พลันที่มีการประกาศ “ภาวะฉุกเฉิน” พลันที่ “โครงสร้าง” ของศูนย์อำนวยการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน (ศอฉ.) ปรากฏ
สายตาที่มอง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา เริ่มเปลี่ยน
ผาดแรก คล้ายกับว่าสภาพการณ์ที่เริ่มตั้งแต่วันที่ 24 มีนาคม เป็นต้นมา จะเหมือนกับที่เคยเกิดขึ้นเมื่อเดือนเมษายน พฤษภาคม 2553
และเหมือนกับก่อนรัฐประหารเมื่อ 6 ปีก่อน
แต่เมื่อพิจารณาเข้าไปอย่างละเอียดก็จะสัมผัสถึงความพยายามในการประสานความจัดเจนในประวัติศาสตร์เข้ามาอย่างเต็มกำลัง
1 เป็นประวัติศาสตร์เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2494
1 เป็นประวัติศาสตร์เมื่อเดือนตุลาคม 2501 และประวัติศาสตร์เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2514 แล้วกลายมาเป็นสถานการณ์ในเดือนมีนาคม ปัจจุบัน
แสดงว่า “สมอง” ของสถานการณ์นี้ “ล้ำลึก”
สถานการณ์เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2494 สถานการณ์เมื่อเดือนตุลาคม 2501 สถานการณ์เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2514 คล้ายกันแต่ก็มีการพัฒนา
คล้ายกันตรงที่เป็นการ “ยึดอำนาจ”
เป็นคณะรัฐประหารเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2490 ยึดอำนาจรัฐบาล จอมพล ป.พิบูลสงคราม แล้วก็มอบอำนาจให้ จอมพล ป.พิบูลสงคราม
เป็นรัฐประหารในแบบ “อัฐยายซื้อขนมยาย”
สถานการณ์เมื่อเดือนตุลาคม 2501 เป็นการยึดอำนาจรัฐบาล พล.อ.ถนอม กิตติขจร แล้วก็มอบอำนาจให้ จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์
เป็นรัฐประหารในแบบ “อัฐยายซื้อขนมยาย”
สถานการณ์เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2514 เป็นการยึดอำนาจรัฐบาล จอมพลถนอม กิตติขจร โดย จอมพลถนอม กิตติขจร
สถานการณ์เดือนมีนาคม 2563 แทบไม่แตกต่างกัน
จุดเด่นเป็นอย่างมากของสถานการณ์ “ภาวะฉุกเฉิน” ในเดือนมีนาคม 2563 คือ การลงมือกระทำโดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา
จากประสบการณ์ตรงในเดือนเมษายน 2553
จากประสบการณ์ตรงของการตระเตรียมรับกับสถานการณ์ในห้วงแห่ง Shut Down เมื่อเดือนมกราคม อันนำไปสู่รัฐประหารในเดือนพฤษภาคม 2557
“ภาวะฉุกเฉิน” เป็นการกระชับ “อำนาจ” อย่างเด่นชัด
เพียงแต่อำนาจเบ็ดเสร็จยังอยู่กับ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา เพียงแต่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ยึดคืนอำนาจมาจาก “รัฐมนตรี”
แล้วก็มอบให้กับ “ปลัดกระทรวง”
เป็นการใช้ความจัดเจนจากเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2494 ความจัดเจนจากเมื่อเดือนตุลาคม 2501 ประสานกับความจัดเจนเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2514
ตัด “รัฐมนตรี” ซึ่งเป็นนักการเมืองออกไปจาก “วงจร”
อย่าลืมเป็นอันขาดว่า พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา เติบโตมาจากระบบราชการ จากทหารชั้นผู้น้อยกระทั่งดำรงตำแหน่งเป็นผู้บัญชาการทหารบก
นี่คือ ความเคยชิน นี่คือ ประสบการณ์
เป็นประสบการณ์ภายใต้โครงสร้างแห่ง “รัฐราชการรวมศูนย์” ที่ดำรงอยู่อย่างยาวนาน จึงแปลกแยกและไม่คุ้นชินกับรัฐมนตรีที่มาจากการเลือกตั้ง ที่เป็นนักการเมือง
จึงย่อมจะกระชับอำนาจให้กับ “รัฐราชการรวมศูนย์” อย่างจริงจัง
