| ที่มา | มติชนรายวัน คอลัมน์ จิปาถะ |
|---|---|
| ผู้เขียน | ส.พลายน้อย |
เมื่อพระเจ้าศรีรามออกตามพระมเหสี ได้พบกับวานรน้อยซึ่งอาสาตามหาให้แล้ว วานรน้อยก็กระโดดข้ามไปเมืองของกษัตริย์ทุวะนะ แล้วสืบทราบความจริงว่า เชื้อสายของพระราชาทุวะนะกับมเหสีของพระเจ้าศรีรามเป็นญาติกันอยู่ในชั้นลุงกับหลาน แต่งงานกันไม่ได้
พระราชาทุวะนะจึงให้พระนางอยู่ต่างหาก ต้องสรงน้ำจากภาชนะทองเหลืองที่กลางปราสาท ด้วยเหตุนี้จึงต้องให้สาวกใช้ถึง 40 คน มีหน้าที่ตักน้ำมาใช้สรง วานรน้อยสืบทราบเช่นนั้นจึงลอบเอาแหวนของตนหย่อนลงไปในหม้อน้ำของสาวใช้ แล้วลอบตามเข้าไปในวังด้วย
เมื่อมเหสีพระเจ้าศรีรามสรงน้ำได้เห็นแหวนก็จำได้เป็นวงเดียวที่สวมอยู่ที่้นิ้วก้อยของวานรน้อย จึงรู้ว่าโอรสตามมา
ในที่สุดโอรสกับพระมารดาก็ได้พบกัน และจำกันได้ นางได้แนะนำโอรสให้ทำไมตรีกับพระราชาทุวะนะ แต่โอรสทูลว่าพระเจ้าศรีรามมีคำสั่งให้ชนะศัตรูด้วยความแกล้วกล้า มิใช่เอาชนะด้วยเล่ห์เพทุบาย
วานรน้อยสืบทราบว่าพระราชาทุวะนะโปรดปรานต้นมะพร้าวอยู่ต้นหนึ่งกับต้นมะม่วงอีกต้นหนึ่ง (คงจะมีรสอร่อยดีกว่าต้นอื่นๆ) วานรน้อยจึงคิดแกล้งไปหักทำลายต้นไม้ทั้งสองนั้นเสีย
ทำให้ราชาทุวะนะโกรธมาก ตรัสสั่งให้ทหารจับวานรน้อยมาฆ่า แต่ก็ทำอะไรแก่เกระจิลหรือวานรน้อยไม่ได้ ราชาทุวะนะตรัสว่าอีกเจ็ดวันจะฆ่าให้ได้ ครั้นครบกำหนดเกระเกจิลก็ไปตีราชเภรี คือตีกลองปลุกพระราชาว่าครบกำหนดแล้วจะทำอะไรก็ให้รีบทำเสียเร็วๆ แล้วตนเองก็แปลงเป็นโคถึกยอมให้ทหารพระราชาจับเอาตัวไป ทั้งยังแนะนำทหารว่าถ้าจะฆ่าแล้วก็ไม่ต้องเสียเวลาออกแรงมาก ไม่ต้องเหนื่อย
พวกทหารก็ถามว่าทำอย่างไร เกระเกจิลก็บอกว่าง่ายนิดเดียว เอาผ้ามาพันให้รอบตัว แล้วเอาน้ำมันเทราดลงไปให้โชก จุดไฟเผาเท่านี้ก็ตายแล้ว พวกทหารทำตามนั้นแต่เกระเกจิลไม่ตาย กลับเผ่นโผนโจนทะยานเผาผลาญบ้านเมืองของพระราชาทุวะนะวอดวาย
หลังจากนั้นก็ไปรับมารดาพากลับไปถวายพระเจ้าศรีราม ทำให้พระราชาทุวะนะกริ้วมาก ตรัสว่าให้เกระเกจิลระวังตัวให้ดี อีกเจ็ดวันจะยกกองทัพไปตีนครตันหยงบุหงาเป็นการแก้แค้น
ครั้นครบกำหนดเจ็ดวัน พระราชาทุวะนะก็ยกกองทัพไปทำสงครามกับพระเจ้าศรีราม เป็นสงครามใหญ่สู้รบกันจนเลือดนองแผ่นดิน
คราวหนึ่งพระเจ้าลักษมัณถูกอาวุธ เกระเกจิลต้องไปเอายาที่ภูเขาอิงคิลเบริงคิล (ที่วานรน้อยเคยไปอยู่) มารักษาจึงรอดชีวิต ต่อมาพระราชาทุวะนะเห็นว่าจะสู้ไม่ได้จึงยอมแพ้ เกระเกจิลก็ช่วยชุบชีวิตไพร่พลของพระราชาทุวะนะที่ตายไปให้กลับฟื้นคืนชีพขึ้นมาอีก พระราชาทุวะนะก็ลากลับไป
เรื่องศรีรามโดยย่อมีเพียงเท่านี้ แต่เรื่องของเกระเกจิลยังมีต่อไป
