ช่างภาพอิสระเปิดกรุรูปเก่า พาส่อง บรรยากาศหลัง 2475 ชี้ บทบาทพ่อค้าจีน
เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน ที่ศูนย์อาชีพและธุรกิจมติชน (มติชนอคาเดมี) เครือมติชน นำโดย ศิลปวัฒนธรรม, สำนักพิมพ์มติชน, ศูนย์ข้อมูลมติชน (MIC) และเส้นทางเศรษฐี ร่วมกันจัดงาน ‘๒๔ มิถุนาฯ วันมหาศรีสวัสดิ์’
ผู้สื่อข่าวรายงานบรรยากาศ เมื่อเวลา 13.00 น. มีการจัดเวทีเสวนา ‘เปิดภาพหายากและสื่อสิ่งพิมพ์ยุคฉลองรัฐธรรมนูญ’ โดยนายเอนก นาวิกมูล นักวิชาการประวัติศาสตร์ และนายอัครชัย อังศุโภไคย ช่างภาพอิสระ (อ่านข่าว ช่างภาพอิสระเปิดอัลบั้ม ‘นอกแบบเรียน’ โชว์สิ่งพิมพ์มหากาพย์สร้างชาติ จ่อขึ้นเวที 24 มิ.ย.)
ในตอนหนึ่งนายอัครชัย เล่าว่า ตอนเด็กเป็นนักเรียนห้องสมุด ชอบอ่านหนังสือเก่า อ่านหนังสืออนุสรณ์งานศพ พอเรียนจบได้มีโอกาสไปเดินตามตลาดต่างๆ จึงเริ่มสนใจและซื้อหนังสือ หนังสือเล่มแรกๆ ต้องอ้างถึงอาจารย์เอนก นาวิกมูล ที่ระบุในหนังสือว่า ‘เก็บวันนี้ พรุ่งนี้ก็เก่า’ ประโยคนี้เป็นแรงบันดาลใจให้เริ่มเก็บมาเรื่อยๆ
“การศึกษาเรื่องเกี่ยวกับสิ่งพิมพ์ สิ่งที่ควบคู่กันมาตลอดคือ การศึกษาเรื่องอนุสรณ์งานศพ เช่น อนุสรณ์หลวงกลการเจนจิต หรือคุณเภา วสุวัต รวมถึงลูกชายคือ คุณเกษียณ วสุวัต หนังสือเล่มนี้ก็จะพูดถึงประวัติโรงถ่ายภาพยนตร์ศรีกรุง และการถ่ายทำภาพยนตร์สมัยนั้น เป็นการเขียนบันทึกอัตชีวประวัติของผู้วายชนม์” นายอัครชัย เล่า
นายอัครชัย กล่าวต่อไปว่า ในยุคหลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง คหบดี พ่อค้าจีนมีบทบาทที่สำคัญมากต่อบ้างเมือง ไม่ว่าจะเป็นงานฉลองรัฐธรรมนูญหรือหลายๆ สิ่งพิมพ์ก็มาจากพ่อค้า ในปี 2476 มีการสร้างอาคารขนาดใหญ่ขึ้นบริเวณสาทร เป็นที่ตั้งของสมาคมพาณิชย์สยาม หรือหอการค้าไทย-จีน หรือ Thai CC ในปัจจุบัน
“เราจะได้เห็นภาพถ่ายตั้งแต่เริ่มวางรากฐาน เริ่มก่อสร้างอาคาร ซึ่งถือว่าเป็นโปรเจคขนาดใหญ่ ณ ช่วงเวลานั้น เริ่มสร้างปี 2476 แล้วเสร็จในปี 2477 ใช้เวลาแค่ปีเดียว สำหรับอาคารใหญ่ขนาดนี้ จะเห็นว่าโครงสร้างใหญ่มาก ถ้าศึกษาประวัติจะเห็นว่าอาคารหลังนี้ระบุ ต้องการสร้างหอประชุมและองค์กร 2,000 ที่นั่ง” นายอัครชัย กล่าว
นายอัครชัย อธิบายว่า ปี 2483 เป็นปีที่ 2 ที่มีการย้ายจากบริเวณพระราชวังสราญรมย์มาบริเวณสวนกวางเดิมในพระราชวังดุสิต ซึ่งประกอบไปด้วยพื้นที่ของสวนอัมพร เขาดิน สนามเสือป่า สเกลค่อนข้างใหญ่พอสมควร และในปีนี้เป็นปีสุดท้ายที่มีการจัดงานยิ่งใหญ่ เพราะปี 2484 มีสงคราม ได้ยกเลิกการจัดงานไป
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในช่วงท้ายมีการนำชมส่วนจัดแสดงนิทรรศการ โดยนายอัครชัย ซึ่งนำของสะสมหายากที่นำมาจัดแสดงมากมาย อาทิ อัลบั้มภาพงานฉลองรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2483, หนังสืองานฉลองวันชาติ พ.ศ.2483, หนังสือที่ระลึกงานรื่นเริงมโหฬาร วันชาติ 2491, หนังสือสารคดีเรื่องของวันชาติ 2492, ภาพของพ่อค้าชาวจีน, ภาพพิธีเปิดธนาคารแห่งเอเชียเพื่ออุตสาหกรรมและพาณิชยกรรม พ.ศ.2482, หนังสือราษฎร์สราญรมย์อนุสรณ์ 2477-2502 ครบรอบ 25 ปี และประมวลเอกสารสมาคมคณะรัฐธรรมนูญ เล่ม 1 เป็นต้น
