คุณจำนูญนำเอาสำเนาบัตรประชาชนของคุณโผงมา (หรือไป) แล้วเซ็นชื่อคุณโผงกำกับ รับรองสำเนาถูกต้อง นำไปประกอบกับเอกสารอื่นๆ อีกหลายรายการยื่นขอจดทะเบียนเปลี่ยนแปลงกรรมการบริษัท และเปลี่ยนแปลงกรรมการผู้มีอำนาจต่อนายทะเบียนหุ้นส่วนบริษัท
คุณจำนูญถูกจับได้ และส่งฟ้องดำเนินคดี โดยพนักงานอัยการขอให้ศาลลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 264 (ปลอมเอกสาร) 265 (ปลอมเอกสารราชการ) และ 268 (ใช้เอกสารปลอม)
คุณโผงในฐานะผู้เสียหายที่ถูกปลอมลายเซ็นและนำเอาสำเนาบัตรประจำตัวประชาชนไปใช้เข้าเป็นโจทก์ร่วมด้วย
คุณจำนูญให้การปฏิเสธและต่อสู้คดี
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า คุณจำนูญมีความผิดตามมาตรา 268 วรรคแรก คือ ปลอมเอกสาร ประกอบมาตรา 265 ปลอมเอกสารราชการ ให้จำคุก 2 ปี
คุณจำนูญอุทธรณ์คดี
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นว่า คุณจำนูญ มีความผิดตามมาตรา 268 วรรคแรก คือ ใช้เอกสารปลอม ประกอบมาตรา 264 วรรคแรก คือ ปลอมเอกสาร (ธรรมดา) จำคุก 1 ปี
คุณโผงฎีกาคดี
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า แม้สำเนาบัตรประจำตัวประชาชนจะเป็นเอกสารราชการ แต่คุณจำนูญเพียงปลอมลายมือชื่อคุณโผงลงในสำเนาบัตรประจำตัวประชาชนที่แทัจริง โดยไม่มีการเติมหรือตัดทอนข้อความหรือแก้ไขสำเนาบัตรประจำตัวประชาชนให้แตกต่างไปจากสำเนาบัตรประจำตัวประชาชนนี้แต่อย่างใด สำเนาบัตรประจำตัวประชาชนดังกล่าวยังคงเป็นเอกสารที่แท้จริง
การปลอมลายมือชื่อคุณโผงลงในสำเนาบัตรประจำตัวประชาชนจึงเป็นเพียงการปลอมเอกสารตามมาตรา 264 วรรคแรกเท่านั้น
เมื่อคุณจำนูญใช้สำเนาบัตรประจำตัวประชาชนของคุณโผงดังกล่าว จึงไม่เป็นความผิดฐานใช้เอกสารราชการปลอม คงมีความผิดฐานใช้เอกสารปลอมตามมาตรา 268 วรรคแรก ประกอบมาตรา 264 วรรคแรก
พิพากษายืน
เป็นอันว่าคุณจำนูญมีความผิดเพียง ปลอมเอกสาร และใช้เอกสารปลอมเท่านั้น
(เทียบคำพิพ่กษาฎีกาที่ 12137/2558)
———————————————
ประมวลกฎหมายอาญา
มาตรา 264 วรรคแรก ผู้ใดทำเอกสารปลอมขึ้นทั้งฉบับหรือแต่ส่วนหนึ่งส่วนใด เติมหรือตัดทอนข้อความ หรือแก้ไขด้วยประการใดๆ ในเอกสารที่แท้จริง หรือประทับตราปลอม หรือลงลายมือชื่อปลอมในเอกสาร โดยประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผู้อื่นหรือประชาชน ถ้าได้กระทำเพื่อให้ผู้หนึ่งผู้ใดหลงเชื่อว่าเป็นเอกสารที่แท้จริง ผู้นั้นกระทำความผิดฐานปลอมเอกสารต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินหกหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
มาตรา 265 ผู้ใดปลอมเอกสารสิทธิ หรือเอกสารราชการ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่หกเดือนถึงห้าปี และปรับตั้งแต่หนึ่งหมื่นบาทถึงหนึ่งแสนบาท
มาตรา 268 วรรคแรก ผู้ใดใช้หรืออ้างเอกสารอันเกิดจากการกระทำความผิดตาม มาตรา 264 มาตรา 265 มาตรา 266 หรือมาตรา 267 ในประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผู้อื่นหรือประชาชน ต้องระวางโทษดังที่บัญญัติไว้ในมาตรานั้นๆ
โอภาส เพ็งเจริญ [email protected]
