สุจิตต์ วงษ์เทศ : โพธิสัตว์สำริด ประโคนชัย ถึงข้าวหอมภูเขาไฟ ประโคนชัย บุรีรัมย์

ลอมฟางข้าวหอมภูเขาไฟ ริมถนนสายหนึ่งในหมู่บ้าน ตลุงเก่า อ. ประโคนชัย จ. บุรีรัมย์ (ภาพโดยพันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร)

ภูเขาไฟมีหลายลูกในบุรีรัมย์ เช่น ภูกระโดง, ภูพนมรุ้ง, ภูอังคาร, ภูไปรบัด (ปลายบัด), ภูหลุบ, ภูคอก ฯลฯ
ลาวาจากปล่องช่องปะทุที่ระเบิดเปิดเปิงนานมากแล้ว มีสารแร่ธาตุสำคัญ เสมือนปุ๋ยธรรมชาติให้พืชเจริญงอกงามด้วยคุณภาพ เช่น ข้าวหอมมะลิ
ล่าสุด มีข่าวข้าวหอมภูเขาไฟประโคนชัย จ. บุรีรัมย์ เป็นจุดขายใหม่ (ไทยรัฐ ฉบับวันศุกร์ที่ 3 มิถุนายน 2559 หน้า 7) ขอสรุปย่อมาดังนี้
ข้าวหอมภูเขาไฟ

นายประสิทธิ์ ลอยประโคน ผู้ใหญ่บ้าน บ้านโคกเมือง ต. จรเข้มาก อ. ประโคนชัย จ. บุรีรัมย์ บอกว่าชาวบ้านทำข้าวหอมมะลิบรรจุถุงขายเอง และให้ข้าวเล่าเรื่องให้ผู้บริโภคได้รู้ ข้าว พืชผักที่ผลิตจากหมู่บ้าน ปลูกในดินปะทุภูเขาไฟ มีความพิเศษแตกต่างจากที่อื่นๆ
“เราเก็บตัวอย่างดินส่งไปให้กรมพัฒนาที่ดินตรวจ จึงรู้ว่าดินในพื้นที่ 10,000 ไร่ ของ อ. ประโคนชัย เต็มไปด้วยสารฟอสฟอรัส, แคลเซียม, โพแทสเซียม, เหล็ก, ทองแดง, แมงกานีส, สังกะสี, โบรอน, โมลิดินั่ม, นิกเกิล, ไทเทเนียม, อะลูมิเนียม และซิลิกา ล้วนเป็นแร่ธาตุที่เกิดจากการปะทุของภูเขาไฟ มีประโยชน์ทั้งกับพืชและผู้บริโภคทั้งสิ้น”

ทุ่งข้าวหอมภูเขาไฟประโคนชัย
ทุ่งข้าวหอมภูเขาไฟประโคนชัย

หลังจากรู้ว่าสภาพดินมีธาตุต่างๆ ชาวบ้านจึงปรับเปลี่ยนวิถีการทำนา จากเดิมใช้ปุ๋ยสารยาเคมีมาก ปรับระบบการปลูกกันใหม่ ทำให้ข้าวปลอดสารพิษ เริ่มตั้งแต่ไม่เผาตอซัง ปลูกพืชตระกูลถั่ว บำรุงดิน และเรียนรู้ฝึกทำปุ๋ยชีวภาพ ปุ๋ยอินทรีย์ใช้เอง กับศูนย์เรียนรู้ที่ ธ.ก.ส. ให้การสนับสนุน
ช่วงสองสามปีแรก ผลผลิตข้าวจะลดลงมากจากเมื่อก่อนเคยได้ข้าว 800 กก. ต่อไร่ เหลือ 400-500 กก. กระทั่งสามปีให้หลัง ปริมาณข้าวจะเพิ่มขึ้น 700-800 กก. ต่อไร่ และใส่ปุ๋ยลดลง จากเดิมใส่ไร่ละ 50 กก. ลดลงเหลือ 25 กก.
ผลผลิตข้าวส่งเข้าโรงสีหมู่บ้าน บรรจุใส่ถุงขายเอง และเพื่อให้ผู้บริโภคมั่นใจ จึงส่งตัวอย่างข้าวให้กรมการข้าวตรวจวิเคราะห์
ผลออกมาไม่เพียงแค่ไร้สารตกค้าง ข้าวภูเขาไฟประโคนชัยยังมีธาตุเหล็ก, ฟอสฟอรัส และแคลเซียม มากกว่าข้าวหอมมะลิที่ปลูกพื้นที่อื่น

แบบประโคนชัย

ประโคนชัย เป็นที่รู้จักกว้างขวางเรื่องศิลปกรรม ได้แก่ พระโพธิสัตว์สำริดแบบ ประโคนชัย มีอายุมากกว่าพันปีมาแล้ว มีรูปแบบศิลปกรรมต่างจากที่อื่นๆ ในยุคเดียวกัน เช่น นักประวัติศาสตร์ศิลปะบอกว่าต่างจากศิลปกรรมเขมรแบบไพรกเมง-กำพงพระ
ข้าวหอมภูเขาไฟประโคนชัย เป็นผลผลิตสร้างสรรค์ทั้งโดยธรรมชาติและมนุษย์ มีคุณภาพต่างจากที่อื่น ที่ควรได้รับยกย่องและสนับสนุน
ในถุงบรรจุข้าว ควรมีข้อความบอกประวัติย่อของข้าวหอมภูเขาไฟประโคนชัย เพื่อเพิ่มคุณค่าทางวัฒนธรรม และกระตุ้นการขายให้อร่อยกว่าปกติ

Advertisement
QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image