำนาจเก่าที่ลงหลักมาเนิ่นนานด้วยกำลังอาวุธ ยังยื้อยุดมิให้สังคมเปลี่ยนไปตามโลก เปลี่ยนไปในหนทางต่างจากความคิดตน ซึ่งนึกว่าปลอดภัยกับสถานะที่ได้รับหรือมีอยู่มาแต่เดิมมากกว่า
ดังนั้น การเรียนรู้การเมืองซึ่งลอกคราบครั้งแล้วครั้งเล่าโดยไม่ลอกแก่น เปลี่ยนแกนที่ไม่เคยปรับแปลงให้ทันโลกทันความต้องการที่แท้ของประชาชน จึงจำเป็นที่คนในสังคมต้องเข้าใจ เพื่อเท่าทันการลอกคราบในแต่ละครั้งเหล่านั้น
การอ่าน อุปถัมภ์ค้ำใคร : การเลือกตั้งไทยกับประชาธิปไตยก้าวถอยหลัง ของอาจารย์รัฐศาสตร์ จุฬาฯ เวียงรัฐ เนติโพธิ์ จึงจำเป็น เพื่อให้เข้าใจว่า เหตุใด การเลือกตั้งจึงอาจไม่นำไปสู่การเป็นประชาธิปไตยอย่างที่ต้องการกันได้
ทั้งอ่านเพื่อเข้าใจว่า ความสัมพันธ์แบบอุปถัมภ์เป็นเนื้อร้ายของการเมืองการเลือกตั้งจริงหรือไม่ และระบอบอำนาจนิยมทำลายกลไกการพัฒนาประชาธิปไตยให้อ่อนแรงลงอย่างไร เราจึงต้องพยายามมองลอดม่านการเมืองไทยทุกๆ ครั้งที่พยายามเปลี่ยน (ไม่) ผ่าน ว่าเกิดจากเหตุใดบ้าง โดยอ่านประชาธิปไตยแบบไทยๆ ให้รอบด้าน เพื่อไม่ตกหลุมตกร่องที่ล่อหลอกไว้ใดๆ
ทั้งนี้ ด้วยการทำความเข้าใจแบบแผนของเครือข่ายความสัมพันธ์ซึ่งไม่เป็นทางการ ที่ถูกมองข้ามเสมอมา เช่น “ความสัมพันธ์แบบอุปถัมภ์” สิ่งใดที่ถูกค้ำ สิ่งใดที่ถูกทำลาย หรือทำให้เสื่อมสลาย และเราจะก้าวผ่านการเมืองซึ่งล้าหลังนี้ไปอย่างไร – หนังสือเล่มนี้จึงควรอ่าน เพื่อทอดทางให้ลูกหลานในกาลอนาคต
⦁ อีกเล่มซึ่งจำเป็นต่อการทำความเข้าใจก็คือ ระบอบลวงตา Behind the Illusion ค้นคว้า วิเคราะห์ เรียบเรียงประเด็น ลำดับให้เห็นภาพสังคมการเมืองชัดเจนโดย สฤณี อาชวานันทกุล เพื่อเปิดม่านลวงตาให้เห็นว่า เบื้องหลังมีสิ่งใดซ่อนเร้นอยู่ คนชั่ว? เผด็จการ? นักการเมืองขี้โกง? ไม่เหลือให้หลงหูหลงตา
อย่างน้อยตลอดหลายปีหลังมานี้ เราต้องเห็นให้ชัดว่า “การฉ้อฉลเชิงอำนาจ” นั้น เกิดอะไรขึ้นกับเราในสังคมบ้าง 1.เมื่อกลไกต้านคอร์รัปชั่นถูกบั่นทอน 2.การทำสงครามจิตวิทยากับประชาชน 3.นัยของการวินิจฉัยคดี “บ้านพักหลวง” บอกอะไร 4.การเถลิงอำนาจทางเศรษฐกิจส่งผลลักษณะไหน
5.มหากาพย์รถไฟฟ้าเสียประโยชน์ใคร 6.มหกรรม “กินรวบ” โรงไฟฟ้า ส่งผลเดือดร้อนกับประชาชนขนาดไหน วันนี้รู้ยัง? 7.เมื่อ “โรงไฟฟ้าขยะ” ถูกเสกเป็นธุรกิจเทวดา (ต้องคิดว่าประชาชนกินหญ้ากันอยู่แน่ๆ) 8.การพัฒนาที่ (ไม่น่าจะ) ยั่งยืน ที่จะนะ 9.เยียวยาทะลุฟ้า และมหากาพย์การผูกขาดดิวตี้ฟรี (ฮ่าฮ่า)
และ 10.”เหนือตลาดแต่ไม่ผูกขาด” และความหน่อมแน้มของ กขค.
แค่ภาคเดียวนี้ใน 4 ภาคสำคัญ สังคมไทยก็เหนื่อยหนักแล้ว ยิ่งเรียนรู้ต่อจากภาคอื่นๆ เกี่ยวกับมายาของประชาธิปไตย, เกี่ยวกับกฎหมายและความยุติธรรมแบบมายากล, เกี่ยวกับโลกของความเหลื่อมล้ำที่ถูกถ่างกว้างออกทุกขณะ ยิ่งต้องเรียนรู้จากหนังสือเล่มนี้ เพื่อพยายามรักษาประโยชน์ส่วนรวมไว้ให้ได้
⦁ และขณะที่เราพยายามเรียนรู้ให้เท่าทันตัวเอง เราก็ต้องพยายามไปให้เท่าทันโลกในขณะเดียวกัน หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 สหรัฐวางตัวเองอยู่ในฐานะผู้นำโลก โดยมีสัมพันธมิตรตะวันตกเคียงข้าง แต่ความต้องการที่มากเกินโลกใบเดียวกันจะให้ได้ การพยายามปิดล้อมฝ่ายตรงข้ามฝ่ายคิดต่างคือการทำร้ายตัวเอง
สัมพันธมิตรนาโตที่เริ่มด้วยไม่กี่ประเทศ และสัญญากับโลกว่าจะไม่เพิ่มประเทศสมาชิกอีก แต่จากสิบประเทศต้นๆ ปัจจุบันขยายไปถึง 31 ประเทศล้อมวงรัสเซีย กระทั่งการดันยูเครนเป็นประเทศสุดท้ายให้เข้าไปเป็นที่ตั้งขีปนาวุธจ่อคอหอยรัสเซีย จึงทำให้เกิดสงครามขึ้นมา อาจถึงเวลาที่ระเบียบโลกใหม่ต้องเปลี่ยนแปลง อเมริกันถดถอย ดอลลาร์สหรัฐถดถอย พันธมิตรถดถอย
เราจึงต้องอ่าน Amidst the New World Order ไทยในระเบียบโลกใหม่ ของอาจารย์ ปิติ ศรีแสงนาม อ่านมหาอำนาจวางยุทธศาสตร์เพื่อ “ปรับ” โลก เมื่อโลก “เปลี่ยน” ไปไม่มีวันเหมือนเดิม ขณะดุลอำนาจสหรัฐถอยลง จีนก็ทะยานขึ้นกุมอนาคตทางการค้าและเทคโนโลยี ทำให้บรรดาผู้เล่นอื่นๆ ในสนามภูมิรัฐศาสตร์เศรษฐกิจบนโลกใบเดียวนี้ ต้องขยับตามเพื่อกระโดดขึ้นไปด้วย
ไทยจะยัง – แต่ช้าแต่ เขาแห่ยายมา – อยู่ไม่ได้ อ่านเพื่อสำรวจและทำความเข้าใจโลกซึ่งกำลังพลิกผันรุนแรง เพื่อร่วมกำหนดตำแหน่งแห่งที่ของตัวเองให้ได้
⦁ หนังสือสำคัญอีกเล่ม ที่คนไทยรักการเรียนรู้ต้องอ่าน เพื่อเข้าใจประวัติศาสตร์ยุคใกล้สมัยล่าอาณานิคม และหัวเลี้ยวที่กำลังหันเข้าหาระบอบประชาธิปไตย กับเรื่องที่ต้องเข้าใจกระจ่างถึงขั้นตอนการเกิดความคิดประชาธิปไตยในระบอบรัฐสภาของสยาม ซึ่งมีตัวละครที่เป็น “ตัวเชื่อมปัญหา” ซึ่งคนไทยรู้จักไม่กระจ่างนักอยู่องค์หนึ่ง ที่ต้องทำความเข้าใจจริงจัง โดยเฉพาะในการเรียนรู้ประวัติศาสตร์การเมืองยุคโลกกำลังเปลี่ยนระบอบนั้น
ปฤษฎางค์ กระดูกสันหลังแขวนคอ หนังสือสำคัญเล่มที่ ไอดา อรุณวงศ์ แปลจาก “Bones Around My Neck : The Life and Exile of a Prince Provocateur – โบนส์ อราวด์ มาย เนค : เดอะ ไลฟ์ แอนด์ เอ็กไซล์ ออฟ อะ พรินซ์ โปรโวเคเตอร์” “กระดูกแขวนคอฉัน : ชีวิตและการถูกเนรเทศของเจ้าชายผู้กระตุ้นเตือน” ของนักวิชาการประวัติศาสตร์ชาวอเมริกันแห่งมหาวิทยาลัยคอร์แนล ทามารา ลูส ที่เขียนหนังสือเกี่ยวกับอุษาคเนย์มาแล้วหลายเล่ม
“ยามหนึ่งเขาช่างสำคัญยิ่งต่อการอยู่รอดของสยามในฐานะประเทศเอกราช ครั้นอีกชั่วยาม เขาก็ถูกตัดหางไปเสียอย่างนั้น ว่าเป็นผู้ทรยศอันอื้อฉาว ต่อกษัตริย์ ต่อชนชั้น และต่อชาติ ในบริบทของระบอบบูรณาญาสิทธิ์ ข่าวลือจะทำงานทางการเมืองเพื่อทำลายล้าง ปฤษฎางค์กลายเป็นบุคคลไม่พึงปรารถนา ทั้งในทางประวัติศาสตร์ และในความหมายตามตัวอักษรเฉกเช่นกัน ทั้งหมดที่เขามีได้นั้นคือ กระดูกแขวนคอ…”
นักเรียน นักศึกษาประวัติศาสตร์ชาวตะวันตก ชาวโลก ต่างได้อ่านกันแล้ว เราชาวไทยที่มีผู้แปลผู้พิมพ์ให้อ่านถึงบ้าน จะไม่อ่านไม่ศึกษาได้อย่างไร
อย่าว่าแต่ยังต้องให้ฝรั่งเป็นคนเขียนวิเคราะห์วิตกวิจารณ์อีกต่างหาก แล้วถ้ายังไม่รู้ว่าเขาเขียนอะไร จะเหมาะแก่การเป็นเจ้าของเรื่องเจ้าของเหตุการณ์เองหรือ
⦁ อีกเล่มสำหรับคนเรียนประวัติศาสตร์และคนสนใจประเทศจีน โดยเฉพาะในยุคที่โลกกำลังเปลี่ยนดุลอำนาจ นอกจาก ประวัติศาสตร์จีน เล่มยักษ์ ที่ ทวีป วรดิลก ค้นคว้ามาเขียนละเอียดยิบจนกลายเป็นหนังสือเล่มเบ้อเร่อหนักเป็นกิโล ที่สำนักพิมพ์สุขภาพใจพิมพ์แล้ว ยังมี ประวัติศาสตร์จีน เล่มหนึ่งซึ่งถือเป็นฉบับคลาสสิกของ คาร์ริงตัน กู๊ดริช ซึ่งไทยวัฒนาพานิช สำนักพิมพ์ผู้บุกเบิกการพิมพ์ตำราร่วมสมัยมาตั้งแต่ปี 2481 (ที่ก่อตั้งโดยสตรีรักเรียนชาวสีคิ้ว โคราช ผู้ไม่จบชั้นมัธยม บุญพริ้ง ต.สุวรรณ ผู้ล่วงลับในวัยกว่า 90 ปี เมื่อ 2545) เป็นผู้พิมพ์ครั้งแรกในปี 2527 โดย ส.ศิวรักษ์ เป็นผู้แปล
ถือเป็นหนังสือจีนคดีศึกษาหรือ “จีนวิทยา” อย่างเป็นวิชาการเล่มแรกๆ ที่สังคมได้รู้จัก ก่อนการเรียนเรื่องจีนจะขยายอย่างกว้างขวางมากขึ้นเช่นปัจจุบัน
วันนี้ หนังสือเล่มนี้พิมพ์ครั้งที่ 10 แล้ว อ่าน 9 บทตั้งแต่ สมัยแรกของจีน, อาณาจักรสมัยแรกๆ, สมัยการแตกแยกทางการเมือง, ประเทศจีนกลับรวมกัน ราชวงศ์สุยและราชวงศ์ถัง, การแตกแยกและราชวงศ์ซ่ง กับการแบ่งแยกทางเหนือและตะวันตกเฉียงเหนือ, พวกมองโกล, ราชวงศ์จีน, ราชวงศ์ชิงหรือพวกแมนจู, สมัยสาธารณรัฐ
320 หน้า กับการเรียนรู้หลักๆ เป็นทางการที่นักศึกษาตะวันตกใช้มานาน
⦁ และนอกจากราชวงศ์ฮั่นซึ่งสถาปนาขึ้นมั่นคงยาวนาน หลังยุคจิ๋นซีที่อยู่ได้เพียงรุ่นเดียว กับยุคทองของราชวงศ์ถัง และราชวงศ์หมิงอันเกรียงไกรแล้ว อีกราชวงศ์ที่น่าสนใจทั้งการเกิดและการล่มสลายในหน้าประวัติศาสตร์จีนก็คือ – ซ่ง สูญสิ้นบัลลังก์ซ่ง ซึ่งเขียนโดยผู้เชี่ยวชาญ จ้าวอี้ ที่แปลโดยผู้ชำนาญคือ เรืองชัย รักศรีอักษร จะช่วยให้เห็นสีสันและชีวิตของประวัติศาสตร์จีนได้ลึกซึ้ง
เพราะการล่มสลายของราชวงศ์ถังสู่การเกิดของราชวงศ์ซ่ง เป็นช่วงเวลาแตกแยกและมืดมน แต่แม้ผู้ปกครองอ่อนแอ สถานการณ์เช่นนี้กลับก่อกำเนิดทั้งนักคิดและขุนศึกซึ่งมีชื่อเสียงขึ้นมากมาย การปกครองที่มุ่งใช้บุ๋นนำบู๊ ทำให้เศรษฐกิจเฟื่องฟู แต่ก็ไม่พอให้ความฟุ่มเฟือยของราชสำนักใช้สอย ตรงกันข้าม ขุนนางไร้สำนึกเป็นที่มาของเสียงเรียกร้องการปฏิรูป แต่ไม่ทันการณ์เสียแล้ว
ประวัติศาสตร์ซ้ำรอยอยู่เสมอ ซ้ำแล้วซ้ำเล่า ก็ด้วยมีคนเป็นตัวละครนั่นเอง คนซึ่งเป็นรังแห่งโรคร้าย – โลภ โกรธ หลง
อ่าน 6 บท แผ่นดินซึ่งถูกโจมตีได้ง่าย และถูกลิขิตให้เกิดโศกนาฏกรรมตั้งแต่เริ่มต้น, สถานการณ์ซึ่งจำเป็นต้องปฏิรูป แต่ใครจะเป็นผู้ผลักดัน, อพยพลงใต้ เหลือแผ่นดินครึ่งเดียว, ผ่อนคลายกับหวาดวิตก สุขสบายกับทุกข์ยาก, พ่ายแพ้เพราะพื้นฐานที่อ่อนแอ, แผ่นดินนี้ ใครคืออาคันตุกะ ใครคือเจ้าของบ้าน
อ่านโศกนาฏกรรมประวัติศาสตร์ที่ผู้นำนานาไม่เคยเรียนรู้สักที
⦁ เป็นธรรมชาติมนุษย์ที่อยากปรับปรุงตัวเอง ประเด็นคือ อยากปรับปรุงเพื่อตนเองได้ก้าวหน้าขึ้นในหลายๆ ทาง หรือปรับปรุงเพื่อจะเป็นที่รัก เป็นคนดี ในความคิดหรือสายตาผู้อื่น ซึ่งที่จริงแล้วก็อาจผสมผสานกันได้ในหลายเรื่อง คนเราก็อยากเป็นที่รัก แต่การเป็นที่รักก็ต้องการหลักปฏิบัติที่คนส่วนมากยอมรับ
หนังสือเพื่อการปรับปรุงตัวเองที่เรียกกันว่า “โนว์ ฮาว” จึงมีเกลื่อนแผง ซึ่งได้แย้งในหลายคราวแล้วว่า ธรรมะของพระพุทธนี่เอง ก็เพียงพอต่อความก้าวหน้าในความคิดและวัตรปฏิบัติของตน ทั้งสามารถเป็นที่รัก ไม่เพียงมนุษย์ กระทั่งเทวดาก็ยังเคารพนับถือ (นี่ว่าเพลินไปหน่อย แต่ก็ไม่เกินจริง – แหะแหะ มีตำราเขาบอกไว้อย่างนั้น)
จึงไม่เพียงการหาอ่าน “โนว์ ฮาว” แม้แต่การอ่านเอง ก็ยังมีประเด็นที่ว่า อ่านอย่างไรจึงจะได้ประโยชน์สูงสุด วันนี้ จึงมีหนังสือลักษณะดังกล่าวมาเสนอ
ความลับที่คนอ่านหนังสือเท่านั้นจะรู้ มาจากญี่ปุ่นคนช่างคิดช่างหาประเด็นอีกนั่นแหละ ทาคาชิ ไซโต แปลโดย กมลวรรณ เพ็ญอร่าม
ให้เราได้พบเทคนิคการอ่านได้เข้าใจมากกว่าเดิม ไม่ว่าจะอ่านเพื่อเอาข้อมูล หรืออ่านเพื่อสร้างทัศนคติที่ดี เพราะการอ่านคือการสร้างประสบการณ์ ช่วยให้เราเป็นคนที่ลึกซึ้งได้ยิ่งขึ้น ลองอ่าน 1 บทนำ กับ 7 บทตามต่อไปนี้ดู
ทำไมเราจึงต้องอ่านหนังสือในยุคสมัยนี้, ความหมายของ “ความลึกซึ้ง” ซึ่งมีแต่คนอ่านหนังสือเท่านั้นสามารถเข้าถึงได้, ในเมื่อมีทั้งการอ่านที่ทำให้เราลึกซึ้งขึ้น และทำให้ตื้นเขินลง จึงควรอ่านอะไร และควรอ่านอย่างไรดี,
วิธีอ่านหนังสือเพิ่มพลังความคิดให้ล้ำลึกขึ้น, วิธีอ่านหนังสือเพิ่มความรู้ให้ล้ำลึกขึ้น, วิธีอ่านหนังสือให้มีวิสัยทัศน์ล้ำลึกขึ้น, วิธีอ่านหนังสือให้ชีวิตล้ำลึกขึ้น, วิธีอ่านหนังสือที่อ่านยาก – ล้วนแต่เป็นประเด็นน่าสนใจของนักอ่านทั้งสิ้น
⦁ นิตยสารการเมืองฉบับครอบครัว มติชนสุดสัปดาห์ อยู่เป็นกระจกส่องการเมืองไทยมาจนการเลือกตั้งครั้งล่าสุดนี้ เป็นเพื่อนผู้อ่านและเป็นพยานสังคมประชาธิปไตย ฉบับ “ได้-เสีย ทิ้ง ‘ไพ่’ โค้งสุดท้าย ‘ก.ค.’ ทักษิณกลับบ้าน” จึงต้องอ่านคอลัมน์ “Agora” ของกฤตภาศ ศักดิษฐานนท์ มองการขออนุญาตกลับบ้านที่น่าฉงน กับ กกต.พ่อทุกสถาบัน 2 ประเด็นสำคัญของการเลือกตั้ง 66 จุดเปลี่ยนภูมิทัศน์การเมืองไทย
อ่านประยุทธ์ – รทสช. ทิ้งไพ่เด็ด ชูธงอนุรักษ์เข้มข้นเรียกคะแนน สะดุดโค้งสุดท้าย ลูกพรรคทวงเงิน “เลเซอร์ สะพานพระราม 8” เป็นพิษ
อ่าน “กรรม” การเลือกตั้ง เทรนด์ไล่ “กกต.” กระฉูด เพาะเชื้อ หย่อนบัตร “โมฆะ” อ่านดาวพลูโตมองโลก “การเลือกตั้งสะท้อน 9 ปีแห่งความเสียหาย”
เกษียร เตชะพีระ กู่ตะโกน “ไปโหวตเปลี่ยนแปลงประเทศกัน” ส่วนวงศ์ ตาวัน ชวนวิเคราะห์ สูตรรัฐบาลข้างน้อย ข้างมาก อ่านปราปต์ บุนปาน “ของดีมีอยู่” ชี้ความสืบเนื่องอันไพศาลของประชาชน
ย้อนนาทีจับสึก “สมีคม” ยักยอกเงินวัด 280 ล้าน รับเสพเมถุนพระคู่ขา ล็อกยกแก๊งส่งนอนคุก และติดตามปรากฏการณ์เอลนิโญ เมื่อไทยร้อน โลกก็ร้อน
จ่ายค่าไฟกันเหงื่อตกหนักเข้าไปอีก
⦁ วันนี้ คงยากที่ใครจะนอนหลับทับสิทธิ์แล้ว โดยเฉพาะเมื่อกฎหมายบังคับไว้ให้ทำหน้าที่ ดังนั้น หลังจากลงคะแนนเสียงเลือกตั้งตามเจตนาที่คิดไว้แล้ว จึงเตรียมตัวเฝ้ารายงานการนับคะแนนเพื่อติดตามผลต่อไปในคืนนี้
ว่าสามารถเปลี่ยนแปลงการเมืองไทยไปอีกโฉมได้หรือไม่
บรรณาลักษณ์
