| ที่มา | คอลัมน์จิปาถะ มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | ส.พลายน้อย |
| เผยแพร่ |
เหตุผลของพระศิวะที่จะอวตารลงไปเป็นวานรเพื่อช่วยพระรามนั้น ก็เพราะเห็นว่าการทำศึกสงครามนั้นหาความสะดวกสบายไม่ได้ จึงเลือกเป็นวานรว่าเหมาะที่สุด เพราะจะทำอะไรก็สะดวก ด้วยจะต้องทำงานแบบฉับพลันมีความคล่องตัว ถ้าลงมาแบบเป็นมนุษย์ก็จะต้องมีที่อยู่ที่กิน แต่การเป็นวานรจะกินจะนอนที่ไหนอย่างไรไม่ลำบาก อาหารก็เก็บผลไม้ในป่ากิน จะนอนบนต้นไม้ในถ้ำอะไรก็ได้ ใช้เวลาโหนไปได้ทุกเวลา นี่คือเหตุผลของพระศิวะที่อวตารมาเป็นวานร คือเป็นหนุมาน
เมื่อพระนางสตีทราบเหตุผลเช่นนั้นจึงขอตามไปด้วย คือจะขอเป็นส่วนหางของวานร พระศิวะก็ตกลงตามนั้น โดยให้เหตุผลว่าภรรยาเป็นเครื่องเชิดชูของสามีฉันใด หางของลิงก็เป็นเครื่องเชิดชูของลิงฉันนั้น “the wife is the ornament of her husband,as the tail is the ornament of a monkey” และด้วยเหตุนี้เองหางของหนุมานจึงสวยงามกว่าหางของวานรอื่นๆ หนุมานใช้หางให้เป็นประโยชน์หลายครั้ง ซึ่งจะได้กล่าวต่อไป
ในตอนก่อนได้กล่าวว่า หนุมานเป็นบุตรนางอัญชนา มเหสีท้าวเกศรีกปิราช ผู้ครองสำนักอยู่เชิงเขาพระสุเมรุ เรื่องเดิมกล่าวไว้เพียงนั้น ครั้นค้นต่อมาได้ความเพิ่มเติมขยายความชัดเจนขึ้นว่า ท้าวกาสรี (Kesari) เป็นวานรที่ทรงอำนาจปกครองภูเขาทางใต้ ได้ประหารอสูรชื่อว่า สัมพัสทน์ (Sambasadana) ที่ชอบรังแกฤษีให้ได้รับความเดือดร้อน ฤษีจึงอนุญาตให้ขอพร
ท้าวเกสรีแม้จะแต่งงานกับเจ้าหญิงวานรผู้เลอโฉมแล้วก็ตาม แต่ยังไม่มีบุตรจึงขอบุตรที่เก่งกล้าสักคนหนึ่ง ฤษีก็สอนศิวมนตร์ให้ภาวนา ปรากฏว่าพระศิวะและพระวายุได้แบ่งภาคมาเกิดในท้องนางอัญชนาก็เกิดหนุมาน เรื่องที่เล่ามานี้เป็นเรื่องเสริมขยายความที่กล่าวไว้ในตอนก่อนว่า “หนุมานเป็นบุตรนางอัญชนา มเหสีท้าวเกศรีกปิราช…แต่พ่อจริงของหนุมานคือพระพาย” ต้นฉบับเดิมกล่าวไว้เพียงเท่านั้น ซึ่งทำให้สงสัยว่าทำไมหนุมานคือพระพาย อ่านแล้วก็งุนงงสงสัยว่าพระพายมาเกี่ยวข้องอย่างไร เผอิญผู้เขียนได้อ่านพบในอีกแห่งหนึ่ง ดังกล่าวข้างต้น เรื่องจึงชัดเจนหมดความสงสัย
การประสานรอยต่อของเรื่องให้สมบูรณ์ดังที่เล่ามา จึงเป็นเรื่องงมเข็มในมหาสมุทร ถ้าพบก็ถือว่าโชคดี ถ้าไม่พบก็เป็นเรื่องที่สงสัยต่อไป ความสนุกของผู้เขียนอยู่ตรงนี้
เรื่องหนุมานยังมีอะไรแปลกๆ ที่นักวรรณคดีน่าจะสนใจอยู่มาก จะหามาเล่าต่อไป
