| ที่มา | คอลัมน์สุจิตต์ วงษ์เทศ มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
| เผยแพร่ |
“อำนาจลี้ลับในตำราเรียน : วัฒนธรรมสร้างอำนาจนิยม” ผมจำจากหน้าจอวอยซ์ทีวี รายการ เวค อัพ ข่าวเช้า (วันจันทร์ที่ 1 ตุลาคม 2561) รายงานข่าวเสวนา ที่ไหนไม่รู้?ไม่ได้ฟังเนื้อข่าว เพราะดูไม่ทัน เลยรีบจดชื่อไว้เพราะชอบ
“วัฒนธรรมไทย” เพิ่งสร้างโดยคนชั้นนำ
วัฒนธรรมไทย คือ ความเป็นไทย ไม่มีอยู่จริง แต่เป็นสิ่งที่ถูกเสกสรรปั้นแต่ง หรือสร้างขึ้นโดยคนชั้นนำ ราว 150 ปีมานี้ เพื่อผดุงโครงสร้างอำนาจตามอุดมคติของพวกตนให้มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน
ความเป็นไทยหรือวัฒนธรรมไทยของคนชั้นนำ คือความเหลื่อมล้ำ ไม่เท่าเทียม คนไม่เท่ากัน แล้วหล่อหลอมกล่อมเกลาและครอบงำ แล้วควบคุมคนทั่วไปให้ยอมจำนนได้แก่ ที่สูง ที่ต่ำ, ผู้ใหญ่ ผู้น้อย, รุ่นพี่ รุ่นน้อง, สมบัติผู้ดี, ภาษาสุภาพ ฯลฯ
ความเหลื่อมล้ำไม่เท่าเทียมของความเป็นไทย คนไม่เท่ากัน กลมกลืนกันได้ดีกับระบบโซตัส ต้นเหตุหนึ่งของความล้มเหลวระบอบประชาธิปไตยในไทย
ระบบราชการกับระบบโซตัส เข้ากันได้ดีอย่างยิ่ง ที่สถาบันการศึกษาในไทยรับเข้ามา แล้วใช้ปูสำนึกพื้นฐานต่อต้านระบอบประชาธิปไตย
ในอีกทางหนึ่ง ระบบโซตัสเฟื่องฟูแข็งแรงในสถานศึกษาไทย เพราะได้รับการสนับสนุนอย่างเคร่งครัดโดยวัฒนธรรมของรัฐราชการอำนาจนิยมเผด็จการทหาร
ไม่การเมือง เพื่ออำนาจนิยม
“ประวัติศาสตร์โบราณคดี เป็นวิชาการบริสุทธิ์ ไม่เกี่ยวการเมือง ไม่มีการเมือง…”ครูบาอาจารย์ที่สอนประวัติศาสตร์โบราณคดีมักอ้างอย่างนั้น แล้วครอบงำในการเรียนการสอนอย่างนั้นตราบจนทุกวันนี้ เพื่อปกปิดหลายอย่างและปิดปากผู้คิดต่างด้วยความรู้ชุดเดียวของตนว่าถูกต้องที่สุดราวพระไตรปิฎก โดยห้ามอ่านหนังสือจากผู้คิดต่างอื่นๆ ซึ่งมีมาก (มีผู้สันทัดกรณีตั้งข้อสังเกตว่าพฤติกรรมอย่างนี้ของอาจารย์ เท่ากับ “จับนักศึกษาเป็นตัวประกัน” ทำให้นักศึกษาเหล่านั้นเสียโอกาส)
“นักเรียนนักศึกษาต้องกล้าคิด กล้าถาม กล้าเถียง” เป็นแค่วาทกรรมโก้ๆ เก๋ๆ เพื่อหลอกตัวเอง และหลอกคนอื่นของครูอาจารย์ผู้สอน เพราะปฏิบัติจริงไม่ยอมให้เถียง
ประวัติศาสตร์โบราณคดี ล้วนเกี่ยวข้องการเมืองเต็มๆ ซากโบราณสถานล้วนมีขึ้นเพื่อการเมือง แต่โบราณคดีประวัติศาสตร์ศิลป์มุ่งสุนทรียศาสตร์ แล้วหลีกเลี่ยงบอกเล่าจุดหมายการสร้างโบราณสถานเพื่อการเมืองสมัยนั้นในอดีต
ทั้งนี้เพื่อให้ยอมจำนนการเมืองปัจจุบัน
