เย็นวันอาทิตย์ที่ 6 ตุลาคม 2562 วงการหนังสือพิมพ์ได้สูญเสียนักข่าวนักหนังสือพิมพ์ซึ่งปฏิบัติหน้าที่จนวาระสุดท้ายของชีวิตด้วยโรคมะเร็งไปอีกคนหนึ่ง-ปิยะชาติ มงคลไชยสิทธิ์ “เป๋า”-“พี่เป๋า” ของเพื่อน ของน้องชาว
มติชน-รองประธานกรรมการบริษัทมติชน จำกัด (มหาชน)
ปิยะชาติ ป่วยด้วยโรคมะเร็งที่ตับมานานระยะหนึ่ง แต่ไม่มีอาการรุนแรง กระทั่งเมื่อปลายปี 2561 หลังเข้าตรวจที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์มาตั้งแต่แรก หมอแจ้งว่า ตับอักเสบต้องผ่าตัดออกส่วนหนึ่งหลังผ่าตัดยังแข็งแรงดี กระทั่งเมื่อต้นปี 2562 “เป๋า” บอกกับผมว่า หมอแจ้งว่า มะเร็งมันลุกลามมาก การรักษาเพียงแต่ทุเลาและทรงตัวเท่านั้น ทั้งยังแจ้งอาการที่ทำให้ผู้ฟังห่อเหี่ยวลงไปทันใด แม้เจ้าตัวจะพูดด้วยน้ำเสียงธรรมดาไม่ตื่นเต้น “หมอบอกว่า คงอยู่ได้อีก 4 เดือน”
ปิยะชาติ “เป๋า” มงคลไชยสิทธิ์ มาสมัครงานที่ “มติชน” เมื่อปลายปี 2522 หลังเริ่มได้ปีเศษ ให้สัมภาษณ์วันสมัครงานกับผมและกรรมการอีกสองสามคนว่า ปัจจุบันทำงานบริษัทซื้อขายพืชผลล่วงหน้า (เป็นที่นิยมขณะนั้น) มาหลายเดือน ได้รับเงินเดือนและค่าตอบแทนกว่า 1 หมื่นบาท
กรรมการถามว่า แล้วมาทำงานเป็นนักข่าวได้เดือนละ 3 พันบาท จะพอใช้จ่ายหรือ
ที่ถามกลับไปเช่นนั้น ด้วยความเป็นห่วงว่า จะทำงานได้นานสักกี่มากน้อย ด้วยเหตุว่างานนักข่าวทั้งหนักทั้งเหนื่อย และค่าตอบแทนน้อย “เป๋า” ยืนยันว่าทำได้ ด้วยเหตุสองสามประการ ที่สำคัญคืออยากทำงานข่าวและหนังสือพิมพ์ กับชอบอ่านหนังสือ
“เรา”-กรรมการแจ้งกลับไปว่า แล้วจะเรียกกลับไปอีกสักระยะหนึ่ง กระทั่งเวลาผ่านไปสักพัก ความต้องการนักข่าวเพิ่มขณะที่งานขยายตัว จึงเรียกให้ผู้สมัครงานรุ่นเดียวกันนั้นบางคนมารายงานตัว ส่วน “เป๋า” เรายังขยักไว้อีกสักพัก กระทั่งเรียกผู้สมัครรายงานตัวอีกสองครั้ง จึงเรียก “เป๋า” ให้มารายงานตัว แล้วยืนยัน กันอีกครั้งว่า ต้องทดลองงาน 3 เดือน จึงจะแจ้งให้ทราบว่ารับหรือไม่รับ ระหว่างนั้นมีเงินเดือนและค่าตอบแทนเช่นเดียวกับนักข่าวใหม่คนอื่น
ปิยะชาติยินดีที่จะปฏิบัติงานตามระเบียบบริษัท
จากวันนั้น 17 ธันวาคม 2522 ปิยะชาติ มงคลไชยสิทธิ์ ก้าวเข้ามาทดลองงานในบริษัท มติชน จำกัด ประจำกองบรรณาธิการหนังสือพิมพ์
มติชน ในตำแหน่งนักข่าวถึงวันนี้ 6 ตุลาคม 2562 ขาดเพียงสองเดือนเศษ จะครบ 40 ปี ปิยะชาติ มงคลไชยสิทธิ์ คือ “นักข่าวนักหนังสือพิมพ์” ด้วยจิตวิญญาณของนักหนังสือพิมพ์ เป็น “นักข่าว” มาตลอด
ระหว่างปฏิบัติหน้าที่ ปิยะชาติมีความเป็นนักข่าวจากการปฏิบัติ แม้มิได้ร่ำเรียนทางวิชาการ แต่เป็นนักอ่าน ชื่นชอบงานเขียน และใฝ่ฝันอยากเป็นคนหนังสือพิมพ์ตั้งแต่เด็ก ดังปรากฏในหนังสือบรรณาการงานฌาปนกิจของเขาคือ “เรื่องหมาหมา”
เมื่อมีโอกาสได้เป็นคนหนังสือพิมพ์ตามความฝัน จึงปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริตต่อวิชาชีพกระทั่งวาระสุดท้ายของชีวิต ในวัย 65 ย่าง 66 อีกไม่กี่วันข้างหน้าครบรอบขวบปี 23 ตุลาคม 2562
ทั้งความเป็นนักอ่าน ชื่นชมงานเขียน และการปฏิบัติหน้าที่นักข่าวของปิยะชาติ ผมคือคนหนึ่งที่เป็นประจักษ์พยานได้ในทุกครั้งที่มีโอกาสพูดคุยกัน “สบาย-สบาย” ตามประสาเพื่อนร่วมงาน แม้อายุและตำแหน่งหน้าที่จะต่างกัน
หากจะเปรียบ “นักข่าว” คือ “นักรบ” ต้องว่า “นักรบไร้เหรียญตรา”
กล่าวสำหรับ ปิยะชาติ มงคลไชยสิทธิ์ นับตั้งแต่เริ่มต้นชีวิตนักข่าวนักหนังสือพิมพ์ที่มติชนปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์ สุจริตต่อวิชาชีพ จากตำแหน่งนักข่าวจนตำแหน่งผู้จัดการใหญ่และที่สุด รองประธานบริษัท และกรรมการบริษัท มติชน จำกัด (มหาชน) ผู้ผลิตหนังสือพิมพ์หลายฉบับ
กล่าวได้ว่า ปิยะชาติ มงคลไชยสิทธิ์ คือนักรบผู้ไร้เหรียญตราอย่างแท้จริงอีกคนหนึ่งในวงการนักข่าว
